نماز شب که یکی از عبادت‌های خالص اولیای خدا و از برنامه‌های سازنده اسلامی به شمار می رود انسان را به وادی معنویات نزدیکتر می‌کند. امام صادق(ع) فرمودند: نماز شب صورت را زیبا، خلق را نیکو و انسان را خوشبو می‌گرداند، رزق را زیاد و قرض را ادا می‌کند، اندوه را برطرف می‌سازد و چشم را جلا می‌دهد. همچنین رسول خدا (ص) فرمود: نماز شب، وسیله‌ای است برای خوشنودی خدا و دوستی ملایکه.
خواندن نماز شب
نماز شب مجموعاً یازده رکعت است:
هشت رکعت که مانند نماز صبح خوانده می‌شود یعنی چهار تا دو رکعتی به نیت نماز شب است.
رکعت اول: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + رکوع + سجده
رکعت دوم: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + قنوت + رکوع + سجده + تشهد + سلام.
دو رکعت نماز شفع
بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.
یک رکعت نماز وتر
بعد از حمد سه بار سوره توحید و یک بار سوره فلق و یک بار سوره ناس بخوانیم و می‌توان یک سوره تنها خواند، سپس دستها را برای قنوت به سوی آسمان بالا می بریم و حاجات خود را از خدا می خواهیم.
برای چهل مؤمن دعا می کنیم؛ چهل بار بگویید ( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ ) و طلب مغفرت می کنیم و هفتاد مرتبه میگوییم: «استغفرالله ربّی و اتوبُ الیه».
از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می کنیم و به سوی او بازگشت می‌نمایم.
آن گاه 7 بار می گوییم «هذا مقامُ العایذٍٍِ بکَ منَ النّارِ»؛ (این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می برد) و بعد از آن 300 مرتبه میگوییم: «العفو» و سپس میگوییم: «ربّ اغفرلی و ارحمنی وتُب عَلیَّ انّکَ انتَ التّوابُ الغفُورُ الرّحیم». و سپس رکوع + سجده + تشهد + سلام.
در پایان نماز شب تسبیحات فاطمة زهرا (س) (34 مرتبه، الله اکبر، 33 مرتبه، الحمد لله و 33 مرتبه، سبحان الله) را میگوییم.
همیشه خواندن نماز شب اینگونه بوده است که در قسمت بالای گزارش پرداختیم اما می توانید نماز شب به آسان‌ترین روش را هم در این گزارش بخوانید.
دستور خواندن «نماز شب» به آسان ترین روش
در زیر برخی از احکام مربوط به نماز شب که بعضا به ساده کردن نحوه اقامه و خواندن نماز شب کمک می‌کنند، آورده می شوند:
همانطور که گفته شد نماز شب 11 رکعت است که در 6 نماز جداگانه اقامه می‌شود که از میان آنها نماز شفع ارجحیت دارد. بنابراین می توان هنگام کم بودن وقت تنها به نماز شفع نیز اکتفا نمود.
وقت نماز شب از نیمه شب تا فجر صادق است و هنگام سحر از سایر مواقع بهتر است و تمامی ثلث آخر شب سحر محسوب می شود و افضل از آن خواندن نماز شب نزدیکی های فجر است.
از آنجایی که نماز شب، نماز مستحبی است انسان می تواند نماز شب را نشسته بخواند حتی به اختیار. ولی اگر می خواهد نشسته بخواند بهتر آن است که هر دو رکعت نشسته را یک رکعت ایستاده حساب کند.
بنابراین باید هشت بار دو رکعت نشسته و هر دو رکعت به یک سلام که جمعاً شانزده رکعت می شود به نیت نماز شب بخواند و دوباره دو رکعت هر دو رکعت به یک سلام به نیت نماز شفع و دو بار یک رکعت هر یک رکعت به یک سلام به نیت نماز وتر، ولی در حال اضطرار و مریض همان یازده رکعت کفایت می کند.
شخص مسافر می‌تواند نماز شب را پیش از نیمه شب بخواند. همچنین فردی که می‌ترسد خواب بماند و وقت نماز شب او بگذرد می تواند نماز شب را پیش از نیمه شب بخواند.
این حکم برای کسانی که برای خواندن نماز شب بعد از نیمه شب عذری دارند مانند پیرمردان و یا کسی که از سرد شدن هوا می ترسد می توانند نماز شب را قبل از نیمه شب بخوانند.
خواندن سوره‌ها در رکعت‌های نماز شب لازم نیست و می تواند فقط به خواندن سوره حمد اکتفا کند. هم چنین قنوت در رکعت‌های دوم مستحب است و می تواند بدون قنوت بخواند. در ضمن نماز وتر که یک رکعت است را می توان بدون قنوت به جا آورد.
لازم نیست همه یازده رکعت نماز شب را در یک نوبت بخواند، بلکه می تواند در دو یا سه نوبت خوانده شوند.
در روایت آمده است که مستحب است که نماز شب را بلند بخواند تا اگر از خانواده اش کسی می خواهد برای به نماز شب برخیزد بیدار شوند. البته اگر گمان آن رود که بلند خواندن نماز شب سبب ریا یا آزار و اذیت ساکنین آن خانه شود، نباید بلند خوانده شود.
