امام علی(علیه السلام) فرمودند: لاَ یَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَإِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ.شخص صبور (و با استقامت) پیروزى را از دست نخواهد داد هرچند زمانى طولانى بگذرد.
امام علی (علیه السلام) در این گفتار حکیمانه خود اشاره به نکته مهمى مى کند که در همه فعالیت هاى فردى و جمعى تأثیرگذار است، مى فرماید: «شخص صبور (و با استقامت) پیروزى را از دست نخواهد داد، هرچند زمان طولانى بگذرد»، (لاَ یَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَإِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ).
حقیقت صبر همان استقامت است، استقامت در برابر موانع وصول به مقصد و پیمودن راه طولانى وصول به هدف و استقامت در برابر دردها و رنج ها و کار شکنى هاى این و آن. تا چنین استقامتى در انسان نباشد به جایى نمى رسد، زیرا طبیعت زندگى دنیا این است که با مشکلات آمیخته شده و غالباً در کنار گل ها خارهایى است و در کنار عسل ها نیش زنبورانى. تاریخ نیز بارها و بارها نشان داده است که پیروزى ها در انتظار افراد بااستقامت و صبور است.
تا آنجا که این سخن به صورت ضرب المثل کوتاهى در میان همه معروف است. عرب ها مى گویند: «مَنْ صَبَرَ ظَفَرَ» و فارس ها مى گویند:
صبر و ظفر هر دو دوستان قدیمند * بر اثر صبر نوبت ظفر آید
قرآن مجید بارها به این حقیقت اشاره کرده، از جمله در داستان یوسف مى گوید: هنگامى که برادران آمدند و او را شناختند پرده از راز خود برداشت و این جمله را گفت: «(أَنَا یُوسُفُ وَهذَا أَخِى قَدْ مَنَّ اللهُ عَلَیْنَا إِنَّهُ مَنْ یَتَّقِ وَیَصْبِرْ فَإِنَّ اللهَ لاَ یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ)، من یوسفم، و این برادر من (بنیامین) است، خداوند بر ما منّت گذارد. هرکس تقوا پیشه کند و شکیبایى و استقامت نماید، (سرانجام پیروز مى شود،) چرا که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نمى کند». درباره بنى اسرائیل بعد از آنکه بر فرعونیان پیروز شدند فرمود: «(وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِینَ کَانُوا یُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الاَْرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِى بَارَکْنَا فِیهَا وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ الْحُسْنَى عَلَى بَنِى إِسْرَائِیلَ بِمَا صَبَرُوا)، و مشرق ها و مغرب هاى پربرکت زمین را به آن قوم که (زیر زنجیر ظلم و ستم) به ضعف کشانده شده بودند، واگذار کردیم، و وعده نیک پروردگارت بر بنى اسرائیل، به خاطر صبر و استقامتى که به خرج دادند، تحقق یافت».
امیرمؤمنان على(علیه السلام) در عبارت کوتاه ترى که از آن حضرت روایت شده مى فرماید: «اَلصَّبْرُ مِفْتاحُ الظَّفَرُ، صبر و استقامت کلید پیروزى است». بهترین شاهد و گواه براى کلام امام(علیه السلام) مطالعه تاریخ گذشتگان است، در تمام رشته علمى و صنعتى و سیاسى و اجتماعى کسانى پیروز شدند که از صبر و استقامت بیشترى برخوردار بودند، همان ها که بر مرکب صبر سوار شدند و به سوى مقصد تاختند و شاهد مقصود را در آغوش گرفتند.
