خیلی از کسانی که عزیزشان دار فانی را وداع گفته است، تمام دغدغه شان این است که عزیزشان در جایگاه خوبی در آن دنیا باشد. برخی فاتحه می‌فرستند و برخی برای میت، نماز و قرآن می‌خوانند.
درباره‌ی اعمالی که برای گذشتگان مفید است و آن‌ها را در آن دنیا یاری می‌کند، با حجت الاسلام و المسلمین سید حسین حسینی نظام کارشناس مذهبی گفتگو کردیم. وی به خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ما خیراتی که می‌توانیم هدیه کنیم طبق یک دسته بندی کلی به دو گروه لسانی و غیر لسانی تفسیم می‌شوند. منظور از خیرات لسانی، خیراتی است از طریق گفتن برخی اذکار و ادعیه‌ها انجام می‌شود. مثلا قرائت یکبار سوره‌ی حمد و یازده سوره‌ی توحید و قرائت هفت مرتبه سوره‌ی قدر از جمله خیرات لسانی است.
حجت الاسلام و المسلمین حسینی اضافه کرد: روایات داریم خواندن سوره یاسین کمک شایانی به درگذشته می‌کند. همچنین ذکر صلوات سفارش فراوانی شده است. زیارت عاشورا نیز خیلی برای کمک به اموات در روایات بیان شده است. البته منظور زیارت عاشورا با خواندن ۱۰۰ لعن و ۱۰۰ سلام. شاید کسی به دلیل مشغله‌ها نتواند تمام سلام‌ها و لعن‌ها را بخواند؛ در این شرایط با ثواب کمتر همان یک مرتبه خوانده شود.
این کارشناس مذهبی در ادامه تصریح کرد: امام صادق (ع) به یکی از اصحاب خود گفتند، آیا هر روز زیارت امام حسین (ع) می‌روی؟ آن فرد در پاسخ بیان کرد که راه دور است و توان این کار را ندارد. امام صادق (ع) خطاب به این مسلمان گفتند، هر روز از پشت بام یا در غیر این صورت از محیط منزل رو به قبله بایست و بگو «صل الله علیک یا اباعبدالله الحسین السلام علیک و رحمه الله وبرکاته». این زیارتی که خواندنش ۳۰ ثانیه طول می‌کشد، می‌تواند سرنوشت خود قاری ذکر و درگذشته را تغییر دهد. در خیرات لسانی این نکته هم قابل ذکر است که برخی از ذکر‌ها هستند که من در آوردی هستند. معنای خوبی دارد، اما ثواب‌هایی نوشته شده است که بعضا دروغ است. وقتی روایتی نیست این‌ها اشتباه است. نکته‌ی قابل توجه این است که افراد می‌توانند هم برای خود هم برای در گذشتگان اعمالی را انجام داده و اذکار لازم را قرائت کنند.
وی با اشاره به خرافات در خیرات لسانی خاطر نشان کرد: ذکری که حتی در برخی قبرستان‌ها تابلوی آن را زده اند، در مواردی سندیت نداردم. چند وقت پیش من روایتی را سر در قبرستان قم دیدم که اگر کسی فلان ذکر را بخواند، خداوند عذاب را از اهالی آن قبرستان بر می‌دارد، وقتی این روایت را خواندم، احساس کردم که یک جای کار می‌لنگد. با دوستانم پژوهش کردیم و با اساتیدمان صحبت کردیم، متوجه شدیم که سندیتی در این ذکر وجود ندارد. باید توجه کنیم، هر آنجه از این طرف و آن طرف شنیده ایم را نپذیریم و فقط از منابع معتبر اذکار را دریافت کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین حسینی در ادامه به خیرات غیر لسانی اشاره کرد و گفت: در خصوص خیرات غیر لسانی اعمال فراوانی در روایات شیعه بیان شده است. مثلا عملی که بسیار به آن تاکید شده است و جایگاه والایی نزد خداوند متعال دارد، خدمت به والدین است. علاوه بر این کمک و خدمت رسانی به انسان گرفتار نیز توصیه شده است. پس از این که فرد، به والدین یا گرفتاری کمک کرد می‌تواند ثواب آن را به درگذشته‌ای هدیه کند. در میان اعمال مفید برای درگذشتگان شاد کردن دل یتیم، شاد کردن دل مومن، قرآن خواندن مخصوصا در ماه مبارک رمضان، روزه‌های مستحبی مانند روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان (که در مفاتیح هم به آن اشاره شده است)، عیادت از بیمارِمومن که ثواب هزار سال عبادت دارد، جایگاه مهمی دارد.
این پژوهشگر دینی با اشاره به بهترین هدایا به اموات بیان کرد: در بین تمامی این اعمال، چه لسانی چه غیر لسانی، با توجه به روایات به نظر می‌رسد که دو عمل است که از بقیه بیشتر به اموات کمک می‌کند. یکی زیارت سید الشهدا (ع) است، که در روایتی آمده است، گناهان گذشته و آینده‌ی مومن به وسیله‌ی آن آمرزیده می‌شود. در روایات آمده است که به زائر سید الشهدا (ع) تا ۱۰۰ نفر شفاعت سهیمه می‌دهند. مقام شفاعت که برای امامان و پیامبران، در اینجا به انسان‌های معمولی داده شده است.
وی در پایان اضافه کرد: دیگر عملی که مرده را شاد می‌کند، شاد کردن دل مومنی است که گرفتار شده است و دستش به هیچ جا بند نیست. در روایت داریم اگر کسی، گرفتاری را شاد کند، گویا ۹ هزار سال عبادت کرده است. ۹ هزار سالی که هر شب، شب زنده داری و صبح‌ها روزه باشد.
