همان چیزی رخ داد که از ابتدای یورو 2016 انتظارش را - طعنه آمیزانه - می کشیدیم. یعنی راهیابی یک تیم سوم شده در مرحله گروهی به دیدار نهایی جام. این که پرتغالی ها با سه تساوی طی سه دیدار مرحله گروهی پا به فینال گذاشته اند برای خیلی ها نیشدار است. همان هایی که اعتقاد دارند پرتغال هنوز با یک تیم بزرگ روبرو نشده و مسیر طی شده برابر ایسلند، اتریش، مجارستان، کرواسی، لهستان و ولز در مقایسه با فرانسوی ها و ژرمن ها و همین طور ایتالیای حذف شده بسیار بسیار آسان تر بوده است. آنها می گویند پرتغال در دیدار نهایی برای اولین بار در یورو 2016 برابر تیمی بزرگ قرار خواهد گرفت.
با این وصف آمار نشان می دهد پرتغالی ها در همان سه دیدار اول مساوی شده توپ را بیشتر از حریفان در اختیار داشتند، بیشتر توپ را در زمین حریف به گردش درآوردند. این که برابر ایسلند 28 بار توپ را روانه دروازه کردند و فقط یک گل زدند. دیدار 3-3 برابر مجارستان هم احتمالا هیجان آورترین بازی جام بود و به زانو درآوردن کرواسی، یکی از بهترین تیم های یورو هم طی نبردی به یادماندنی رقم خورد. پیروزی با دو گل برابر ولز در نیمه نهایی هم بدون حضور په په بهترین مدافع تیم کسب شد که نشان از انعطاف دفاع پرتغال می داد.
پرتغال در نیمه نهایی با ضربه کریستیانو رونالدو سرانجام ولز سمج و جنگجو را به زانو درآورد و نخستین پیروزی اش طی نود دقیقه را جشن گرفت. احتمالا ضربه سر رونالدو برابر جیمز چستر و هنسی سنگربان ولز – پس از سانتر توپی که به نظر می رسید ولزی ها آن را دفاع خواهند کرد - یکی از بهترین ضربات سری بود که از ستاره پرتغالی دیده بودیم. بسیار تماشایی تر از گلی که رونالدو در فینال لیگ قهرمانان 2008 با ضربه سر برابر پتر چک سنگربان چلسی زد. ضربه سر او این جا یادآور ضربه سر و گل پله در فینال جام جهانی 1970 برابر ایتالیا بود. با همان قدرت و همان صلابت.
رونالدو و نانی در نبرد نهایی یورو صاحبنامان میدان به شمار می روند، ولی نبرد مردان میانی پرتغال برابر یکی از دو خط میانی بزرگ یورو – چه فرانسوی ها و چه ژرمن ها – سرنوشت ساز خواهد بود. چالش بزرگ فرناندو سانتوس تا این جا هم همین خط میانی بوده است. حضور چهار مرد میانی که می توانند بین دو محوطه جریمه بدوند و به تعبیری چهار مرد میانی شماره 8 باشند برای او دغدغه ای شده است. او رناتو سانچز، آندره گومز، آدرین سیلوا و ژائو موتینیو را در اختیار دارد و هنوز به درستی نمی داند با آنها چه کند.
ورود رناتو سانچز در نیمه راه یورو ترکیب پرتغال را نه تنها بهبود بخشید بلکه قدرت آن را بالا برد. ورود او برابر مجارستان و کرواسی بود که کفه را به سود پرتغال سنگین تر کرد. او بود که در پیروزی دیرهنگام پرتغال برابر کرواسی توپ را به نانی سپرد و نانی آن را برای رونالدو ارسال کرد و سرانجام به گل دیرهنگام کوارشما انجامید. او تنها بازیکن گمنامی بود که در یورو 2016 به جهانیان معرفی شده و نمایش ستاره واری داشته است. بازیکنی بسیار قوی، بسیار تکنیکی و بسیار سریع. از آن دسته بازیکنانی که می تواند توپ را از دفاع خودی تا پشت مدافعان حریف حمل کند و دروازه را هم باز کند. احتمالا نقطه ضعف او تصمیم گیری هایش در ارسال توپ و مسیر انتخابی برای جلو رفتن به شمار می رود که در طول زمان - و در بایرن مونیخ - بهبود پیدا خواهد کرد. او و کینگزلی کومان می توانند بدل به ریبری – روبن تازه آلیانز آرنا شوند.
آندره گومز در جناح چپ درخشان نبوده ولی چند حمله اش برابر ایسلند و اتریش نمایانگر توانایی های بالقوه اش بودند. او برابر ولز هم توانست سه بازیکن ولز را پشت سر گذاشته و پاس معرکه ای را برای رونالدو ارسال کند که رونالدو نتوانست توپ را با سینه اش کاملا مهار کند و توپ پس از ضربه او از زاویه تنگ راهی خارج شد. آدرین سیلوا بازیکن کمتر شناخته شده این سیاهه است. او میان این چهار مرد میانی بیشترین کیفیت دفاعی را دارد ولی نمی تواند حمله نکند. ژائو موتینیو را شماره 8 کلاسیک می خوانند. بازیکنی با نگاهی هوشیارانه به فضاهای خالی که سختکوش هم هست. او در فرانسه قابلیت هایش را نشان نداد، با این وصف ضربه پنالتی اش برابر لهستان را به ثمر رساند و در دیدار برابر اتریش هم خوب بود.
قرار گرفتن این چهار تن در میدان معمولا به حاشیه نشینی و دور شدن از منطقه خود منجر شده است. به همین دلیل معمولا دو تن از این چهار مرد میانی روی نیمکت نشسته و خارج از میدان به سر برده اند. سانتوس هنوز نتوانسته همسازی در این زمینه فراهم سازد. گومز محکوم به بازی در جناح چپ شده و سانچز هنوز به عنوان هافبک میانی راهی میدان نشده است. موتینیو و آدرین بازیکنان سرگردان پرتغال به شمار می روند و حالا در صف نیمکت نشینان قرار گرفته اند. نمایش مردان میانی پرتغال برای فتح جام بسیار کلیدی خواهد بود. آن هم در روزی که په په بازخواهد گشت و بازیکنان یک روز بیشتر از حریف شان در فینال استراحت کرده اند.
پرتغال ناکام مانده با اوزه بیو، فوتره و روی کاستا – پس از هفت نیمه نهایی در تورنمنت های بزرگ– می خواهد طلسم شکن باشد. پرتغال دوازده سال پس از آن که در خانه به رهبری لوئیس فیگو از فتح یورو در 2004 بازماند با پرچمداری رونالدو در آستانه فتح یورو قرار گرفته است. جایی که رونالدو می تواند همان نقشی را که دیگو مارادونا در جام جهانی 1986 برای آرژانتین انجام داد برای پرتغال ایفا کند.