«فدراسیون فوتبال جیووا را کنار گذاشت»، «تیم ملی آدیداسپوش میشود» و «تیم ملی و آدیداس بعد از ۴۰ سال بههم رسیدند» اینها بخشی از تیترهایی است که طی چند روز گذشته روی خروجی سایتها و خبرگزاریهای مختلف قرار گرفته است، ماجرای جیووا، لباس بیکیفیت تیم ملی، نارضایتیها، منتشر شدن ویدئویی از پشت ماجرای دوخت لباسها در ایران و در نهایت حضور مارک آدیداس در کشور دوباره بحث لباسهای فوتبالیها را گرم کرده است. اما آدیداس شرکت بزرگی در تهیه و تولید لباسهای ورزشی است و در سراسر جهان اسپانسری تیمهای زیادی را بر عهده دارد.
آدیداس، نایک و دیگران در جدول هزینههایکی از منابع درآمد باشگاههای ورزشی به پوشاک آنها وابسته است، به طوریکه هنگام بررسی درآمدهای سالانه باشگاههای مخصوصا فوتبال بخش قابل توجهی به پوشش و لباسهای تیمها مربوط میشود. در تازهترین جدولی که در آن ثروتمندترین باشگاههای فوتبال معرفی شدهاند، شرکت آدیداس ۶ سهم دارد، این در حالی است که شرکت نایک و پوما هم در این جدول دیده میشوند، اما بدون شک آدیداس حرف اول را میزند، پرداختی این شرکتها به تیمهای مختلف به شرح زیر است.
آدیداس لباس تیمهای منچستریونایتد، بایرن مونیخ، رئال مادرید، چلسی، یونتوس، آث میلان و خیلی تیمهای دیگر در سطح باشگاهی و ملی را تامین میکند، البته منظور از لباس تنها پوشش ظاهری نیست که میبینیم، بلکه شامل همه وسائل و امکاناتی میشود که ورزشکاران نیاز دارند، یعنی دست کم دو دست لباس برای بازیهای رسمی، یک دست برای تمرین، لباس مربی و کادر به اضافه ساک و تجهیزات دیگر ورزشی. آدیداس سالانه چیزی در حدود ۳۰۰ میلیارد تومان تنها به تیم منچستر میدهد! و به همین شکل میتوان هزینههای مابقی شرکتها را هم حساب کرد.
آدیداس در ایران
حالا و بعد از گذشت چند ماه از رونمایی لباسهای تیم ملی ایران، خبر آمده که فدراسیون فوتبال میخواهد با شرکت آدیداس برای لباسهای تیم ملی مردان وارد مذاکره شود.
۱۵ اردیبهشت ماه سال جاری علی کفاشیان از لباسهای تازه تیم ملی رونمایی کرد، لباسهایی که مارک جیووا را بر روی خود داشتند؛ یک برند ایتالیایی! جیووا مارک شناخته شدهای در تولید لباسهای ورزشی نیست، با نگاهی کوتاه به سابقه فعالیت این شرکت ایتالیایی میتوان دید که تنها لباس تیم ملی فوتبال «مالت» را تولید میکند، این در حالی است که تیم ملی فوتبال ایران، تیم برتر آسیاست و در ردهبندی جهانی هم در پله سی و نهم قرار گرفته و به نظر میرسد باید شرکت شناخته شدهتری برای تیمی که سه بار قهرمانی جام ملتهای آسیا را در کارنامه خودش دارد، تولید البسه کند.
کفاشیان تنها سه روز پس از این رونمایی از فدراسیون فوتبال رفت و مهدی تاج سکاندار شد، از همان روزهای ابتدایی بحثهای مختلفی درباره این لباسها وجود داشت، تا جایی که تاج به صراحت از وجود ۲۳ مورد اشکال در لباسهای تیم ملی اشاره کرد و گفت که قرار بر این بوده که جیووا لباس تیم اول بزرگسالان را رایگان و دیگر تیمها را با ۹۰ درصد تخفیف تهیه کند، اما قیمت این لباس در مقایسه با جنسی که تحویل داده میشد، بسیار پایین بود. تاج در این باره گفته بود «برای مثال یک لیوان آب روی پیراهن جیووا ریختیم که آن را زرد رنگ کرد و برای ما عجیب بود! » جیووا علاوه بر تولید این لباسها مبلغ ۵۰ هزار دلار هم به فدراسیون فوتبال داده، اما در قرار داد گفته شده بود که اگر رضایت کافی از کیفیت وجود نداشته باشد، طرف ایرانی میتواند قرار داد را فسخ کند.
مسئولین اعلام کرده بودند که لباسهای جیووا برای بازی ایران با قطر نمیرسد و همین موضوع را در کنار مابقی نارضایتیها قرار دادند و فدراسیون فوتبال با شرکت آدیداس وارد مذاکره شد تا بتواند برای بازی با قطر و چین که هفتههای پیش رو روبروی هم قرار میگیرند، لباسهای جدیدی را تهیه کند. اما حرف و حدیثها به همینجا ختم نشد، گفته میشد که تیم ملی با لباسهای آدیداسی که قرار است از دبی یا مالزی تهیه شود مقابل قطر حاضر خواهد شد. یعنی فدراسیون لباسها را به صورت مستقیم از شرکت آدیداس خریداری نمیکند و اصلا مشخص نیست لباسهایی که میخواهند خریداری کنند، کیفیت لازم را دارد یا فقط یک مارک روی آن حک شده است.
چند هفته قبل هم برنامه نود در گزارشی به لباسهای تیم ملی پرداخته بود که در آن یکی از دست اندرکاران شرکت تولید کننده لباسها در ایران به خبرنگارانی که در پوشش خریدار به این شرکت مراجعه کرده بودند، گفته بود محصولات این شرکت در سولهای که در شیراز قرار دارد، تولید میشوند، اما کسی زیر بار نمیرود که این محصولات ایرانی هستند. همچنین در این گزارش توضیح داده میشود که کیفیت لباسها بسیار نازل هستند و قیمت آنها هم پنج برابر ارزش واقعی آنهاست.
مجموعه این اتفاقها سطح نارضایتی از شرکت جیووا را بالا برد تا بحثهایی پیرامون تغییر شرکت تهیه کننده بالا بگیرد، بحثهایی که هنوز معلوم نیست چطور به نتیجه خواهند رسید. گفته میشود فدراسیون فوتبال ایران برای اینکه آدیداس لباسهای تیم کشورمان را تولید کند، این فدراسیون ما بوده که به شرکت هزینه پرداخت کرده و اگر متوسط هر یک دست لباس -بدون در نظر گرفتن تجهیزات دیگر ورزشکاران- را ۳۰۰ هزار تومان (۷۵ پوند) در نظر بگریم و با توجه به اینکه کادر تیم فوتبال تقریبا ۳۰ نفر میشوند، در مجموع فدراسیون فوتبال ۹ میلیون تومان (دو هزار و ۲۵۰ پوند) برای دوباره کاری لباسهای ورزشی تیم پرداخت میکند. البته این مبلغ برای تنها یک دست لباس در نظر گرفته شده است، هر تیم ورزشی دو دست لباس کامل، لباس مربی و کادر و یک دست لباس تمرین هم دارد.
لباس جهانگیری تقلبی است؟
اما نکته جالب توجه در این میان داستان لباسها این است که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور امروز از تمرینات تیم ملی بازدید کرد، طی این بازدید و در تصاویر منتشر شده به وضوح میتوان دید که بازیکنان تیم لباسهای جیووا را بر تن دارند، این در حالی است که لباسی که به معاون اول هدیه داده شد، مانند طرحی است که جیووا برای لباسهای تیم ملی زده، و تنها یوز ایرانی روی آن نقش بسته است، البته مارک آدیداس را روی آن میتوان دید، یعنی با وجود اینکه مسئولان اعلام کرده بودند جیووا پوشاک مورد نیاز تیم ملی برای بازیها با قطر و چین را تحویل داده و طبق قانون تیم ما نمیتواند در بازیهای رسمی یا در تمرینها از پوشاک دیگری استفاده کند، باز هم به آدیداس سفارش کار دادهاند؟ یا اصلا چرا همان طرح تقریبا مشابه جیووا را روی لباسهای آدیداس میبینیم؟ آیا لباسی که به جهانگیری هدیه داده شده، واقعا محصول شرکت آدیداس است؟