حجتالاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از 30 سال است به تدریس معارف قرآن و اهلبیت(ع) میپردازد و سالها است که پنجشنبهها در برنامه درسهایی از قرآن میهمان خانههای ایرانیان است.
با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، خبرگزاری فارس در سال جدید گزیدهای از تفسیر قرآن حجتالاسلام قرائتی در سالهای گذشته را در اختیار علاقهمندان قرار میدهد.
در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجتالاسلام قرائتی در برنامه درسهایی از قرآن با موضوع «سیر و سفر - انبیاء و اولیاء الهی» که در 11 بهمنماه سال 1380 ایراد شده است، تقدیم میشود.
پیامبری که 950 سال تبلیغ کرد
سفر نوح(ع) برای نجات امت بود. قصه نوح را کم و بیش شنیدهاید، 950 سال تبلیغ کرد. این 950 سال واقعی است. زیرا خداوند میفرماید: «أَلْفَ سَنَةٍ إِلاَّ خَمْسینَ عاماً» هزار سال پنجاه سال کمتر عنکبوت/14.
عده کمی به نوح ایمان آوردند. حضرت خسته شد و به درگاه خدا ناله کرد که خدایا من نهصد و پنجاه سال دعوت کردم اما هر چه میگویم مردم گوش نمیدهند و حتی توهین و جسارت میکنند. خدا فرمود: به امر ما کشتی بساز «اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا» مومنون/27 اما قومش نوح را مسخره میکردند وَ کُلَّما مَرَّ عَلَیْهِ مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ» هود/38.
کشتی که ساخته شد به زمین دستور داده شد، هر چه آب داری بجوشان، زمین جوشید و به قول قرآن «بِماءٍ مُنْهَمِرٍ» قمر/11 آن از آسمان و زمین جوشید و همه جا به زیر آب رفت. حضرت نوح مؤمنان را سوار کشتی کرد و به سفر دریایی رفتند. «بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها» هود/41 قرآن میگوید: «یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ» اینجا فرودای به سلام و برکات. هود/48
3 پیامبری که خدا از آب حفظ کرد
سه تا پیامبر را خداوند سه جا حفظ کرد، یک پیامبر را روی آب حفظ کرد و یک پیامبر را زیر آب و یک پیامبر را کنار آب. پیامبری را که روی آب حفظ کرد نوح، پیامبری را که زیر آب حفظ کرد یونس و پیامبری را که کنار آب حفظ کرد یوسف بود که برادرانش او را به چاه انداختند، کنار آب حفظش کرد.
خداوند حالا میخواهد ابراهیم را آزمایش کند، میگوید: زن و بچهات را بردار برو در بیابان. درحالی که ابراهیم نوجوان بود. سفر ابراهیم به مکه، در بیابانی که نه آب بود و نه گیاه انجام شد. «بِوادٍ غَیْرِ ذی زَرْعٍ» در ادامه خداوند فرمود: زن و بچه شیرخوارهات در این بیابان بگذار و برو. ابراهیم هم آنها را گذاشت و رفت.
«وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعیلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ» بقره/127 حضرت ابراهیم پایههای کعبه را بالا برد بعد هم گفت: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا».
داستان حضرت موسی(ع) هم داریم؛ قرآن میگوید: «أَسْرِ بِعِبادى» طه/77 بنی اسرائیل را بردار برو کنار دریا، رفت و دیدند جلوشان دریاست، پشت سرشان هم فرعون با لشکری میآید تا آنها را بکشد. جلو دریا پشت سر هم دشمن، گفت: خدایا، حالا بگو چکار کنم، گفت: عصایت را بزن به دریا، عصایش را به دریا زد و به اذن خدا دریا خشک شد. موسی و قومش از دریا عبور کردند.
چرا پیامبر اعظم(ص) به معراج رفت؟
خداوند در قرآن بارها فرموده: «سیرُوا فِی الْأَرْضِ» انعام/11. حتی گاهی افراد هم که سفر نمیکنند میفرماید: «أَفَلَمْ یَسیرُوا فِی الْأَرْضِ» یوسف/109. حضرت عیسی(ع) هم سفرهای بسیاری داشت. پیامبر اعظم(ص) هم چندین بار سفر کرد. «سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ» اسراء/1 بعد میگوییم: پیامبر(ص) چرا به معراج رفت؟ قرآن میگوید: «لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا» بردیم تا آیات و نشانههای الهی را نشانش دهیم.
پیامبر(ص) سال آخر عمرش به مکه رفت، پیش از رفتن اعلام کردند هر که میخواهد به مکه برود بیاید مدینه و از اطراف مدینه با کاروان پیغمبر(ص) برود.