المپیک 2016 ریو با کسب 3 مدال طلا، یک نقره و 4 برنز توسط ورزشکاران کشورمان به پایان رسید تا تیم ایران با اُفت فاحشی نسبت به دوره گذشته نتواند افتخارات المپیک 2012 لندن را تکرار کند.
کاروان ایران نسبت به دوره قبلی عملکرد خوبی ارائه نکرد و در این میان رشته‌های تکواندو و کشتی فرنگی نتوانستند انتظارات را برآورده کنند.
در این میان اما برخی اظهار نظرها به‌جای آنکه امید را به کاروان تزریق کند، به‌نوعی جو بی‌اعتمادی و ناامیدی را حاکم کرد. صحبت‌های محمود گودرزی، وزیر ورزش و جوانان که چند روز قبل به میزان مدال‌آوری ایران در ریو اشاره کرده بود، در حالی صورت گرفته که هنوز ورزشکاران کشتی آزاد و تکواندو به میدان نرفته بودند؛ دو رشته‌ای که پیش از این عملکرد افتخارآمیزی داشتند، اما حرف‌های وزیر این معنا را متبادر می‌کرد که امیدی به این دو رشته نیست و ناامیدی حاکم است. هرچند که در این میان عملکرد ضعیف تکواندو ارتباطی با این صحبت‌ها نداشت.
کاروان ایران در دوره‌های قبلی المپیک به‌طور میانگین چهار مدال کسب کرده بود، البته در المپیک لندن اوضاع دیگری رقم خورد و 12 مدال به دست آمد که مسئولان بلندپایه ورزش کشور آن را تصادفی خواندند. با وجود این، حالا که ناکامی رقم خورده، از آمار و میانگین حرف زده می‌شود که در نوع خود تعجب‌آور است.
زمانی که در 2012 لندن آن افتخارآفرینی صورت گرفت، چه تلاش بیشتری برای بالا رفتن رتبه ایران در المپیک انجام شد؟ آیا جز این بود که گفته شود حد ورزش ایران کسب 4 مدال به‌طور میانگین است؟ آیا جز این بود که عنوان شود شرایط همین است؟
واقعیت این است که نتایج کاروان المپیک ایران در ریو ضعیف بود و مسئولان وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک و فدراسیون‌های ناکام باید حالا پاسخگو باشند که چرا رشته‌هایی همچون تکواندو و کشتی فرنگی نتایج خوبی نگرفتند و وزنه‌برداری و کشتی آزاد جور کاروان را کشیدند.
نکته مهم دیگر درخصوص تعداد سهمیه‌ها و اشاره به آنها برای موفق بودن عملکرد از سوی برخی مسئولان است. کسب 64 سهمیه اتفاق خوبی است اما زمانی که اعزام به المپیک صورت می‌گیرد، باید جنگید و برای تک تک ثانیه‌های آن برنامه داشت که البته ورزشکاران ایران در برخی رشته‌ها از این موضوع بی‌بهره بودند. متأسفانه برخی ورزشکاران فقط به ریو رفتند که حضور داشته باشند و برای‌شان فقط کسب سهمیه المپیک ارزش داشت.
دیگر موضوع قابل اشاره درباره المپیک تجربه نکردن از گذشته است. تجربه المپیک ریو و همچنین بازی‌های آسیایی اینچئون نشان می‌دهد در برخی رشته‌های انفرادی که شانس مدال‌آوری در آنها بالاست، باید سرمایه‌گذاری بیشتری صورت بگیرد؛ همان کاری که قزاق‌ها دو سال قبل در اینچئون کردند و بخشی از مدال‌های خود را در بوکس و قایقرانی به دست آوردند تا بالاتر از ایران قرار بگیرند.
درگیری ورزشکاران با فدراسیون‌هایشان دیگر مشکل به چشم آمده در ریو بود. نفراتی همچون احسان روزبهانی پس از باخت از مشکلات خود با فدراسیون صحبت کردند، نکته‌ای که غیرحرفه‌ای بود و نباید شاهد آن در مسابقات آتی باشیم. همچنین در دوومیدانی نیز انتقادهایی نسبت به المپیک فدراسیون در مسیر آماده‌سازی صورت گرفت. دوومیدانی نیز از جمله رشته‌هایی بود که نتایج خوبی کسب نکرد. همگان منتظر تکرار مدال احسان حدادی بودند اما او موفق به این کار نشد، البته باید به حضور حسن تفتیان در نیمه‌نهایی دوی 100 متر اشاره کرد که برای نخستین بار در تاریخ رقم خورد.
در مجموع الآن زمان تحلیل این نتایج المپیک ایران است. همیشه در این‌گونه مواقع کمیته ارزیابی مشکلات تشکیل می‌شود که به‌صورت نخ‌نماشده و کلیشه‌ای اقدام به بررسی می‌کند و در نهایت نیز خروجی آن مشخص نمی‌شود. باید ببینیم آیا باز هم این اتفاق رخ خواهد داد یا فضای بررسی تغییر می‌کند. باید برای لحظه به لحظه حضور در المپیک برنامه داشت و هیچ موفقیتی در این بازی‌ها از روی شانس و اتفاق کسب نمی‌شود. این همان درس بزرگی است که المپیک به ورزش ایران داد، البته اگر مسئولان ورزش کشورمان بیدار باشند.
مخلص کلام اینکه کاروان ایران نتیجه ضعیفی در المپیک گرفت و انتظارات را برآورده نکرد و حالا مسئولان باید پاسخگو باشند. این شرایط می‌تواند آغازی برای موفقیت در المپیک 2020 توکیو باشد، بازی‌هایی که باید از همین امروز کار برای حضور موفقیت در آن را آغاز کرد. اینکه بخواهیم همچنان به مدال‌آوری تکواندو، وزنه‌برداری و کشتی دلخوش کنیم، شرایط باز هم همین‌گونه خواهد بود. بنابراین باید به‌سمت پشتوانه سازی در این ورزش‌ها و البته سایر رشته‌ها برویم تا به سطح اول ورزش جهان نزدیک‌تر شویم. هیچ‌کسی انتظار ندارد که این اتفاق یک‌شبه رخ بدهد اما باید گام به گام انجام شود و باید تقویت مالی همچنین جسمانی صورت بگیرد تا با مهیا شدن شرایط به‌سمت توکیو اعزام شویم.
تا زمانی که کار اصولی و ریشه‌ای انجام نشود، موفقیت‌ها گذرا خواهد بود. باید ببینیم چرا نتایجی که در لندن رقم خورد، در ریو به ثبت نرسید. ایران در المپیک لندن 4 طلا گرفت، اما در ریو با وجود آنکه تعداد طلاها نسبت به همه ادوار خوب بود، اما نسبت به لندن کمتر بود. ما باید به‌سراغ ارتقای رتبه برویم، نه اینکه بگوییم حد ورزش ما همین است. ورزش ایران همان طوری که توانست در فینال فوتبال المپیک نماینده داشته باشد، می‌تواند در رشته‌های دیگر نیز به موفقیت‌های بیشتری برسد. نباید به آمار دلخوش بود، وگرنه می‌توان المپیک 2012 لندن را برای موفقیت ملاک قرار داد.
