مرحوم حاج‌آقا مجتبی‌تهرانی با اشاره به حدیثی از پیغمبر اکرم(ص) فرمود: کسی که مبتلا به سوءخلق است، خداوند او را نمی‌آمرزد؛ یعنی چه؟ پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «سوءُ الخُلُقِ ذَنبٌ لا یُغفَرُ»: سوء خلق، گناهی است که مورد آمرزش قرار نمی‌گیرد.
اخبار مذهبی - پیغمبر اکرم (ص) فرمودند: «أَبَى اللَّهُ لِصَاحِبِ الْخُلُقِ السَّیِّئِ بِالتَّوْبَةِ»؛ خداوند ابا دارد توبه کسی که سوءخلق دارد را بپذیرد.
چون ملکه زشت سوءخلق وقتی روی روح پیدا شد، انعکاسی بر نفس دارد و از آن جدا شدنی نیست، مگر اینکه انسان در این عالم روی خودش کنار کند.
مثالی بزنم: اگر کسی گناهی کرد؛ مثلاً عملاً نماز یا روزه را ترک کرد، سپس پشیمان شد و برگشت، مورد آمرزش قرار می‌گیرد. اگر عمل حرامی انجام داد، سپس واقعاً پشیمان شد و توبه کرد، آمرزیده می‌شود، اما در باب ملکات نفسانی، توبه در کار نیست. ملکات، محصول سال‌ها تکرار عمل است که روی نفس اثر گذاشت است؛ به عبارتی روی آن حجاری کرده و طبیعت ثانویه پیدا کرده است.
باید آنقدر کار کند تا ملکه زشت اخلاقی را به مرور زمان به ضدش؛ یعنی به حسن خلق تبدیل کند، با پشیمانی کار تمام نمی‌شود. به همین خاطر پیامبر (ص) می‌فرماید: «ذَنب لایغفرُ»، از شرک هم بدتر است؛ زیرا شرک یک انحراف عقیدتی است و می‌توان از آن برگشت و توبه اش پذیرفته می‌شود؛ اما انحراف‌های اخلاقی که بر اثر مرور زمان پیدا شده و روی نفس ثبت شده است، باید با مرور زمان از بین برود. توبه از انحرافات اخلاقی محو آن چیزی است که روی نفس حک شده است؛ لذا ریاضت می‌خواهد.
