سوره بقره بزرگ‌ترین سوره و دومین سوره جزء اول، دوم، سوم و از سوره‌های مدنی قرآن است.
اخبار مذهبی - نام‌گذاری این سوره به نام «بقره» به دلیل وجود داستان گاو بنی‌اسرائیل در این سوره است. هدف عمده سوره بقره را هدایت انسان و اعلام این مسئله دانسته‌اند که انسان باید به همه آنچه خدا به وسیله پیامبرانش نازل کرده، ایمان بیاورد و تفاوتی میان رسولان او قائل نشود سوره بقره را به لحاظ محتوا، سوره جامعی دانسته‌اند که هم از اصول عقاید سخن گفته و هم احکام مسائل عبادى، اجتماعى، سیاسى و اقتصادى را مطرح کرده است. داستان آدم و فرشتگان، داستان‌هایی مربوط به بنی‌اسرائیل، داستان ابراهیم و زنده شدن مردگان و داستان طالوت و جالوت از جمله داستان‌ها و روایات تاریخی سوره بقره است.
آیة الکرسی، آیه آمن الرسول، آیه قبله و بلندترین آیه قرآن (آیه ۲۸۲)، در سوره بقره قرار دارد.
بر طبق روایتی از مجمع البیان، پیامبر (ص) سوره بقره را با فضیلت‌ترین سوره قرآن و آیه الکرسی را با فضیلت‌ترین آیه سوره بقره، معرفی کرده است برتری این سوره را به جهت جامعیت آن و برتری آیةالکرسى به دلیل محتواى توحیدى آن محتمل دانسته‌اند. در خواص این سوره از امام سجاد (ع) به نقل از پیامبر (ص) آمده؛ کسى که چهار آیه از آغاز سوره بقره و آیةالکرسى و دو آیه بعد از آن و سه آیه آخر سوره را بخواند، در جان و مالش ناخوش‌ایندى نمی‌بیند و شیطان به او نزدیک نمی‌‌شود و قرآن را فراموش نمی‌کند.
متن آیاتی از سوره بقره همراه با ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدای بخشاینده مهربان
یَا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلَالًا طَیِّبًا وَ لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ ۚ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ ﴿١٦٨﴾
ای مردم از آنچه در زمین است حلال و پاکیزه را بخورید و از گام‌های شیطان پیروی مکنید که او دشمن آشکار شماست (۱۶۸)
إِنَّمَا یَأْمُرُکُم بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشَاءِ وَ أَن تَقُولُوا عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿١٦٩﴾
او شما را فقط به بدی و زشتی فرمان می‌دهد و وامی‌دارد تا بر خدا چیزی را که نمی‌دانید بربندید (۱۶۹)
وَ إِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّـهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَیْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا ۗ أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ شَیْئًا وَ لَا یَهْتَدُونَ ﴿١٧٠﴾
و چون به آنان گفته شود:از آنچه خدا نازل کرده است پیروی کنید می‌گویند:نه بلکه از چیزی که پدران خود را بر آن یافته ایم پیروی می‌کنیم آیا هر چند پدرانشان چیزی را درک نمی‌کرده و به راه صواب نمی‌رفته اند باز هم در خور پیروی هستند؟ (۱۷۰)
وَ مَثَلُ الَّذِینَ کَفَرُوا کَمَثَلِ الَّذِی یَنْعِقُ بِمَا لَا یَسْمَعُ إِلَّا دُعَاءً وَ نِدَاءً ۚ صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لَا یَعْقِلُونَ ﴿١٧١﴾
و مثل دعوت کننده کافران چون مثل کسی است که حیوانی را که جز صدا و ندایی مبهم چیزی نمی‌شنود بانگ می‌زند آری کرند، لالند، کورندو درنمی یابند (۱۷۱)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُلُوا مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَ اشْکُرُوا لِلَّـهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿١٧٢﴾
ای کسانی که ایمان آورده اید از نعمت‌های پاکیزه‌ای که روزی شما کرده ایم بخورید و خدا را شکر کنید اگر تنها او را می‌پرستید (۱۷۲)
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنزِیرِ وَ مَا أُهِلَّ بِهِ لِغَیْرِ اللَّـهِ ۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَیْهِ ۚ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٧٣﴾
خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را که هنگام سر بریدن نام غیر خدا بر آن برده شده بر شما حرام گردانیده است ولی کسی که برای حفظ جان خود به خوردن آن‌ها ناچار شود در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد بر او گناهی نیست، زیرا خدا آمرزنده و مهربان است (۱۷۳)
