همیشه برای رسیدن به اهداف و آن کمال گرایی مطلق زمینه و پیشینه ای دارد که یکی از آنها صبوری و انتظار برای رسیدن به نتیجه مطلوب است. شکیبایی از یکی از فضایل اخلاقی شمرده می شود و در قرآن از مهمترین ابزارهای دست یابی به آرامش و کمال است.
«إِنَّ اللّه مَعَ الصَّابِرِینَ»، همانطور که بیان شد، صبر یکی از مقامات بزرگ انسانی است که پیامبران به این مقام ستایش شده اند و به عنوان الگوهای اخلاقی و رفتاری به بندگان معرفی شده اند. همه پیامبران دارای چنین مقامی هستند، ولیکن قرآن کریم از حضرت ایوب (ع) در یکی از قصص خود یاد می کند و بی گمان از پیامبر اکرم (ص) را به عنوان الگویی بی بدیل نام می برد.
نقش صبر، در دست یابی به درجات بالا، چنان پررنگ است که جز با بهره مندی از این ویژگی مهم و ارزشمند، رسیدن به قرب الهی ممکن نیست. خداوند در آیه 35 سوره فصلت، به این حقیقت مهم اشاره می فرماید: «و ما یُلَقّیها إلاَّ الَّذینَ صَبَرُوا و ما یُلَقّیها إلاّ ذو حَظٍّ عَظیم». و به این مقام نمی رسند جز کسانی که شکیبا بوده و از بهره ای بزرگ بهره مند باشند.
حجت الاسلام مصطفی کرمی سخنران و کارشناس امور مذهبی درخصوص صبر و برکات آن در زندگی گفت: صبر مرتبه و درجات مختلفی دارد که متناسب با موضوع و معنای خاص خودش تعریف می شود، صبر در حوزه مسائل عاطفی، مالی، سیاسی و صبر در حوزه مسائل خانوادگی همه یک تعریف مشخص دارد، ولی اصولا بردباری و خویشتنداری، متانت و حوصله در برابر ناملایمات و ناکامی ها به معنای واقعی مهمترین دستاورد رسیدن به کمال یک انسان و ابزار رسیدن اش به قله های کمال است.
وی درادامه بیان کرد: این بدیهی است که آثار و برکات صبر را همه ما در مراحل مختلف زندگی تجربه کرده‌ایم، و همه می‌دانند که صبر یکی از پراهمیت‌ترین خصایص انسانی است که اگر انسان در این مسیر به هرچیزی بخواهد می‌رسد. در واقع صبر تلخ است ولیکن نتیجه‌ای شیرین دارد.
آن چیزی که در مرتبه صبر اهمیت دارد؛ ممارست و تمرین برای نائل شدن مرتبه آرامش است، که با مراقبت، تمرین و آماده کردن نفس در مواجه با موضوعات مختلف صبر بدست می‌آید و کم کم صبر ملکه اخلاقی انسان می‌شود. در سیره ائمه اطهار صبر در مقابل مصائب، در کنار طاعت و معصیت تعریف شده است و معنای مخصوص به خود را دارد. در واقع انسان برای رسیدن به مقام صبر باید از شکیبایی را از مراحل پایین و مولفه های کوچک شروع کند.
گفتنی است؛ پروردگار الهی در آیات فراوانی از قرآن کریم، به صابران مژده پاداش داده است، که برخی از این آیات عبارتند از: «آیه ۱۱ سوره هود، آیه ۹۰ سوره یوسف، آیه ۹۶ سوره نحل، آیه ۱۱۱ سوره مؤمنون و آیه ۷۵ سوره فرقان.» همچنین در کنار این آیه ها، خداوند در آیه ۱۰ سوره زُمر، اجر صابران را بی حساب و غیرقابل شمارش معرفی می‌کند و می‌فرماید: «اِنَّما یُوَفَّی الصّابرونَ اَجرَهم بِغَیرِ حساب»؛ همانا پاداش صابران، بی حساب به ایشان اعطا می‌شود».
امام علی علیه السلام در حدیثی، می‌فرمایند: «ثوابُ الصَّبر أعلی الثَّوابِ؛ پاداش بردباری»؛ بالاترین پاداش هاست.
