قرآن کریم که به عنوان معجزه پیامبر گرامی(ص) شناخته شده، سرشار از جملات پر معنا است، که شعرا و ادبا از مفاهیم آن بهره بردهاند. در ادامه برخی از ضرب المثل‌های زبان فارسی که از قرآن کریم بهره بردهاند را بخوانید.
1- 272 بقره
«وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَیْرٍ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ»، و هر خیری که انفاق کنید به طور کامل به شما باز گردانده شود.
ضرب المثل: با هر دست بدهی از همان دست پس می گیری.
2- سوره یوسف، آیه 58
«و جاء اخوة یوسف فدخلوا علیه فعرفهم و هم له منکرون» و برادران یوسف آمدند و بر او وارد شدند، او آنان را شناخت ولی آنان او را نشناختند.
ضرب المثل: کوه به کوه نمی‌رسد، آدم به آدم می‌رسد.
3- سوره انبیاء، آیه 22
«لو کان فیهما ءالهة الا الله لفسدتا»، اگر در آسمان و زمین جز الله خدایان دیگری بود، فاسد می شدند نظام جهان به هم می خورد.
ضرب المثل: آشپز که دو تا شد، آش یا شور می شود یا بی نمک.
4-سوره ی شوری، آیه ی 40
«وَجَزاءُ سَیئَة سَیئة مِثْلُها»، و جزای بدی، بدی است مانند آن.
ضرب المثل: کلوخ انداز را پاداش سنگ است. (سعدی)
5-سوره اعراف آیه 31
«یوکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ»، و (از نعمت‌های الهی) بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید.
ضرب المثل: کاه از تو نیست کاهدان که از توست.
6- سوره ی الرحمن، آیه ی 41
«یعرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسیماهُمْ»، گناهکاران به چهره و سیمایشان شناخته شوند.
ضرب المثل: رنگ رخسار خبر می دهد از سرّ ضمیر.
7-سوره ی علق، آیه ی6 و7
«إنّ الإنْسانَ لَیطْغی أنْ رآهُ اسْتَغْنی»، انسان چون خود را بی نیاز بیند، سرکشی کند.
ضرب المثل: گر به دولت برسی مست نگردی، مردی.
8-سوره الرحمن آیه 60
«هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ»، آیا جزای نیکی جز نیکی است؟!
ضرب المثل: خوبی را با خوبی باید پاسخ داد.
9-سوره ی حج، آیه ی 11
«خَسِرَ الدُّنْیا وَالآخِرَة»، در دنیا و آخرت زیان کار شد.
ضرب المثل: از آن جا رانده، از این جا مانده.
10-فصلت، 34
«وَ لاٰ تَسْتَوِی اَلْحَسَنَةُ وَ لاَ اَلسَّیِّئَةُ اِدْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا اَلَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَدٰاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ»، هرگز خوبى و بدى یکسان نیست، بدى را با خوبى دفع کن تا دشمنان سرسخت هم‌چون دوستان گرم و صمیمى شوند.
ضرب المثل: از محبت خارها گل می شود
