به مناسبت سالروز خسته میلاد حضرت اباعبدالله الحسین (ع) با حجت الاسلام والمسلمین سیدجواد موسوی هوایی معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی به گفتگو پرداختیم. شان و شخصیت والای حضرت سیدالشهدا (ع) تاکنون بارها از زبان بزرگان بیان شده است. وصف شکوه و بزرگی مقام امام حسین (ع) را این بار از زبان عالم و کارشناس دینی می شنویم.
حجت الاسلام و المسلمین سیدجواد موسوی هوایی اظهار داشت: ولادت حضرت حسین ابن علی (ع) موضوع شگرفی در بین اهل بیت عصمت و طهارت است. امام حسین (ع) 6 ماهه به دنیا آمدند. ولادت و شهادت ایشان نظیر ولادت و شهادت حضرت یحیی (ع) است. زیرا آن حضرت هم 6 ماهه به دنیا آمدند و هنگام شهادت سرش را از بدنش جدا کردند. مطلب مهم دیگر درباره تولد امام حسین (ع) این است که پیامبر اکرم (ص) که آینده همه انسان ها را می دانستند از آینده فرزند دلبندشان هم با خبر بودند. این باخبری از اینکه چه مشکلات و مسائلی بر سر راه حضرت اباعبدالله (ع) و اهل بیت او قرار خواهد گرفت و ایشان همه داشته های خود را برای حفاظت از دین فدا می کنند، نبی اکرم (ص) را متاثر کرد. پیامبر در روز تولد امام حسین (ع) بر شهادت مظلومانه ایشان گریه کردند. اما در روایت ندیدیم که لفظ تسلیت را به کار برده باشند. زیرا این ولادت، ولادت یک معصوم است از معصومی دیگر. همانند ولادت امام حسن (ع). امامان دیگر ما از معصوم به دنیا نیامده اند. جنبه دیگر این ولادت آن است که فرزند دومی متولد شده بود که پسر بود و امام علی (ع) را درباره حفظ دین و رشادت و دلاوری های ماندگار در تاریخ اسلام آسوده خاطر می کرد.
امام حسین(ع) جامع خصائل اهل بیت(ع)
وی در خصوص ویژگی های رفتاری امام حسین (ع) بیان کرد: یک نکته بزرگی که از اهل بیت نقل است، این است که تمامی خصلت هایی که پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع)، حضرت فاطمه الزهرا (س) و امام حسن (ع) داشتند، در وجود مبارک امام حسین (ع) جمع شده بود.
وقتی از امام صادق (ع) سوال کردند که ما روز وفات پیامبر (ص)، روز شهادت حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س) و امام حسن (ع) را داریم، چطور میشود که شما عاشورا را عزا می گیرید؟ در روز عاشورا دیگران را دعوت می کنید که مرثیه بخوانند و عزاداری کنند؟
امام صادق (ع) فرمودند: "به این خاطر که سیدالشهدا مجمع آل کسا بود." راجع به خصلت های رفتاری، سیاسی و اجتماعی امام حسین (ع) باید بدانیم که تمامی خصلت های بزرگان اهل بیت را ایشان دارا بودند.
معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی مهربانی و گذشت را از ویژگی های اصلی حضرت اباعبدالله الحسین (ع) برشمرد و گفت: امام حسین (ع) در عطوفت و بخشش همتا ندارند. در ماجرای بخشش حر می بینیم که امام حسین (ع) چگونه با مهربانی برخورد کردند. یا یک مثال دیگر اینکه، نقل موثق داریم، زمانی که شمر بر روی سینه حضرت می نشیند، امام به ملعون می فرماید" از سینه من پایین بیا. من به هرحال به شهادت می رسم، اما نگذار این ننگ دامن تو را بگیرد. اگر از روی سینه من بلند شوی من تو را شفاعت میکنم."
وی ضمن اشاره به خاطره شنیدنی یکی از زائران در کربلا، ادامه داد: یکی از بستگان ما تعریف میکرد که یک بنده خدایی در کربلا، پنجره های ضریح امام حسین (ع) را گرفته بود و زار میزد که ای خدا نکند یک وقتی شمر و یا یزید را ببخشی. گریه آن زائر خیلی جالب بود. بابت این گریه میکرد که نکند امام حسین (ع) دشمنانش را هم شفاعت کند.
حرم اهل بیت کانون توحید است
حجت الاسلام و المسلمین موسوی هوایی تصریح کرد: امام حسین (ع) به معنای واقعی دریای جود و کرم است. از حضرت امام جواد(ع) نقل است که جوانی خدمت این امام بزرگوار رسید و گفت: ای فرزند پیامبر؛ من خیلی مشکل دارم و هر کاری هم میکنم نمیتوانم از پس مشکلاتم بربیایم. امام جواد (ع) در جواب فرمودند: "پناه ببر به سمت حرم مطهر و زیارت امام حسین (ع)"
باید گفت گره گشایی امام حسین (ع) بی نظیراست. به همین دلیل است که ایرانی ها، مسیحی ها، یهودی ها و... برای رفع مشکلات خود به فرزند دلبند امیرالمومنین (ع) و حضرت فاطمه الزهرا (س) متوسل می‌شوند.
وی افزود: از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است که همه اهل بیت، کشتی نجات هستند ولی کشتی امام حسین (ع) خیلی وسیع است و سریع تر آدم را به مقصود می‌رساند. خود اهل بیت اینطور بودند و به ماهم سفارش کرده اند که ارتباطمان را با سیدالشهدا قطع نکنیم. بعد از نماز، سلام دهیم خدمتشان. زیارت عاشورا بخوانیم. مشرف شدن به کربلا هم اجر و ثواب بسیار دارد. زیرا حرم اهل بیت کانون توحید است و پایه های دین و اعتقادات ما را قوی میکند.
این کارشناس دینی دعای عرفه را یکی از دعاهای باعظمت حضرت اباعبدالله (ع) دانست و گفت: دعای عرفه را نباید فقط در روز عرفه خواند. اگر هزاران سال هم بگذرد و عرفان و فلسفه هرچقدر هم پیشرفت کند، بازهم نمیتواند توضیح دعای عرفه را از لحاظ عرفانی و فسلفی بیان کند. زیرا دعای عرفه، دعایی است که یک معصوم در آن حالت معنوی خوانده است. امام حسین (ع) دعاهای مختلفی دارند و به تعبیر امام خمینی (ره) این دعاها قرآن صاعد نام دارند. به این دلیل که قرآن به سمت ما نازل شده و این دعاها هم به سمت خدا بازمی گردد، بنابراین قرآن صاعد نام دارند.
وهابیت فرقه ای است که خیلی از دستوراتشان بر خلاف دستورات قرآن است
وی ادامه داد: دعای عرفه دعایی است که امام حسین (ع) در آخرین سفر حج خود آن را در صحرای عرفات خواندند. این نوع صحبت با خداوند، صحبت هایی است که همه علما و فیلسوفان باید در مقابل مفهوم معنوی آن زانو بزنند . قسمت های انتهایی دعای عرفه، مملوء از رموز هستی است. بنابراین عزیزانی که در منبرها برای مردم سخنرانی میکنند از ذکر فضیلت های دعای عرفه غافل نشوند. همچنین دعایی که امام حسین (ع) در گودال قتلگاه زمزمه می کنند، بسیار دعای دلنشین و تاثیرگذاری است.
حجت الاسلام و المسلمین موسوی هوایی درباره لزوم زیارت حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، آداب و اجر بسیار زیارت اظهار داشت: زیارت به معنای ملاقات است. اگر با این دید به زیارت نگاه کنیم، میگوییم، السلام علیک یعنی خطاب به کسی که مقابل ما ایستاده صحبت می کنیم و نمی گوییم السلام علیه؛ وهابیت فرقه ای است که به تفسیر خود اهل سنت، خیلی از دستوراتشان بر خلاف دستورات قرآن است. پیروان این فرقه، روی ضریح پیامبر (ص) نوشته اند" صلی الله علیه". یعنی سلام خدا بر او باد. اما زمانی که ما برای زیارت میرویم، می گوییم سلام خدا بر تو باد. در زیارت های ما معصوم حضور دارد. فرموده پیامبر اکرم (ص) درباره آیه ای که بر ایشان نازل شد و در آن آیه آمد که "ای پیامبر زمانیکه مردمی پیش تو آمدند و از تو خواستند که واسطه آنها نزد پروردگار شوی، بپذیر و دعا کن که یقینا خداوند توسل تو را می پذیرد. " سوال شد که ای پیامبر بعد از شما ما چکار کنیم؟ گفتند به ما توسل کنید. ما زنده و مرده نداریم، سندی بر این احساس صمیمیت و ارتباط عمیق قلبی ما با معصومین است.
وی تشریح کرد: اهل بیت همه جا شاهد و ناظر هستند. به همین دلیل زمانیکه به حضرت امام حسین (ع) سلام میکنیم، به گونه ای میگوییم سلام، که گویا حرم حضرت هستیم. این زیارت زیارت دلی و حضوری است. ارتباط ما با امام حسین (ع) همواره باید برقرار باشد تا در زندگی دچار خسران نشویم. همانطور که امام صادق (ع) به یکی از اصحاب فرمودند "شما کجا زندگی می کنید؟" آن شخص گفت: بصره هستیم.
حضرت فرمودند: "به زیارت جدم در کربلا میروید؟ "
شخص پاسخ داد: خیر آقا. خیلی خطرناک است. مارا میکشند، دست و پایمان را قطع میکنند و...
حضرت خیلی متاثر شدند. پرسیدند "آیا سالی یک بار میروی؟"
مرد گفت: نه آقا
حضرت سوال کردند: "آیا به او سلام میکنی؟"
مرد گفت: خیر. نمیدانم چطور باید این کار را انجام دهم.
حضرت فرمودند: "حداقل وفا به امام حسین (ع) این است که شما بعد از نماز به ایشان سلام کنی. و در روز عاشورا به پشت بام بروی، به سمت حرم بایستی و بگویی سلام بر شما."
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: ارتباط با امام حسین (ع) نباید قطع شود. ارتباط باید برقرار باشد تا عقاید و اعتقادات ساخته شود. وقتی که شما زیارت عاشورا یا زیارت وارث که مربوط به امام حسین (ع) هست میخوانید، شیاطین از شما دور می‌شوند. وقتی که عمل خوبی انجام می دهید، هاله ای از نور پیرامون شما ایجاد میشود که اجازه نفوذ شیاطین را نمیدهد. مگر اینکه یک نفر نیت خالص و درست نداشته باشد. بنابراین زیارت عاشورا ما را به امام حسین (ع) ارتباط می دهد که این ارتباط موجب ارتقا می شود.
وی ادامه داد: علی آقا قاضی عارف بزرگی بودند که شاگردانی همچون مرحوم آیت الله بهجت زیر نظر ایشان تعلیم یافتند. آقای کشمیری نیز از شاگردانشان بود که پس از فوت آقای قاضی، 6 ماه روی قبر ایشان می خوابید. بعد از دو، سه روز، با روح این عارف بزرگ ارتباط میگیرد. آقای کشمیری از آقای قاضی سوال می کند که در آن دنیا حسرت چه چیزی را میخورید؟ او پاسخ می دهد "از اینکه چرا زمانیکه در دنیا بودم، فقط روزی یکبار زیارت عاشورا خواندم؟ در این دنیا به میزان زیارت عاشوراهایی که خوانده ام به من درجه میدهند. به پاس آن زیارت ها مرا پیش اهل بیت می برند."
حجت الاسلام و المسلمین موسوی هوایی تصریح کرد: به این شکل است که ما از نفس قضایا بی خبر هستیم. مثل نسخه ای که از دکتر می گیریم و به خاطر سلامتی خودمان آن نسخه را روی چشمانمان قرار می دهیم، این توصیه ها هم نسخه معنوی ماست و بارها تاکید شده است. از حضرت حجت (ع) نقل است، در حکایت سید رشتی، امام زمان (ع) میفرمایند چرا برای حل مشکلاتتان زیارت عاشورا نمی خوانید؟ ندبه ندبه؟ نماز شب نماز شب. لذا به قرائت زیارت عاشورا تاکید شده است.
این عالم دینی در مورد عظمت های سیدالشهدا عنوان کرد: درباره شان و جایگاه امام حسین (ع) مسائل زیادی نقل شده است. یکی از این عظمت ها همان است که امام حسین (ع) خلاصه آل ابا هستند. اما در مورد اینکه چرا امام حسین (ع) لقب سیدالشهدا را گرفتند، به این خاطر است وقتی اتفاقات کربلا و نحوه شهادت ایشان را بررسی می کنیم، یک عظمتی به امام حسین (ع) تعلق می گیرد که ایشان سرور شهیدان می شوند. یعنی هر شهیدی باشد، امام حسین (ع) از او بالاتر است.
وی افزود: امام حسین (ع) در درجه اول معصوم هستند. از نظر نحوه شهادت هم، امام حسین (ع) در فضا تنها بودند. همه فرزندان، خویشاوندان و اصحاب او مقابل چشم ایشان تکه تکه شدند. امام رضا (ع) میفرمایند " زیر قبه امام حسین (ع) بروید و برای من دعا کنید." این جمله برای عظمت امام حسین (ع) کافی است.
سید جواد موسوی هوایی تصریح کرد: امام حسین (ع) همه چیز را میدانست. آگاهانه از همه چیز گذشت. در شب قدر چه اتفاقی می افتد؟ این است که نامه مقدرات ما به دست امام زمان ما امضا میشود. شب قدر قبل از محرم 61، امام حسین (ع) امام زمان بودند. همه آن مقدرات را امام حسین (ع) خودشان امضا کرده بودند. بنابراین از همه چیز آگاه بودند. یک وقت هست شما بدون آگاهی جایی میروید و خطری برای شما پیش می آید، مقاومت می‌کنید و در نهایت شهید هم می شوید، ولی زمانیکه با آگاهی دست به کاری بزنید دل و جرات زیادی می‌خواهد.
امام حسین (ع) می دانست که بعد از خودش خواهران، زن و بچه هایش اسیر می‌شوند. با تمام این اوصاف کار به جایی می‌رسد که تک و تنها میشود. اما بازهم تسلیم نمیشود. امام سجاد (ع) میفرمایند پدرم که آمد با من وداع کند، نفس که میکشید از زره او خون بیرون میزد. وقتی حضرت سجاد (ع) را در آغوش گرفتند، فرمودند "پسرم مراقب باش به کسی که غیر از خدا کسی را ندارد ظلم نکن."این درس بسیار بزرگی هست. برای خودمان، مسئولین، تاجران و...
بعد از آن جمله، دوباره بیرون می آیند و مبارزه میکنند. در نهایت به آن گودی می رسند و در آن گودی پیش از انکه به شهادت برسند، سرشان را جدا کردند. برای همین میگویند ذبح کردند. حضرت سیدالشهدا ذبح شده است.
بر همین اساس امام باقر(ع) فرمودند "پدرم هروقت میدید که سر یک حیوان یا گوسفندی را ذبح می کنند بیهوش می شد. از او پرسیدند آقا جان چرا اینطور می‌کنید؟ چرا بچه شیرخواره می بینید بیهوش می شوید؟ چرا آب می بینید و نمی توانید بخورید؟
امام سجاد (ع) فرمودند در فراق یوسف، یعقوب آنقدر گریه کرد که چشمانش را از دست داد. با اینکه میدانست حضرت یوسف زنده است. حال مقابل چشم من پدرم را کشتند به گونه ای که انگار دارند سر گوسفندی را ذبح می کنند." این مثال خود حضرت امام سجاد (ع) است که بعد از گفتن آن دوباره بیهوش شدند.
حجت الاسلام و المسلیمن موسوی هوایی گفت: برای همین است که سیدالشهدا می شود سیدالشهدا؛ یعنی مرکز شهدا هستند. تا ایشان تایید نکند کسی شهید نمی شود. به همین دلیل کسانی که شهید شدند خیلی به ایشان نزدیک هستند. امام حسین (ع) اخلاق خیلی عظیمی داشت. اما با تمام این عظمت ها همه چیز را در راه خدا رها کرد.
وی در ادامه به ارتباط قوی ائمه با خداوند و آداب بندگی آنان اشاره کرد و گفت: رسیدن به مقامات الهی یک سیر و حرکتی می‌خواهد. حتی درباره معصومین هم اینگونه نبود که به یکباره خدا آنها را در مقام عصمت قرار دهد. زحمت ها کشیدند. اما در کنار اینها، توفیق و اراده الهی هم بوده است. اینگونه نبوده که امام حسین (ع) هیچ حرکتی نکند. معصومین خطا نمی کردند. وقتی از امام صادق (ع) می پرسند که شما چطور اصلا گناه نمی کنید؟ حضرت دست مبارکشان را بازمیکنند و میپرسند این چندتاست؟ میگویند چهارتا. میفرمایند عذاب و خسارت های گناه همینطور برای ما واضح و شفاف است.
از حضرت سجاد (ع) سوال کردند که این همه سجده طولانی و نماز برای چیست؟ شما معصوم هستید.کافی نیست؟ امام بسیار گریه کردند و فرمودند "پدرم امام حسین (ع) را ندیدید که چقد سجده می‌کردند. چقدر نماز می‌خواندند. چقدرخشوع داشتند در بارگاه الهی؛ برای من هم این سوال پیش آمد. از پدرم پرسیدم. فرمودند علی جان تو پدرم علی را ندیدی که چگونه عبادت میکرد؟!!!"
بنابراین حالات عبادی اهل بیت(ع) است که به آن شجاعت، ایثار و انفاق منجر می شود. ما هم باید جایی را برای خلوت و صحبت با خدا اختصاص دهیم. جای این گفتگوی خالصانه در زندگی ما خالی است. به قدری روزمرگی به ذهن و کار ما فشار وارد می کند که واقعا از یاد خدا غافل شده ایم. نمازی هم که میخوانیم برای این است که جهنم نرویم.
وقتی امام حسین (ع) شب عاشورا به حضرت قمر بنی هاشم (ع) میفرمایند که برادرم برو امشب را مهلت بگیر. امشب به ما حمله نکنند، برای این بود که میفرمایند من نماز خواندن و قرآن خواندن را دوست دارم. اینگونه بود که ایشان برای همیشه شدند محور بندگی.
در بعضی موارد امام حسن (ع) به افراد می فرمودند که تو برو جلوی در خانه برادرم حسین و از ایشان یاری بطلب. یا زمان قحطی، امام علی (ع) به مردم مدینه میفرمایند بروید از حسین بخواهید که دعا کند و باران بیاید.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: امام حسین (ع) فقیر که می دیدند طاقت نمی اوردند. این بخشندگی را از دوران کودکی آموخته بودند. پدر و مادرشان 3 روز روزه گرفتند تا حال بچه هایشان خوب شود. به محض اینکه خواستند افطار کنند، یتیم آمد، نیازمند آمد و... پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع) و حضرت فاطمه الزهرا (س) غذای خود را به آنان دادند و با آب افطار کردند. امامان ما از پدر و مادرشان یاد گرفته بودند. بچه ها از روح ما، خصلت های ما را سرقت می کنند. بنابراین کسی که مربی یا پدر و مادر است باید حواسش را جمع کند. گناه کرد توبه کند و سریع برگردد وگرنه تاثیر آن گناه در نسل او هویدا خواهد شد.
معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی در ادامه توضیحات خود در خصوص مهربانی و عطوفت امام حسین (ع) اظهار داشت: همه معصومین به پیروی از امیرالمومنین(ع) آذوقه بر دوش می‌گرفتند و برای فقرا می بردند. ما باید این راه رو برویم. معرفت، محبت و تطبیق اعمالمان با ائمه باشد.در این صورت است که راز و رموز هستی را می فهمیم. صداهایی را می شنویم که دیگران نمی شنوند و به جایی وصل می شویم که دیگر دغدغه امور این دنیا را نداریم.
یکی از نمونه های این ارتباط، امام خمینی (ره) بودند. وقتی در هواپیما بعد 15 سال تبعید از او می پرسند که چه حسی دارید؟ می‌گوید: هیچ. چون امام در جای دیگری که به مراتب بهتر از این جا هست، سیر میکند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: این نکته اساسی برای ما بود که امام حسین (ع)، هم چراغ هدایت و هم کشتی نجات هستند. کشتی ها هم باید با یک فانوس هدایت شوند. اما امام حسین (ع) خودش چراغ هم دارد. شبی که پیامبر اکرم (ص) به معراج رفتند، دیدند که نوشته شده "ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجات."
در کل هیچ عمل مثبتی نیست که امام حسین (ع) در آن نقش نداشته باشد. کسی که با امام حسین (ع) معامله کند برنده است.
