این روزها برخی از دانشگاه های استان مرکزی در حالی آخرین روزهای سال تحصیلی را ورق می زنند که حال و هوای ترویج موسیقی در این دانشگاه ها مجال را برای وقت گذاشتن در عرصه تولید و توسعه ی علم، هنر و رشد فضایل اخلاقی و تربیتی گرفته است.
با توجه به این موارد لازم است نکاتی چند پیرامون موسیقی و گسترش آن در محیطی علمی همچون دانشگاه عنوان شود؛
سابقه دیرپا و تاثیر ماندگار هنر موسیقی بر روح و جان انسان، آن را از جمله مهمترین و موثرترین هنرهای حیات بشری قرار داده است و همچنین حضور بزرگانی در ایران پیش از اسلام و به ویژه پس از آن، نمایانگر اهمیت هنر موسیقی در زندگی انسان ایرانی است تا جایی که معروف ترین نظریه پردازان موسیقی جهان اسلام را، موسیقی دانان ایرانی تشکیل می دهند.
از دیگر سو استفاده نابجا از هنر موسیقی و عدم رعایت اصول روان شناختی، تربیتی و اخلاقی آن، آسیب های روانی، اجتماعی و اخلاقی وسیعی را در طول زندگی انسانها رقم زده و انحرافات اساسی ایجاد نموده است.
با توجه به اینکه اجرای برخی برنامه های موسیقی در دانشگاه ها، دچار حاشیه های جنجال برانگیزی شده و فضای عمومی آنرا تحت تاثیر قرار داده، ضروری است که با برنامه ریزی صحیح و سیاستگذاری هماهنگ دستگاه های فرهنگی مرتبط با نظام آموزش عالی کشور، وضعیت برنامه های موسیقی فعلی را در جهت موسیقی متعالی، فاخر و در خدمت ارزش های دینی و ملی، هدایت کرد.
- همین چند وقت پیش بود که در دانشگاه اراک شاهد آن بودیم که به بهانه ی مراسم مذهبی، مجلس رقص و پایکوبی به راه انداخته شد و پیرامون همین موضوع واکنش های فراوانی در سطح دانشگاه به راه افتاد. این برنامه به این ترتیب بود که در جشنی که در دانشکدهی فنی مهندسی دانشگاه اراک با اسم ولادت امام علی(ع) برگزار شد به خوبی مشهود بود که برگزار کنندگان برنامه طوری برنامه را برنامه ریزی و هدایت کردهاند که هیجان دانشجویان برانگیخته شود و کار به رقص و پایکوبی بیانجامد.
- در مورد دیگر شاهد آن بودیم که برنامه ای که در دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی تحت عنوان بزرگ داشت روز معلم برگزار می شد ، این برنامه با یک کج سلیقگی محض برای لحظاتی به یک کنسرت تمام عیار تبدیل شده و کف ، جیغ و سوت سالن را فرا گرفت. رخ دادن این حرکت آن هم از سوی دانشگاه فرهنگیان که انتظارات از آن ها بسیار است امری نابخشودنی قلمداد می شود.
- و در آخرین مورد از هنجارشکنی هایی که این روزها با آن روبرو شدیم می توان به موردی که در دانشگاه علوم پزشکی اراک رخ داد اشاره کرد.
دانشگاه علوم پزشکی اراک هفته ی گذشته به مناسبت اعیاد شعبانیه و هفته ی خوابگاه ها برنامه ای تحت عنوان جُنگ شادی با حضور حدود400 دانشجوی پسر و دختر این دانشگاه در مجتمع قزل پارک در فاصله ی 25 کیلومتری اراک برگزار کرد.
اگر از مختلط برگزار شدن این اردو بگذریم، بی تردید پخش موسیقی های مختلف که بخش اعظم این اردوی مختلط را در بر می گرفت غیرقابل چشم پوشی کردن است.
ضمن آنکه برای برپایی موسیقی در این اردو هیچ مجوزی از شورای فرهنگی و کارگروه موسیقی دانشگاه گرفته نشده بود.
محمدصادق رجایی مدیر فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی اراک در گفتگو با پایگاه تحلیلی خبری نسل فردا ضمن دفاع از برگزاری اینچنین برنامه هایی گفت: برگزاری جشن بدون وجود موسیقی معنایی ندارد و هدف من شاد کردن محیط دانشگاه و جذب دانشجویان از این طریق است.
از آنجایی که شاید پاسخ های ما برای مسئولان دانشگاه ها اعتباری نداشته باشد مستقیم رجوع می کنیم به فرمایشات مقام معظم رهبری؛
مسئولان فرهنگی دانشگاهها بفهمند چه می کنند؟ شاد بودن برای هر محیطی خوب است، اما به چه قیمتی؟!
"بعضیها کار فرهنگی را در داخل دانشگاه با کنسرت و اردوهای مختلط اشتباه گرفتهاند؛ خیال می کنند کار فرهنگی این است؛ میگویند باید دانشجو شاد باشد! شاد بودن برای هر محیطی چیز خوبی است امّا چهجوری؟ به چه قیمتی؟ غربیها چقدر بهره بردهاند از این اختلاط دختر و پسر که ما بهره ببریم؟ یک روزی به ما می گفتند که در اروپا -آن روز اروپا را مطرح می کردند- حجاب نیست و زن و مرد با هم قاطیاند، هوس و شوق جنسی هم در آنجا طبعاً کنترلشده است. خب، حالا شما نگاه کنید ببینید همینجور است؟ آیا هوسها کنترلشده است یا هوسها تحریکشده است؟ اینهمه جنایت جنسی امروز دارد در آمریکا و در اروپا اتّفاق میافتد؛ به جنس مخالف هم دیگر حالا اکتفا نمی کنند! و از این بدتر هم خواهد شد. اسلام انسان را شناخته است که حکم حجاب را داده، حکم عدم اختلاط زن و مرد را داده. اسلام من و شما را شناخته؛ (انسان) مال خدا است و (او) آفرینندهی ما است. اردوی مختلط یعنی چه؟ کوهنوردی مختلط، اردوی مختلط، گاهی حتّی خارج از کشور! نه، کار فرهنگی ماهیّت دیگری دارد، مفهوم دیگری دارد. مسئولین فرهنگی دانشگاهها بفهمند چهکار میکنند کار فرهنگی صحیح این است که انسان مؤمن، متخلق، انقلابی، معتقد به آرمانها، دوستدار کشور و نظام اسلامی و دارای بصیرت و عمق دینی و سیاسی تربیت شود." دیدار رهبر معظم انقلاب با روئسای دانشگاه ها، 20 آبان 94
موسیقی راه جذاب کردن دانشگاه و جذب دانشجو نیست
"جذّابیّت از راه اردوی مختلط، صد درصد غلط و خطا است. بعضیها اینجوری جذّابیّت می خواهند ایجاد کنند. یک مجموعهی دانشجویی، حالا یا بهعنوان پُرطمطراقِ مجموعهی صنفی و علمی و تخصّصی، یا حتّی زیر عنوان اسلامی، دختر و پسر را با هم بردارند ببرند کوه، بردارند ببرند سفر، بردارند ببرند اروپا؛ اردوهای خارج از کشور! اینها قطعاً خیانت به محیط دانشجویی است و خیانت به نسل آیندهی کشور است؛ بدون تردید. راه جذّابیّت اینها نیست. همچنانکه گفتند، بنده هم تأکید کردم، راه جذّابکردن مجموعههای شما این نیست که کنسرت موسیقی راه بیندازید. گفتم که یکروزی -سالها پیش البتّه- تشکّلهایدانشجویی یکچنین کاری را کردند. برای ما سؤال ایجاد شد که این مجموعهی دانشجویی چرا این کار را میکند؟ خیلی برای من تعجّبآور بود. [وقتی که] پرسیدیم، گفتند میخواهیم دانشجوها را جذب کنیم. خب چوبش را بعداً خوردیم" رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشجویان 20 تیر 94
به هیچ وجه قصد جنجال سازی پیرامون محیط دانشگاه ها را نداریم چرا که در این ایام سوء مدیریت مسئولان فرهنگی برخی دانشگاه های استان مرکزی به اندازه ی کافی برای دانشگاه ها حاشیه سازی کرده است و انتظار می رود که مسئولان کمی حقایق را ببیند و مصلحت دانشگاه ها را با یک برنامه ریزی منطقی مد نظر داشته باشند.
با این حال باید قانون به عنوان معیار صدور مجوز در دانشگاه ها مدنظر قرار بگیرد چراکه هر گونه عدول از این قوانین همچون تیشه ای به ریشه ی رشد علمی دانشگاه خودنمایی خواهد کرد.
با تمام این احوالات، در دی ماه سال 94 آیین نامه ی موسیقی در دانشگاه ها ابلاغ شده است و هرگونه فاصله گرفتن از این آیین نامه مصداق روشنی از قانون گریزی و قانون شکنی است؛
این آیین نامه، رسالت اصلی دانشگاه را تولید و توسعه ی علم، هنر و رشد فضایل اخلاقی و تربیتی دانسته و تاکید کرده است ترویج موسیقی کار ویژه ی دانشگاهها محسوب نمیشود.
ماده دوم آیین نامه استفاده از موسیقی فاخر و ارزشمند ایرانی را در کنار برنامه ها مجاز دانسته و البته شش شرط هم برای این نوع موسیقی قائل شده است.
این آیین نامه همچنین آموزش موسیقی را در دانشگاه ممنوع کرده و تنها برای دانشجویانی مجاز دانسته که موسیقی جزو سرفصل های آموزشی مصوب آنهاست و اولویت برای اجرای موسیقی هم به مجموعه ها و گروه های دانشجویی و دانشگاهی داده شده است.
از مسئولان دانشگاه ها انتظار می رود پیشرفت علمی دانشگاه ها را اسیر این مسیرهای انحرافی نکنند و اندکی هم خط و خطوط انقلاب و قانون را چاشنی تصمیم گیری های خود قرار بدهند، چرا که بی تردید تعویض عینک های مدل غربی با عینک حقیقت بینی به قله رسیدن دانشگاه را رقم خواهد زد.