مرتضی پورعلی گنجی روز۳۰ فروردین ۱۳۷۱ در روستای پایین گنج در حوالی شهرستان بابل در استان مازندران متولد شد. وی که یک برادر و یک خواهر دارد، در کودکی پدرش را از دست داد و تحت سرپرستی مادرش بزرگ شد، به همین دلیل همیشه و همه جا خود را مدیون زحمات مادر و خانواده‌اش می‌داند.
پورعلی گنجی که آخرین تازه داماد فوتبال ایران است و در همین شهریور ماه به جرگه متاهلین پیوست، از سختی های پس از فوت پدرش می‌گوید: «من کرایه ماشین برای رفتن به شهر را نداشتم. هم خدمتی‌های پدر و فامیل به خانواده ما کمک می‌کردند و همان جا بود که تصمیم گرفتم روزی کسی بشوم و دست خیلی‌ها را بگیرم. من از روستایمان گنج افروز سر راه می‌ایستادم تا آشنایی پیدا شود و من را به شهر برساند و این وضعیت در مسیر برگشت نیز ادامه داشت.»
مرتضی پورعلی گنجی مدافع پرسپولیس، ۱۶ شهریور به جرگه متاهلین پیوست که سالروز بازی تاریخی ۶ تایی و برای پرسپولیسی ها معنای دیگری دارد. همان روز باشگاه پرسپولیس جشن ۵۱ سالگی این اتفاق را در سالن فدراسیون کشتی گرفت و تعدادی از بازیکنان حاضر در آن مراسم، آن شب به جشن عروسی او رفتند. از جمله علی علیپور ، میلاد سرلک و یاسین سلمانی و بخاطر اردوی تیم ملی خیلی از دوستان صمیمی اش مثل بیرانوند نتوانستند در مراسم حاضر باشند.
شب عروسی پورعلی گنجی، حسن یزدانی اسطوره ورزش ایران نیز حضور داشت. او که هم زبان پورعلی گنجی و یک پرسپولیسی است و با شجاع خلیل زاده و چند فوتبالیست مازندرانی دیگر هم رفاقت دارد.
مرتضی از ۸ سالگی بعنوان توپ جمع کن در بازی های برادرش در زمین های روستا فوتبال را شروع کرد. بعد از دو سال همراه برادرش بازی می‌کرد و به صورت حرفه ای، از سوم دبستان در بازی های جام رمضان کلاس پنجمی های مدرسه شرکت می‌کرد. در راهنمایی توسط معلم ورزش مدرسه به منتخب بابل معرفی و با این تیم قهرمان استان مازندران شد و ۱۲ ساله بود که تیم جوانان پیکان بابل او را دعوت کرد.
پورعلی گنجی پس از دو سال به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و به تیم پاس تهران پیوست. او در این زمان ۱۵ سال داشت و یک سال در این تیم به میدان رفت. پس از تیم پاس به جوانان احسان ری پیوست و قراردادی دوساله بست. مرتضی پورعلی گنجی چنان خوب بازی می‌کرد که در سال ۱۳۸۹ زمانی که فقط ۱۸ سال داشت، با نفت تهران قراردادی حرفه‌ای بست.
او در دوره‌های دهم تا سیزدهم لیگ برتر با پیراهن نفت به میدان رفت و با درخشش چشمگیری که داشت، توسط کی روش به تیم ملی دعوت شد و آن قدر مورد علاقه مرد پرتغالی بود که پست خود را تغییر و در بازگشت کی روش پیش از جام جهانی ۲۰۲۲ دوباره به اردوی تیم ملی برگشت. با رفتن کی روش مرتضی دیگر توسط مربیان تیم ملی دعوت نمی شد و کی روش که برگشت، دوباره فیکس تیم ملی شد.
مرتضی پورعلی گنجی اولین بازی خود را در لیگ برتر درسال ۱۳۸۹ و در سن ۱۸ سالگی در مقابل شهرداری تبریز انجام داد و آن قدر خوب بود که از فرکی و ابراهیم زاده تا دایی و منصوریان و یحیی گل محمدی، همه او را قبول داشتند و فیکس بازی می دادند. مرتضی آن قدر خوب بود که از همان نفت لژیونر شد.
او پس از جام ملتهای ۲۰۱۵ آسیا در استرالیا از باشگاه‌های مختلف خارجی پیشنهاد بازی دریافت کرد و در نهایت در اسفندماه ۱۳۹۳ درحالی که با تیم نفت تهران در پایان هفته ۲۱ صدرنشین لیگ برتر بود، به پیشنهاد تیان جین چین پاسخ مثبت داد و رسماً با دریافت ۵۰۰ هزار دلار و برای مدت یک فصل به این تیم چینی پیوست.
مرتضی در تمام سالهای حضور در ایران هرگز فرصت بازی برای تیم های بزرگ را پیدا نکرد اما در اردوهای نفت و تیم ملی دوستان نزدیکش مثل بیرانوند، امیری، وریا، سیدجلال یا سردار و بقیه می دانستند او چه علاقه و تعصبی به پرسپولیس دارد. در نتیجه وقتی پس از ۸ سال می خواست به لیگ برتر برگردد، کسی شک نداشت او پرسپولیس را انتخاب می کند.
مرتضی در شمال شهر تهران همسایه یحیی گل محمدی سرمربی وقت پرسپولیس بود و رفت و آمد خانوادگی با او داشت. پیش از پیشنهاد رسمی باشگاه نیز او که دوران مصدومیت و نقاهت را می گذراند، سر تمرین قرمزها رفت تا مشخص شود تیم بعدی او در ایران کدام است. جالب اینکه مرتضی در آخرین بازی لیگ برتری خود با لباس نفت، از زمین اخراج و محرومیت انضباطی داشت و در بازگشت دوباره بعد ۸ سال، نمی توانست در دو بازی اول برای پرسپولیس بازی کند!
پورعلی‌گنجی در سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵) از حضور در چین خسته و با امضای قراردادی رسمی به مدت یک سال به تیم السد قطر پیوست. او در این باشگاه با ژاوی، اسطوره بارسلونا همبازی و رفیق شد که هنوز هم این ارتباط با ژنرال کاتالان ادامه دارد. زمانی که ژاوی هدایت بلوگرانا را بر عهده گرفت، از مرتضی دعوت کرد با خانواده برای تماشای بازی بارسلونا راهی کاتالونیا شود.
پورعلی‌گنجی دو فصل پیراهن «رییس ها» را به تن داشت و در تاریخ ۱۶ اوت ۲۰۱۸ با عقد قراردادی دو ساله به تیم یوپن بلژیک پیوست. او در ژوپیر لیگ هم یکسال بیشتر دوام نیاورد و تابستان ۱۳۹۸ به لیگ ستارگان برگشت. پورعلی‌گنجی در سال ۲۰۱۹ با قراردادی به باشگاه فوتبال العربی پیوست.
وی در سال ۲۰۲۰ به تیم شنزن در سوپرلیگ چین پیوست. او حالا با داشتن تجربه قبلی در سرزمین اژدها، مادرش را با خود به چین برد تا مشکل غذاهای عجیب و غریب که همه خارجی ها را از این کشور فراری می دهد، برای او تولید دردسر نکند. مرتضی در دل این سفرها به زبان انگلیسی کاملا مسلط و زبان ماندارین چینی و عربی را هم در حد رفع نیاز آموخت.
سرانجام پورعلی‌گنجی در سال ۱۴۰۱ به جهانگردی خود خاتمه و طی قراردادی ۲ ساله تا سال ۱۴۰۳ رسماً به تیم پرسپولیس پیوست. او تابستان امسال هم در حالیکه تازه از بند مصدومیت خلاص شده بود، قراردادش را به عنوان نفر اول تمدید کرد تا رضا درویش کمی از زیر فشار انتقادات هواداران خلاص شود.
پورعلی‌گنجی اولین بار بازی در سطح ملی را برای نوجوانان تجربه کرد. کنار سردار آزمون و بیرانوند و کنعانی و ...پس از جوانان و امیدها، پیش از جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵ در اردوهای آمادگی برای نخستین بار توسط کارلوس کی‌روش به تیم ملی ایران دعوت و در فهرست پایانی تیم ملی برای حضور در این رقابت‌ها هم حضور داشت.
او نخستین بازی ملی‌اش را در بازی دوستانه پیش از این رقابت، در برابر عراق انجام داد. درخشش در این بازی موجب شد تا کی‌روش در همه بازی‌های این جام به او بازی دهد. در پایان مرحله گروهی جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵، او در فهرست تیم منتخب مرحله گروهی این مسابقات از سوی کمیته برگزاری مسابقات جا گرفت. در بازی تاریخی یک چهارم نهایی که ایران از دقیقه ۳۰ ده نفره شد، مرتضی در وقت اضافه دوم گل دوم ایران را زد تا بازی ۳-۲ شده و ایران برگردد و درنهایت به تساوی برسد که البته در ضیافت پنالتی از گردونه کنار رفتیم.
مرتضی پورعلی‌گنجی گنجی یکی از نفرات اصلی خط دفاعی در راه جام جهانی ۲۰۱۸ بود به گونه ای که در بیشتر مسابقات این دیدارها به میدان رفت و همچنین توانست با تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه صعود کند. وی یکی از نفرات اصلی تیم ملی در جام جهانی ۲۰۱۸ بود؛ به گونه‌ای که در هر سه مسابقات این دیدار به صورت فیکس به میدان رفت و در این مسابقات بازی‌های بسیار درخشانی از خود ارائه داد و از ستون‌های دفاعی تیم ملی کشورمان ایران در این تورنمنت مهم جهانی بود و پس از انجام بازی‌های درخشان پیشنهادهای زیادی از اروپا به دست وی رسید و بعد از آن به باشگاه یوپن بلژیک رفت.
مرتضی پورعلی‌گنجی در جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹ در هر شش مسابقه تیم ملی به صورت فیکس به میدان رفت و توانست با تیم ملی به نیمه نهایی راه یابد به طوری که تا قبل از نیمه نهایی جام ملتهای آسیا تیم ملی کشورمان ایران هیچ گلی را دریافت نکرد. او با رفتن کی روش نادیده گرفته شد و با بازگشت او در جام جهانی قطر هم فیکس بازی کرد. سپس دو ماه قبل از جام ملتهای ۲۰۲۳ آسیا در برابر قطر رباط پاره کرد و همراه ایران به جام ملتها رفت اما نمی توانست بازی کند.
به این ترتیب تعداد بازی های ملی او در عدد ۵۵ ثابت ماند و البته حالا که به میادین برگشته دوباره شانس بازی دارد. او به عنوان مدافع ۳ گل ملی دارد، ۶ کارت زرد و یک کارت قرمز و یک گل بخودی برابر سنگال نیز در کارنامه او ثبت شده که آخرین گل بخودی یک ایرانی تا امروز است.
پورعلی گنجی با السد قهرمان هر ۳ جام قطر در سال ۲۰۱۷ شد. با پرسپولیس دو لیگ ۲۲ و ۲۳ را به همراه جام حذفی و سوپرجام برد. او در ۳ دربی برای پرسپولیس صاحب دو برد و یک مساوی شد.
