طبق آیات و روایات، شب قدر شب رقم خوردن مقدارت زندگی انسان هاست، شبی که سرنوشت و آینده آدم ها در آن مشخص میشود؛ اما چه تکالیفی در این شب به عهده یک فرد مومن و مسلمان است تا شاهد بهترین سرنوش تها برای خود باشد.
چگونه است که انسان می تواند خود سرنوشت ازلی که از ازل برایش نوشته شده است را در این شب تغییر دهد؟ حال تکلیفش چیست و برای این تغییر باید به چه سلاحی مجهز باشد؟
در همین ارتباط حجت الاسلام «محمود ابوالقاسمی » از وعاظ معروف و کارشناس شبکه قرآن سیما در خصوص تکالیف شب قدر افزود: در مورد شب قدر یکسری دستورات در مفاتیح الجنان وارد شده که می شود، مراجعه و آن را پیدا کرد.
وی اظهار کرد: در همین ارتباط مثلا خواندن بعضی از سوره ها در این شب بسیار توصیه شده، خواندن بعضی از ادعیه و دعاها در این شب بسیار تاکید شده که آن را هم میشود با مراجعه به کتاب های ادعیه همچون مفاتیح الجنان پیدا کرد، اما در سوره قدر در خصوص این شب عنوان شده است: «شبی است که قرآن در آن نازل شده »، پس طبیعتا یکی از مهمترین کارها و تکالیف مسلمانان در چنین زمانی و بیش از همه درک قرآن است.
درک قرآن از تکالیف لیالی قدر
ابوالقاسمی با بیان اینکه درک قرآن در شب قدر مهمترین تکلیفی است که بر عهده همه مسلمانان است، تصریح کرد: به تعبیر دیگر، اینکه انسان می خواهد شب قدر را درک کند باید ظرف وجودش طوری باشد که بشود قرآن راجلوی آن گذاشت، یعنی قابلیت وجودی و درونی لازم را برای قرآن و در ک آن پیدا کند.
به گفته این کارشناس دینی قرآن در ظرف کثیف و در ظرفی که قابلیت ندارد، داخل نمیشود، لذا یکی از مهمترین کا رها و تکالیف شب قدر همین است، هر چند این مهم تنها اختصاص به شب قدر ندارد و م یبایست کل ماه مبارک رمضان و بلکه کل سال را به این منظور اختصاص دهیم.
بزرگترین تکلیف در شب قدر رعایت تقوا است
وی با تاکید بر اینکه درک قرآن شاید در خود شب قدر هم واقع نشود، اظهار کرد: من باید یک عمر زحمت بکشم تا این اتفاق بیفتد که بتوانم شب قدر را در ک کنم و به این منظور می بایست بتوانم ظرف دلم را از آلودگی ها پاک کنم و به کسی که همچین وضعیتی دارد با تقوا گفته میشود، لذا مهمترین عمل در ماه مبارک رمضان بلکه مهمترین عمل در شب قدر که اوج برکات ماه مبارک رمضان است، رعایت تقوا است.
کارشناس شبکه قرآن سیما با بیان اینکه اگر از یکسری رفتارها و توصیه های تاکید شده در مفاتیح بگذریم و تنها از شب قدر بگوییم، توجه به این نکته که شب قدر شب نزول قرآن است در تکالیف این ماه بسیار مهم است ؛ گفت: ما باید ظرفمان برای دریافت قرآن محیا کنیم.
وی ادامه داد: اما ظرف قلب ما چه زمانی برای دریافت قرآن محیا میشود، باید گفت وقتی که تقوا را رعایت کنیم ظرف دلمان هم برای دریافت قرآن محیا میشود؛ لذا ماه رمضان ماه تحصیل تقوا به حساب
می آید.
روزه برای تقوا و تقوا برای درک شب نزول قرآن
این کارشناس دینی با اشاره به (آیه ۱۸۳ سوره بقره) می گوید: در معنای این آیه آمده است که «روزه را بر شما قرار دادیم تا شما با تقوا شوید » پس این ماه رمضان را خدا طوری برای ما طراحی کرده که روزه بگیریم و با تقوا شویم و با این تقوا به سمت درک شب قدرو بعد تکالیف دیگر برویم.
وی با طرح این پرسش که تقوا چیست؟ گفت: تقوا این است که انسان غیر خدا را کنار بگذارد و وقتی این غیر خدا را کنار بزند، به نقوا میرسد. مانند وقتی بر گهای روی آب یک چشمه را با دست کنار میزنید تا بتوانید یک جرعه از این آب بنوشید؛ در این مثال تقوا مانند همان آب زلال بعد از کنار زدن موانع غیبت، دروغ و تهمت است.
ابوالقاسمی میگوید: در شب قدر باید مواظب باشیم غیبت نکنیم و فعلی انجام ندهیم که خلاف تقوا باشد، مانند غیبت و نگاه به نامحرم. اما یک مرحله بالاتر از تقوا اینکه انسان اخلاق بد را کنار بگذارد که ما می بایست مواظب باشیم با کسی بداخلاقی نکنیم، توهین نکنیم و خلق نیکو داشته باشیم.
وی با بیان اینکه یک مرحله بالاتر از تقوا این است که انسان فکر غلط و مزموم و پلید را کنار بگذارد، می گوید: مرحله آخر تقوا و با لاترین مرحله این است که انسان قلبش را از غیر خدا خالی و امیال نفسانی را از دلش پاک کند؛ در اینجا انسان در اوج تقوا قرار میگیرد، چنانچه در آیه قرآن آمده که اگر کسی تقوای قلب داشته باشد نتیجه آن تعظیم شعاعر است.
شب زنده داری برای رسیدن به معبود
ابوالقاسمی خاطر نشان کرد: اگر انسان به اوج تقوا برسد نشانه اش این است که در شب قدر مهمترین شخص برایش امام زمان(عج) و مهمترین چیز برایش قرآن می شود .
وی با تاکید بر اینکه تکلیف ما درشب قدر و بلکه در کل ماه رمضان این است که خودمان را برای شبهای قدر آماده کنیم و تکلیف ما این م یشود که هر چه غیر خدا هست از غیبت، دروغ و تهمت گرفته تا اخلاق و افکار بد را کنار بزنیم، می بایست انقدر این کنار زدن اتفاق بیفتد تا ما با خدا همنشین شویم.
ابوالقاسمی تصریح می کند: جلوه خدا روی زمین وجود نازنین عصمت و طهارت است. پس نگاه میکنیم میبینیم که شب قدرشبی است که باید در محضر امام زمان (عج) حاضر شویم چون پروند اعمال ما به دست صاحب ما داده میشود.
