چندی است که آلودگی های محیط زیستی از جمله آلودگی هوا، تنفس را برای همدانی ها سخت کرده است اما اگر از آلودگی هوا بگذریم می توان به آلودگی ای اشاره کرد که به مرور زمان بر روی روح و اعصاب افراد اثر می گذارد.
اهمیت این آلودگی در مقایسه با آلودگی‌های زیست محیطی دیگر کمتر نیست و این نوع آلودگی، همان آلودگی بصری است که با گذشت زمان، آثار و پیامدهای آن در حال افزایش است و هیچ تابلوی هشداردهنده‌ای وجود ندارد که سطح این نوع آلودگی را در میادین بزرگ شهرها به اطلاع شهروندان برساند.
در تشریح نشانه های ابن آلودگی اینگونه می توان گفت آنچه که از نخستین دقایق خروج از خانه تا بازگشت از محل کار خود به ناچار با آن مواجه می‌شوید تصاویر نابه هنجاری همچون خودروهای فرسوده، ساختما‌ن‌‌های قدیمی، بناهای نیمه‌کاره، تابلوهای تبلیغاتی و عناصر ناهماهنگ شهری که بدون در نظر گرفتن طرحی از پیش تعیین شده در معابر نصب می‌شوند همگی از نشانه‌های این آلودگی هستند و علاوه بر این ساخت و ساز‌های بی‌رویه‌ای که در مقابل چشم‌اندازهای طبیعی قد برافراشته‌اند، پوشش‌های متفاوت شهروندان و همچنین نوشته های مختلف روی دیوارها نیز از دیگر نمادهای آلودگی بصری در شهرهای بزرگ هستند که اغلب تصور می‌شود در مقایسه با دیگر آلودگی‌ها عواقب کمتری دارند.
اگرچه ما چندان متوجه آلودگی‌های بصری نمی‌شویم و به آنها عادت کرده‌ایم، اما این مساله به این معنی نخواهد بود که آلودگی‌ها نیز با گذشت زمان اثرات نامطلوب خود بر جسم و روح شهر و شهروندان را از دست داده‌اند. وقتی چند ساعتی در خیابان‌ها قدم می‌زنیم و به خانه برمی‌گردیم، خسته هستیم این خستگی‌ها می‌تواند ناشی از تاثیر آلودگی‌هایی باشد که از راه چشم منتقل می‌شوند.
از جمله اصلی ترین عوامل ایجاد کننده آلودگی بصری، تابلوهای تبلیغاتی است که روزانه در گذر از کوچه ها و خیابان‌ها و میادین شهر چشمانتان به آنها خیره می‌شود، تبلیغاتی که گرچه می‌تواند به شهروندان اطلاع رسانی کند اما از سوی دیگر آلودگی‌های بصری را برای سیمای شهر در پی داشته است.
متاسفانه در سالهای اخیر این امر توسط عده‌ای سود‌جو با سوء استفاده از سکوت شهروندان در برابر آلودگی‌های صوتی، آلودگی‌های بصری را نیز به مجموعه آلودگی‌هایی که امروزه زندگی شهری راتحت‌الشعاع خود قرار داده است، اضافه کرده‌اند و آنها با استفاده از شیوه‌های تبلیغاتی مختلف، ناآرامی‌های دیداری زیادی را در شهرهای بزرگ به وجود آورده‌اند
نوشته‌های تبلیغاتی در کنار تابلوهای بزرگ سردر شرکت‌ها، سازمان‌ها و فروشگاه‌ها و همچنین آگهی‌های تبلیغاتی مختلفی که روی درودیوار و بیلبردهای بزرگ تبلیغاتی نصب می‌شوند در بلندمدت سبب خستگی و آزار چشم شده و در نتیجه به روان انسان‌ها صدمه می‌زنند.
آلودگی بصری منشا بیماری های روحی
گرچه امروزه، به این نوع بی‌نظمی‌ها و آشفتگی‌ها عادت کرده‌ایم، اما بررسی‌های انجام شده توسط محققان نشان می‌دهد این آشفتگی‌ها می‌تواند اثرات مخربی را به همراه داشته باشد که به جسم و روح انسان‌ها آسیب می‌رساند و به همین علت، پرخاشگری و تحریک‌پذیری میان شهرنشین‌ها در مقایسه با افرادی که در محیط هایی به دور از آلودگی‌های صوتی و بصری زندگی می‌کنند، دو برابر بیشتر است و اثرات منفی تبلیغات به روش های مختلف است، یکی از علل تصادفات در خیابان ها است، زیرا رانندگان با برهم خوردن تمرکز فکری شان به دلیل توجه به تابلوها، کنترل رانندگی را از دست می دهند.
سخن پایانی....
به نظر می‌رسد سازمان زیباسازی باید ایجاد آرامش بصری و نشاط شهروندان را به عنوان یکی از اهداف مهم در اجرای پروژه‌های شهرسازی مورد توجه قرار دهد تا بتواند میزان آلودگی‌های دیداری را که اغلب نادیده گرفته می‌شوند، به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
پیشنهاداتی که برای کاهش این نوع آلودگی می توان اشاره کرد عبارتند از: افزایش فضای سبز در محیط شهری، افزایش آگاهی مردم و آن که آن ها نسبت به حفظ زیبایی شهر خود مسئول هستند، اختصاص دادن جاهایی برای نصب تابلوهای تبلیغاتی و نظافت کردن مداوم آن ها و در نهایت گذاشتن جریمه های سنگین برای افرادی که قوانین زیبا سازی شهرها را رعایت نمی کنند.
گزارش از مینو جعفری ممتاز، کارشناس ارشد آلودگی محیط زیست
