در این روزها به این سوال برمیخوریم که آیا خدا در قرآن کریم به حضرت مهدی (عج) اشاره کرده است یا نه؟ آیا نامی از امام زمان (عج) در قرآن آمده است؟ در جواب باید گفت؛ خداوند در کتاب الهی به طور مستقیم به نام حضرت مهدی و یا ظهور امام زمان (عج) اشاره نکرده، ولیکن براساس تفسیر آیات و معانی این امر در سورههایی چون؛ آل عمران، توبه، صف، هود، یوسف، یونس، ص، حجرات، مرسلات، نازعات، فجر، بقره و علق نمایان شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
بقره ـ جزء۲ ـ آیه ۲۴۸
«وَ قَالَ لَهُمْ نِبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَن یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ، وَ بَقِیَّةٌ مِّمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلآئِکَةُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ»
و پیامبرشان به آنان گفت: یقیناً نشانه فرمانروایى او این است که آن صندوق [ که موسى را در آن گذاشتند و به دریا انداختند ] نزد شما خواهد آمد، در آن آرامشى از سوى پروردگارتان است. و باقى مانده اى از آنچه خاندان موسى و هارون به جا گذاشته اند [ چون الواح تورات ، عصاى موسى و عمامه هارون ] و فرشتگان آن را حمل می کنند ، البته در آن نشانه اى براى شماست اگر مؤمن باشید . « 248»
حضرت مهدی که وارث انبیاء و اوصیاء است، هنگام ظهور میراث بعضی از انبیاء و اوصیاء را با خود همراه دارد و بر دلهای کسانی که درباره ایشان شبهه دارند، از این طریق خویشتن را اثبات می کند.
آیاتی از نوع دلالت محتوایی به حضرت مهدی (عج)
«هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا» (سوره فتح آیه ۲۸ )
اوست کسى که پیامبر خود را به (قصد) هدایت با آیین درست روانه ساخت تا آن را بر تمام ادیان پیروز گرداند و گواه بودن خدا کفایت میکند.
محتوای این آیه به حضرت مهدی (عج) دلالت دارد؛ چون هنوز دین حق اسلامی به کل جهان کامل پخش نشده است و در عصر ظهور ایشان این کار صورت می پذیرد.
«هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا» (سوره فتح آیه ۲۸ )
اوست کسى که پیامبر خود را به (قصد) هدایت با آیین درست روانه ساخت تا آن را بر تمام ادیان پیروز گرداند و گواه بودن خدا کفایت میکند.
محتوای این آیه به حضرت مهدی (عج) دلالت دارد؛ چون هنوز دین حق اسلامی به کل جهان کامل پخش نشده است و در عصر ظهور ایشان این کار صورت می پذیرد.
سوره یوسف دوازدهمین سوره قرآن و در جزء ۱۲ قرآن قرار گرفته. مطلب بعد اینکه که خواب حضرت یوسف (ع) یک تعبیرش حضرت مهدی (عج) است که در آیه چهارم این سوره اشاره میشود.
إِذْ قَالَ یُوسُفُ لِأَبِیهِ یَا أَبتِ إِنِّی رَأَیْتُ أَحَدَ عَشَرَ کَوْکَبًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لِی سَاجِدِینَ «4»
( یاد کن) آن گاه که یوسف به پدرش گفت: پدرم! من در خواب دیدم یازده ستاره و خورشید و ماه برایم سجده کردند! «4»
در میان ۱۴ معصوم و یا دوازده امام که این توفیق برای تشکیل حکومت ایجاد نشد؛ بر حضرت مهدی (ع) این توفیق ایجاد می شود که مثل یوسف پیامبر (ع) حکومت تشکیل دهند و عدالت را در جامعه مورد اجرا قرار دهند و ظلم و ستم را از بین ببرند. البته هیچ از درجه آنان نمیکاهد؛ چرا که آنها هر آنچه که وظیفه خداوندی بود را انجام دادند لکن این مردم بودند که آمادگی را نداشتند که آنان قیام کنند و قیام آنان از ذریه خودشان بنام حضرت مهدی (عج) که امام ۱۲ است و به قائم آل محمد (عج) شهرت یافته، صورت می پذیرد. آیه چهارم سوره یوسف از این جهت، از لحاظ اعجاز عددی نیز به امام زمان (عج) و به ۱۴ معصوم (ع) نیز ربط دارد.
إِذْ قَالَ یُوسُفُ لِأَبِیهِ یَا أَبتِ إِنِّی رَأَیْتُ أَحَدَ عَشَرَ کَوْکَبًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لِی سَاجِدِینَ «4»
( یاد کن) آن گاه که یوسف به پدرش گفت: پدرم! من در خواب دیدم یازده ستاره و خورشید و ماه برایم سجده کردند! «4»
در میان ۱۴ معصوم و یا دوازده امام که این توفیق برای تشکیل حکومت ایجاد نشد؛ بر حضرت مهدی (ع) این توفیق ایجاد می شود که مثل یوسف پیامبر (ع) حکومت تشکیل دهند و عدالت را در جامعه مورد اجرا قرار دهند و ظلم و ستم را از بین ببرند. البته هیچ از درجه آنان نمیکاهد؛ چرا که آنها هر آنچه که وظیفه خداوندی بود را انجام دادند لکن این مردم بودند که آمادگی را نداشتند که آنان قیام کنند و قیام آنان از ذریه خودشان بنام حضرت مهدی (عج) که امام ۱۲ است و به قائم آل محمد (عج) شهرت یافته، صورت می پذیرد. آیه چهارم سوره یوسف از این جهت، از لحاظ اعجاز عددی نیز به امام زمان (عج) و به ۱۴ معصوم (ع) نیز ربط دارد.
اعجاز عددی قرآن در اشاره به حضرت مهدی (عج)
کلمه صاحب در قرآن ۱۲ بار آمده و اشاره به ۱۲ امام معصوم (ع) و یا شاید به حضرت صاحب الزمان (عج) که امام دوازدهم هستند، دارد.
کلمه قیام نیز در قرآن ۱۲بار یاد شده که به قیام امام زمان، حضرت حجت (عج) اشاره دارد، چرا که طبق روایات حضرت مهدی (ع) قائم آل محمد (ص) است.
کلمه قائم در آیه 12 سوره یونس آمده است.
سوره یونس ـ جزء ۱۱
«وَإِذَا مَسَّ الإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا کَشَفْنَا نْهُ ضُرَّهُ مَرَّ کَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ کَذَلِکَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفِینَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ «12»
و چون انسان را گزند و آسیبى رسد ، ما را [در همه حالات] به پهلو خوابیده یا نشسته یا ایستاده [به یارى] می خواند ، پس زمانى که گزند و آسیبش را برطرف کنیم ، آن چنان به راه ناسپاسى و گناه می رود که گویى هرگز ما را براى برطرف کردن گزند و آسیبى که به او رسیده [به یارى] نخوانده است، این گونه براى اسراف کاران اعمالى که همواره انجام میدادند آراسته شده تا جایى که زشتى اعمالشان را نمی فهمند. « 12»
سوره ص ـ جزء ۲۳
کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ ذُو الْأَوْتَادِ «12»
پیش از اینان نیز قوم نوح و عاد و فرعون که از تمام ابزار حاکمیت برخوردار بودند، پیامبران را انکار کردند « 12»
ذُو الْأَوْتَادِ (کسی (حضرت مهدی) که البته صاحب قدرت و دارای اوتاد و یاران خاصی است)
کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ ذُو الْأَوْتَادِ «12»
پیش از اینان نیز قوم نوح و عاد و فرعون که از تمام ابزار حاکمیت برخوردار بودند، پیامبران را انکار کردند « 12»
ذُو الْأَوْتَادِ (کسی (حضرت مهدی) که البته صاحب قدرت و دارای اوتاد و یاران خاصی است)
المرسلات ـ جزء ۲۹
لِأَیِّ یَوْمٍ أُجِّلَتْ «12»
این امور براى چه روزى به تأخیر افتاده ؟ « 12»
اشاره به غیبت طولانی حضرت مهدی (عج) دارد.
النازعات ـ جزء۳۰
قَالُوا تِلْکَ إِذًا کَرَّةٌ خَاسِرَةٌ «12»
النازعات ـ جزء۳۰
قَالُوا تِلْکَ إِذًا کَرَّةٌ خَاسِرَةٌ «12»
و گویند: [اگر قیامتى در کار باشد] بازگشت به حیات دوباره در آن زمان بازگشتى زیان بار است . «12»
اشاره به مسئله رجعت و حیات در ظهور امام زمان دارد.
الفجر ـ جزء۳۰
فَأَکْثَرُوا فِیهَا الْفَسَادَ «12»
الفجر ـ جزء۳۰
فَأَکْثَرُوا فِیهَا الْفَسَادَ «12»
و در آنها فساد و تباه کارى فراوانى به بار آوردند ؟ « 12»
اشاره به کثرت فساد در زمان غیبت و نزدیک به ظهور حضرت مهدی (عج) امام دوازدهم است.
العلق ـ جزء۳۰
أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوَى «12»
یا [دیگران را] به پرهیزکارى وادارد؟ آیا آن بازدارنده سزاوار کیفر سخت نیست؟ « 12»
ائمة (ع) امرکننده به تقوا هستند؛ مخصوصا امام زمان (عج). حضرت مهدی (عج) امام دوازدهم این امر را به اجرا میگذارد.
سوره هود و حضرت مهدی (عج)
کلمه بقیة الله در آیه ۸۶ این سوره آمده است و محتوای آن با وجود مبارک امام زمان (عج) بیشتر مطابقت می کند.
بَقِیَّةُ اللّهِ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ وَمَا أَنَاْ عَلَیْکُم بِحَفِیظٍ «86»
آنچه خدا باقى میگذارد، براى شما بهتر است اگر مؤمن باشید و من بر شما نگهبان نیستم. « 86»
وَانتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ سوره انعام آیه ﴿۱۲۲﴾
گفتنی است، بیشترین آیات و نشانهها در قرآن با اعداد 12 و 13 یاد شده، که می توان گفت 12 نشان حضرت موعود و 13 برگرفته از 313 یار امام زمان (عج) است.
بَقِیَّةُ اللّهِ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ وَمَا أَنَاْ عَلَیْکُم بِحَفِیظٍ «86»
آنچه خدا باقى میگذارد، براى شما بهتر است اگر مؤمن باشید و من بر شما نگهبان نیستم. « 86»
وَانتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ سوره انعام آیه ﴿۱۲۲﴾
گفتنی است، بیشترین آیات و نشانهها در قرآن با اعداد 12 و 13 یاد شده، که می توان گفت 12 نشان حضرت موعود و 13 برگرفته از 313 یار امام زمان (عج) است.