دعا، واژهای سبز و یا حتی سفید رنگ که نشانههایی از ایمان و مهربانی است، نشانههایی از خود گذشتگی میدهد و ..
بسیاری از آیات واحادیث انسان را به دعا کردن دعوت کرده اند و از خواص بی شمار آن سخن به میان آورده اند بخصوص دعا در حق دیگر بندگان خداوند که آثار ویژهای دارد.
امام زمان (عج) یکی از افرادی است که دعا کردن برای ایشان ثواب فوق العادهای دارد، اما دلیل آن چیست؟
در همین راستا، قصد داریم تا امروز به بررسی چرایی دعا برای دیگران بخصوص امام زمان (عج) بپردازیم، پس با ما همراه باشید.
دعا در حق دیگران چه تاثیری دارد؟
دعا در حق دیگران و مقدم داشتن خواست و نیاز دیگران بر خود کار بسیار پسندیده ایست در نزد خداوند متعال و باید گفت که این روش دعا کردن بسیار به نفع دعا کننده است.
به خاطر همین مقدم داشتن دیگران در دعا، خداوند بلا را از او دور میکند و رزق و روزی اش را زیاد و در خواستش برای دیگران را به خود او هم مرحمت میفرماید.
حضرت زهرای مرضیه سلام الله علیها با آن مهربانی وصف ناپذیر به قدری دیگران را دعا میکرد که گویی برای خودش اصلا دعا نمیکرد و وقتی از او سۆال میشد: چرا فقط دیگران را دعا میکنید؟ چرا خودتان را دعا نمیکنید؟ میفرمود:: الجار ثم الدار!
بدون شک یکی از مهمترین بخشهای نماز شب همان دعای برای غیر و طلب مغفرت برای ۴۰ مۆمن است؛ که مۆمن با این نوع عبادت نه تنها کمتر در چالهی حسادت و کینه و سوء ظن و... اسیر میشود بلکه مهربانی و کرامت با روح او قرین میشود.
در این موضوع روایت بسیاری موجود است که به دو حدیث اشاره میکنیم:
۱. قال الامام الباقر علیه السّلام:
اَسرعُ الدعاءِ نُجحا للاجابة، دعاءُ الاخ لاخیه بظهرِ الغیب یَبدا بالدعاء لاخیه فیقول له ملکٌ موکلٌ به آمین ولک مِثلاه.
این مطلب را از دست ندهید: چگونه توجه امام زمان(عج) را به خود جلب کنیم
امام باقر (علیه السلام): سریعترین دعا برای اجابت دعا برای برادر دینی است که هم دعا در غیاب او باشد و هم اول برای او دعا کند. در این صورت فرشتهای که بر او گمارده شده، به این دعا آمین گوید و به دعا کننده گوید برای تو باد دوبرابرش.
از مهمترین بخشهای نماز شب همان دعای برای غیر و طلب مغفرت برای ۴۰ مۆمن است؛ که مۆمن با این نوع عبادت نه تنها کمتر در چالهی حسادت و کینه و سوء ظن و... اسیر میشود بلکه مهربانی و کرامت با روح او قرین میشود.
۲. قال الامام الصادق علیه السّلام:
دعاءُ المومن للمومن یدفع عنه البلا و یُدِرُّ علیه الرزق.
امام صادق (علیه السلام): دعای مومن در حق مۆمن بلا را از او دور میکند و روزیش را زیاد میگرداند.
از پیامبراکرم (صلوات الله علیه و آله) نقل است که حضرت فرمودند:
«مَنْ قَالَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُۆْمِنِینَ وَ الْمُۆْمِنَاتِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ مُۆْمِنٍ خَلَقَهُ اللَّهُ مُنْذُ خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ إِلَى أَنْ تَقُومَ السَّاعَةُ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ سَیِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً»؛ اگر کسی برای مۆمنین و مۆمنات طلب مغفرت کند، خداوند به عدد هر مۆمنی که از هنگام خلقت آدم تا قیامت خلق میکند، برای او سه چیز در نظر میگیرد؛ برایش حسنه مینویسد و از گناهانش میکاهد و بر مقامش میافزاید.
در جامعه اسلامی، مسلمین باید به فکر هم باشند و نسبت به دیگران غافل نباشند. اگر ما برای دیگران دعا کنیم، بهتدریج به حدی از کمال خواهیم رسید که در زمانی که فقط برای خودمان دعا میکردیم، نمیتوانستیم به آن کمال برسیم، چرا که وقتی فقط برای خودمان دعا میکنیم، دیدمان را به اندازه وجودی خودمان محدود کردهایم. اما هنگامی که دیگران را در دعاهای خود سهیم میکنیم، سعه وجودیمان گسترش یافته و تنگنظریها از دل و جانمان دور میشود و این افزایش وسعت دید، بهتدریج موجب کمال انسان خواهد شد؛ لذا شایسته است که انسان برای غیر استغفار کند و حتّی از مۆمنین هم بخواهید که برایش استغفار کنند.
چه کسی را باید بیشتر دعا کنیم؟
اگر دعا براى برادران دینى این همه فضیلت دارد، پس فضیلت دعا براى سلطان و فرمانروایى که سبب هستى و وجود توست؛ و تو معتقدى که اگر او نبود، خداوند نه تو و نه هیچ کس از مکلّفین زمان او و تو را نمى آفرید و اینکه لُطف الهى به وجود او – صلوات اللّه علیه – سبب تمام آنچه که تو و غیر تو در آن قرار دارید مى باشد و وسیله تمامى خیراتى است که بدان نایل مى گردید، چگونه خواهد بود؟
پس مبادا و مبادا که تا حدّى که امکان دارد خود و یا احدى از خلایق را در دوست داشتن و دعا نمودن، بر او مقدّم کنى؛ و نیز هنگام دعا کردن براى آن مولاى عظیم الشان حضور قلبى و زبانى داشته باش.
همانطور که گفته شد؛ امام باقر (علیه السلام): سریعترین دعا برای اجابت دعا برای برادر دینی است که هم دعا در غیاب او باشد و هم اول برای او دعا کند. در این صورت فرشتهای که بر او گمارده شده، به این دعا آمین گوید و به دعا کننده گوید برای تو باد دوبرابرش و مبادا گمان کنى که علّت ذکر این مطلب براى آن است که آن بزرگوار به دعاى تو احتیاج دارد. بسیار دور است، بسیار دور است، اگر چنین اعتقادى داشته باشى، در اعتقاد دوستى ات مریض و بیمارى؛ بلکه این را براى آن گفتم که حقّ بزرگ و احسان گرانبار حضرتش را بر تو بشناسانم؛ و دیگر اینکه: اگر پیش از دعا براى خویش و کسانى که نزد تو گرامى هستند، براى آن بزرگوار دعا نمایى، خداوند – جلّ جلاله – زودتر درهاى اجابت را به روى تو خواهد گشود؛ زیرا تو – اى بنده – درهاى قبولى دعا را با قفل هاى جنایتها و گناهانت بسته اى، پس اگر براى این مولایى که در نزد خداوند مالک زندگان و مردگان خاصّ و ویژه مى باشد دعا کنى، خداوند به خاطر او زود درهاى اجابت را به روى تو مى گشاید و در نتیجه تو نیز به خاطر چنگ زدن به ریسمان او در دعایى که براى خود و دیگران مى کنى، در زمره فضل او داخل شده و رحمت و کَرَمَ و عنایت خداوند – جلّ جلاله – تو را نیز فرا مى گیرد؛ و مبادا بیایى و اساتیدى را که از آنها پیروى مى کنى، بشمارى و بگویى که من ندیده ام آنان به آنچه که تو گفتى عمل کنند و آنها از مولایمان که بدو اشاره نمودى – صلوات اللّه علیه – غافل و نسبت به او بى اعتنا هستند.
جواب اینکه: به آنچه که گفتم عمل کن که مطلب حقّ است، زیرا هرکس نسبت به مولایمان بى اعتنا و از آنچه که ذکر نمودم غافل باشد به خدا سوگند که در اشتباه فضاحت بارى مى باشد؛ بنابراین، عذرى در ترک اهتمام و همّت گماشتن نسبت به این امر براى تو باقى نمى ماند.
بیایید برای هم دعا کنیم خودخواهی را به کناری نهیم و با مقدم داشتن یاد دیگران در دعایمان ارزش دعای خود را بالا ببریم و به درجه استجابت برسانیم.
در بین خلائق پاکترین و خوبترین و محبوبترینشان را زودتر و بیشتر دعا کنیم و بگوییم: اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه...
چرا برای سلامتی امام زمان (عج) دعا میکنیم؟
دلیل دعا کردن برای سلامتی امام عصر چیست؟ در حالی که خدای منان اراده دارد ایشان زنده و سلامت بمانند، آیا اصلا امکان دارد آن وجود مبارک دچار کسالت شوند؟
دعا از هر حیث مخصوصا برای سلامتی امام زمان (عج) آثار و برکات فراوانی دارد که برخی عبارتند از:
۱. دعا نشان گر علاقه و محبت مسلمانان به ایشان است. اگر چه دوستی تمام ائمه معصومین علیهم السلام بخشی از ایمان و شرط قبولی اعمال است، در عین حال دعا کردن در حق امام زمان (عج) موجب ازدیاد محبت آن حضرت در دل و در نتیجه موجب تقویت ایمان میگردد.
۲. دعا اظهار تجدید عهد و پیمان با آن حضرت است و محتوای پیمان با آن حضرت را دین داری، شریعت محوری و تصمیم قلبی بر اطاعت امر امام علیه السلام و یاری رساندن او با نثار جان و مال تشکیل میدهد.
تجدید بیعت با آن حضرت علیه السلام کاری است که بعد از هر نماز از نمازهای پنجگانه یا در هر روز و یا در هر جمعه انجام آن مستحب است. هر روز بعد از نماز صبح، دعاهایی که مربوط به وجود مبارک امام عصر (عج) است، خوانده شود، بسیار مفید و مؤثر خواهد بود.
دعای شریف «اللهم بلغ مولای صاحب الزمان صلوات الله علیه عن جمیع المؤمنین ...» و نیز «دعای عهد» شاهدی برای این سخن است. ()
۳. دعا سبب زنده نگه داشتن یاد امام غایب در دل منتظران میگردد. یاد امام زمان (عج) توجه به ارزشهای
دین و اصول اخلاقی را در دلها زنده میکند و غفلت از یاد امام، یکی از دلایل عمده پژمردگی و سستی ارزشهای الهی وانسانی در جوامع اسلامی است.
۴. کسی که سلامتی امام زمانش برایش مهم است، مسلما آزردن آن حضرت برایش سخت است؛ در نتیجه دعا برای سلامتی آن حضرت، انسان را به انجام کارهایی وامی دارد که موجب خشنودی آن حضرت و در نتیجه سبب رسیدن به مقام رضوان الهی میگردد.
۵. دعا بسیار مؤثر است و موجب فرج آن حضرت و نیز فرج و گشایش در زندگی مؤمنان میشود.
این مطلب را از دست ندهید: دعاهایی برای رفع بیماری + ذکری مجرب برای رفع مرض
۶. دعا موجب قرب الهی است. امام مهدی (عج) در خصوص زیارت آل یس میفرمایند: «هرگاه خواستید به وسیله ما به خداوند و به ما توجه کنید، این زیارت را که از جانب خداوند انشا شده است، بخوانید».
این زیارت که از جهات مختلف محتوایی عمیق دارد، بسیار مورد تاکید و سفارش قرار گرفته است. این زیارت از ابتدا تا انتها، دعای برای سلامتی، تندرستی و بهروزی امام زمان (عج) است; «السلام علیک یا خلیفه الله و ناصر حقه ... السلام علیک حین تصبح و تمسی، السلام علیک فی الیل اذا یغشی و النهار اذا تجلی ... السلام علیک بجوامع السلام ... ; سلام بر توای جانشین خدا و یاری کننده حق ... درود و سلام بر تو هنگامی که صبح و شام کنی، درود و تهیت الهی بر تو در شب که همه جا را فراگیرد و در روز، در وقتی که نور دهد (یعنی سلام بر تو در هر صبح و شام) ...، درود بر تو درودی همه جانبه ...».
در دعای بعد از این زیارت نیز معانی بلندی نهفته است؛ مانند: خدایا او (امام زمان «عج») را از شر هر متجاوز و سرکشی و از شر همه خلق خود پناه ده و او را از حوادث یومیه، از پیش رو و از پشت سر و از طرف چپ، حفظ و نگه داری کن و از این که آسیب و گزندی به او برسد، جلوگیری کن و در خصوص او، رسولت و خاندان رسولت را حفظ نما و به دست مبارکش عدل و داد را پدیدار نما! «اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ و من شر جمیع خلقک و احفظه من بین یدیه و من خلقه و عن یمینه و عن شماله و احرسه و امنعه من ان یوصل الیه بسوء واحفظ فیه رسولک و آل رسولک واظهر به العدل ...».
در پایان سخن لازم است یادآور شویم که دعا کردن برای سلامتی و فرج آن حضرت، اطاعت از امر خداوند و نیز اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است; «و هر که خدا و رسولش را اطاعت کند و خداترس و پرهیزکار باشد، چنین کسی به فوز و سعادت خواهد رسید».
آخرین نکته این است که هر چند طبق وعده الهی حضرت زنده و باقی هستند تا زمانی که پرچم توحید و عدل را در همه جهان به اهتزاز درآورند، ولی بالاخره بشر هستند ودر معرض آفات جسمانی و بلاهای طبیعی و ممکن است مریض شوند و دچار کسالت گردند و از این نظر دعای ما برای سلامتی حضرت و حفظ ایشان از این آفات و حوادث، بدون شک در سلامتی وجود آن عزیز عالم وجود و آخرین در صدف امامت و ولایت، مؤثر و مفید است.