با شنیدن نام ملک الموت یا حضرت عزرائیل اکثر افراد فکرشان به سمت مرگ و خداحافظی از این دنیای فانی میرود و اعمالی که تا به امروز درگیرش بودند را محاسبه میکنند.
همگان حضرت عزرائیل را جرقهای برای پایان یافتن زندگی دنیوی و مرگ میدانیم، اما شاید برای بسیاری از افراد این سوال نیز پیش آمده باشد که آیا حضرت عزرائیل که خود فرشته مرگ هستند هم روزی خواهند مُرد؟!
قصد داریم تا در این مطلب موضوع فوق را بررسی نماییم، پس پیشنهاد میکنیم با ما همراه باشید.
ملک الموت
عزرائیل یا ملک الموت، واژههایی که شنیدن نامشان به خودی خود انسان را به یاد خداوند، لحظه مرگ و حضور فرشته الهی بر بالین میت میاندازد و القا کننده روزی است که فرد دیگر نمیتواند به دارایی، فرزندان و اصل و نسب خود تکیه کرده و از اندوخته دنیوی خود بهرهای ببرد.
واژه عزرائیل در ذهن هر فرد القا کننده قطع ارتباط با دنیای مادی و تحمل درد و رنج جان دادن و قبض روح برای گذر از سرای دنیا به سوی جهان آخرت است.
فرشته مرگ بر بالین همه انسانها حاضر نمیشود
خداوند متعال افعالش را از طریق اصحاب خود انجام میدهد و در میان واسطههای حضرت حق، عزرائیل واسطه مرگ و حیات است.
آنچه ما به عنوان مرگ میشناسیم به نوعی اصل تولد است و در روایتی از پیامبر اکرم (ص) آمده است «الناسِ نیامٌ فَإذا مَاتُوا اَنتَبَهُوا» یعنی مردم خوابند هنگامی که میمیرند بیدار میشوند. پس هنگامی که حضرت عزرائیل جان فرد را میگیرد وجود او از قبل از مرگ بیشتر شده و از محدودیتها نجات مییابد.
در واقع ملک الموت پیغام دوست و حبیب را میآورد و جایگاه ویژهای در نزد پیامبران و اولیا الهی دارد.
حضرت عزرائیل یا ملک الموت، پادشاه مرگ بوده و محصور هستند و فرشتگانی در اختیار دارند که مامور قبض روح انسانها هستند، لذا تمام افراد لیاقت دیدار شخص عزرائیل را نداشته و ایشان فقط بر پیامبران و اولیای الهی وارد میشوند.
حضرت عزرائیل در هنگام قبض روح پیامبر اکرم (ص)، حضرت سیدالشهدا (ع) و حضرت فاطمه (س) اجازه خواستند و با اجازه از خودشان روح آنها را از بدن جدا ساختند.
واژه «عزرائیل» به چه معناست؟
افراد اندکی در دنیا وجود دارند که در طول حیات خود آنقدر مطمئن زندگی کردهاند که نه تنها از به پایان رسیدن عمر خود نمیترسند بلکه حتی هراسی از حضور حضرت عزرائیل، شب اول قبر و روز رستاخیز نیز ندارند.
ورود عزرائیل بر افراد به میزان اعمال، رفتار و تقوای آنها و نحوه زندگی در دنیا بستگی دارد.
هر فرد هنگام قبض روح به زندانی در آخرت همراه با عذاب الهی یا به ضیافت الهی خواهد رفت، پس به میزان این شرایط رفتار عزرائیل و یا فرشتگان مامور قبض روح با افراد متغیر خواهد بود.
عزرائیل یک واژه عبری و سریانی است به نام بنده خدا و عبد خدا و این به این معنی است که در کار خدا تخلف نکرده و امر خدا را به درستی و بدون کم و کاست انجام میدهد.
عزرائیل چگونه میمیرد؟!
بنابر روایتی که از امام سجاد (ع) آمده است ایشان میفرمایند «هنگامی که اسرافیل در صور میدمد مرگ تمام موجودات را در کام خود فرو برده و سکوتی مرگبار عالم هستی را فرا میگیرد سپس خداوند به عزرائیل میفرماید:ای عزرائیل چه کسانی باقی ماندهاند؟ فرشته مرگ میگوید: "انتَ الحی الذی لا یموت" شما که هیچ گاه نمیمیری و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و من.»
خداوند به عزرائیل دستور میدهد که روح آن سه فرشته مقرب درگاهش را قبض کند. سپس خداوند میفرماید: چه کسی مانده است؟
عزرائیل جواب میدهد: بنده ضعیف و مسکین تو عزرائیل، در این هنگام از طرف خدا خطاب میرسد بمیرای ملک الموت.
عزرائیل صیحهای میزند که اگر این صیحه را مردم پیش از مرگ میشنیدند در اثر آن میمردند. وقتی تلخی مرگ در کامش پدیدار میشود، میگوید: اگر میدانستم جان کندن این مقدار سخت و تلخ است همانا در این باره با مومنین مدارا میکردم.
این هنگام خداوند خطاب میکندای دنیا کجایند پادشاهان و فرزندانشان؟ کجایند ستمگران و فرزندانشان؟ کجایند ثروت اندوزانی که حقوق واجب خود را ادا نکردند؟ امروز پادشاهی عالم از آن کیست؟ هیچ کس پاسخ نمیگوید، آن گاه خداوند خود میفرماید «اللهُ الواحدُ القهار» که پادشاهی از آن خداوند یگانه و قهار است.
در پایان باید گفت: اگر هر فرد در دنیا توشه نیک و پسندیدهای برای آخرت آماده و در جهت درست و طبق دستورات دین و احادیث اولیا و اوصیای الهی عمل کند، بدون نگرانی از حضور ملک الموت و نحوه قبض روح به استقبال مرگ رفته و به جای نگرانی از عذاب الهی خود را برای رفتن به یک ضیافت الهی آماده میکند. چه بسا فرشته مرگ با رویی گشاده و با آغوشی باز به استقبالمان آمده و بدون هراس همراهیاش کنیم.