موضوع خلقت نوری اهل‌بیت(ع) یکی از اقسام مهم حدیثی شیعه است که محدثین باب‌های متعددی را در کتب روایی به آن اختصاص داده‌اند. اهل‌بیت(ع) در این نوع احادیث توجه شیعیانشان را به خلقتی فراتر از خلقت جسمانی جلب کرده‌اند که خداوند قبل از خلقت آسمان‌ها و زمین این انوار مقدس را به وجود آورده است.
به عنوان نمونه پیامبر گرامی اسلام(ص) در روایتی فرمود: اولین چیزی که خدا خلق نمود نور من بود پس از آن نور علی شکافت. سپس عرش و لوح و خورشید و روشنایی روز و نور بصر و عقل و معرفت خلق شد؛ أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللَّهُ نُورِی فَفَتَقَ مِنْهُ نُورَ عَلِیٍّ ثُمَّ خَلَقَ الْعَرْشَ وَ اللَّوْحَ وَ الشَّمْسَ وَ ضَوْءَ النَّهَارِ وَ نُورَ الْأَبْصَارِ وَ الْعَقْلَ وَ الْمَعْرِفَةَ.» و یا ضمن روایتی دیگر فرمود: «و از نور من و علی و فاطمه، حسن و حسین را آفرید و آن دو را به خود فرا خواند پس ایشان از خدا فرمانبرداری و اطاعت کردند.» (بحار الأنوار، جلد 54، صفحه 170)
شیخ جعفر شوشتری با توجه به این موضوع در خصائص الحسینیه می‌نویسد: «سخن در این مقصد در بیان نور امام پس از خلق و انتقال نور تا هنگام ولادت است. بدان و آگاه باش که خدای جل جلاله همواره یگانه بوده در حالی که نه مخلوقی بود و نه زمان و مکانی. و چون خلقت را آغاز کرد نخست افضل مخلوقات را آفرید و از نور آن، نور علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم‌السلام را مشتق ساخت و برای آنان جایگاه‌ها و عوالم متعدد و مختلف به وجود آورد. چنانچه این معنا از مجموع روایات معتبر ظاهر می شود.
آنگاه نور آن حضرت را یک بار در پشت آدم و یک بار در انگشتان او و بار دیگر در پیشانی آدم و سپس در پیشانی تمام پدران ایشان از آدم تا پدر بزرگوار پیامبر، عبدالله بن مطلب و در پیشانی تمام مادران ایشان - به هنگام حامله شدن از کسانی که آن حضرت در صلب او بود - از حوا تا مادر نبی اسلام، آمنه بنت وهب، قرار داد.
ما معتقدیم که مصدر همه انوار، این جهان‌ها، نور نبی صلی الله علیه و آله است و امتیاز نور حسین علیه‌السلام این است که از نور نبی است؛ چرا که حسین از اوست و او از حسین. و هنگامی که این دو از هم جدا شدند، نور حسین خصوصیت (خاص) خود را یافت، چرا که رؤیت آن موجب حزن و اندوه شد. این امر برای آدم - هنگامی که آن انوار در انگشتانش ظاهر شد - اتفاق افتاد.
همچنین بر زبان آوردن نام آن حضرت و شنیدن آن نیز موجب حزن می شود؛ این مسأله درباره آنچه منتسب به نور آن حضرت است نیز صادق است. کما اینکه در حدیث میخ‌های پنجگانه که جبرئیل امین آنها را برای حضرت نوح علیه‌السلام آورد تا با آنها اطراف کشتی را میخکوب کند، آمده است: هر میخی به نام یکی از انوار پنج گانه بود، وقتی نوح میخ منتسب به نور امام حسین علیه‌السلام را گرفت، آن میخ درخشید و از آن رطوبتی به رنگ خون احساس کرد. در این باره سئوال کرد، به او گفته شد: آن میخ منتسب به حسین است و سبب ظهور خون از آن، شهادت ایشان است که به نحو خاصی صورت خواهد گرفت.»
