در دین مبین اسلام نسبت به کنترل قوای غریزی، تاکید بسیاری شده است. به گونه ای که پیامبر اسلام، نگران افتادن امتش در شهوات غریزی بعد از خود بود. بر کمتر عاقلی پوشیده است که کنترل قوای غریزی، با رعایت حجاب و عفاف در جامعه (چه از جانب مردان و چه از جانب زنان) رابطه تنگاتنگی دارد. در این مقاله برآنیم در این باره به بحث بپردازیم.
ترس برای گمراهی امت
پیامبر رحمت، محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) در مورد نقطه های آسیب پذیری امتش بعد از خود می فرماید: «من بعد از خودم، از سه چیز بر امتم می ترسم: گمراهی بعد از معرفت (آشنایی با دین) وگرفتاری در فتنه ها، و شهوت شکم و شهوت جنسی»
خیلی از فتنه ها و درگیریهای جامعه، بر اثر کنترل ننمودن غرائز (غالبا جنسی) است. اگر فضای جامعه، فضای پاک و سالمی باشد و توجه کافی به مقوله محرم و نامحرم باشد، اگر حیا و عفت کافی در محیط خانواده ها و جامعه حاکم باشد؛ این جامعه از خیلی از آسیبها در امان خواهد بود. ولی اگر اینگونه نباشد ...
اگر موضوع حجاب و عفاف ــ آنچنان که باید و شاید ــ مورد توجه خانواده ها و جامعه اسلامی قرار نگیرد، روز به روز بر دامنه ی بحرانهای جامعه (طلاق وخیانت و ...) افززوده می شود.
بدتر از این هم ؟ بله
از حضرت محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل است که به اصحاب و مسلمانان پیرامونش فرمود: «می‌بینم روزگاری را که زن‌هایتان فاسد و جوانانتان فاسق می‌شوند و شما امر به معروف و نهی از منکر نمی‌کنید؟ اصحاب گفتند: یا رسول‌الله! چنین چیزی ممکن است پیامبر فرمودند: بله؛ بدتر از این هم می‌شود! روزگاری خواهد آمد که به‌جای امر به معروف و نهی از منکر، امر به منکر و نهی از معروف می‌کنید! اصحاب گفتند: یا رسول‌الله! چنین چیزی خواهد شد؟ پیامبر فرمودند: بله؛ بدتر از این هم می‌شود! روزگاری خواهد آمد که معروف را منکر، و منکر را معروف می‌بینید!».
این حدیت، جایگاه امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه مسلمانان نشان می دهد، جایگاهی که به عنوان نیرو محرکه ی واجبات دیگر، و از جمله حجاب و عفاف بکار می رود. امام محمد باقر (علیه السلام) می فرماید: «امر به معروف و نهى از منکر دو واجب بزرگ الهى مى باشند که سایر واجبات با آنها بر پا مى مانند»
وقتی که کسی نحوه لباس پوشیدنش مناسب نیست و کسی هم او را نهی از منکر نمی نماید و او را امر به معروف (پوشش مناسب) نمی کند؛ فکر می کند شاید کارش چنان هم بد نباشد (در کارهای دیگر هم همین است) وگرنه به او چیزی (اعتراضی، هشداری) می گفتند.
در اینجا لازم است یادی از شهید خلیلی و سایر عزیزانی که در راه امر به معروف و نهی از منکر و بازداشتن جامعه از مسیر سراشیبی تمایلات غریزی به شهادت رسیدند، شود. خداوند در آن دنیا آنها را غرق رحمت خویش سازد، بی تردید آنان، ترس پیامبر از افتادن امت در باتلاق غرائز را درک نموده بودند، و بهمین خاطر، جان خود را در این مسیر تقدیم ارزشهای اسلامی کردند.
فرهنگ سازی برای نهادینه شدن بهتر و موثرتر حجاب و عفاف و حیا در جامعه نیاز مند برنامه ریزی و اهمیت دادن به این موضوع حیاتی ـــ چه از جانب خانواده ها و چه ارگانهای فرهنگی و .... و همه و همه ــ است.
راهکار اجتماعی قرآن
قرآن کریم، امر به معروف و نهی از منکر را وظیفه ای برای اهل ایمان می داند: «[توبه/71]مردان مؤمن و زنان مؤمن دوستان یکدیگرند. به نیکى فرمان مى دهند و از ناشایست باز مى دارند»
در جامعه مسلمان ما اگر امر به معروف (حجاب و حیا) به حاشیه رانده شود؛ خیلی از منکرات در جامعه رواج پیدا می کند که یکی از آسیب زا ترین آنها، شیوع تمایلات جنسی نامشروع است. می دانیم که با شیوع این تمایلات، در جامعه آسیبهای جدی رخ می نماید. ریشه ی خیلی از طلاق ها ( بر اثرخیانت به هم)، خیلی از قتلها و ...، بخاطر عدم رعایت حجب و حیا درجامعه و عدم مدیریت غرائز جنسی است. امر به معروف و نهی از منکر ــ این راهکار قرآنی ــ بهترین راهکار برای دین و دنیای جامعه است.
راهکار قرآن برای کنترل غریزه
در اینجا مناسب است به راهکاری نیز جهت کنترل غریزه جنسی اشاره کرد؛ که در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است؛ تشکیل خانواده یکی از مهمترین مواردیست که قرآن کریم، مسلمانان را به اهتمام به آن دعوت نموده است. «[نور/32] عَزبهایتان را و غلامان و کنیزان خود را که شایسته باشند همسر دهید. اگر بینوا باشند خدا به کرم خود توانگرشان خواهد ساخت، که خدا گشایش دهنده و داناست».
وقتی موضوعی مثل تشکیل خانواده مورد توجه قرآن است یعنی اینکه این معروف است و باید مورد اهتمام جامعه ایمانی قرار گرفته و امر به این معروف (تشکیل خانواده با ساز و کار مناسب) فراموش نشود وگرنه امکان رشد منکرات وجود دارد.
سخن آخر
پیامبر اسلام، برای بعد از خودش از تمایلات غریزی گناه آلود؛ بر امت خویش می ترسید. سست شدن حجاب در جامعه، راه را برای بروز تمایلات جنسی هموارترمی نماید. باید جامعه اسلامی با بکار بستن فریضه امر به معروف و نهی از منکر، جامعه را بسمت پاک و سالم بودن هدایت کنند.
