با نزدیک شدن به روزهای پایانی ماه مبارک رمضان و زمان پرداخت زکات فطریه و همچنین کفاره روزه، سؤالات زیادی به خصوص در این باره مطرح می‌شود، آنچه در ادامه می‌آید بیان مطالب کلی درباره کفاره روزه و سه سؤال مبتلابه روزه‌داران در این زمینه (با استفتاء از دفتر استفتائات رهبر انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای) است:
-مقدار کفاره افطار غیر عمد برای هر روز یک مد طعام (750 گرم طعام) است، باید به فقیر داده شود، اگر بخواهد قیمت آن را پرداخت کند، باید مطمئن باشد که فقیر برای خرید نان مصرف می کند.
-کفاره افطار عمدى روزه عبارت است از 60 روز روزه یا اطعام شصت فقیر یا دادن 60 مدّ طعام به 60 مسکین که سهم هر کدام یک مُدّ است و چنانچه قدرت بر روزه 2 ماه و یا اطعام 60 مسکین براى هر روز نداشته باشد، باید به هر تعداد فقیر که قادر است، غذا بدهد و احتیاط آن است که استغفار نیز بکند و اگر به هیچ وجه قادر بر دادن غذا به فقرا نیست فقط کافى است که استغفار کند، یعنى با دل و زبان بگوید «اَستَغفِرُالله»؛ از خداوند بخشایش مىطلبم، کسى که به خاطر عدم توانایى بر روزه و غذا دادن به فقیر، وظیفهاش استغفار است، اگر بعدها تمکن پیدا کرد که روزه بگیرد یا به فقرا غذا دهد، انجام کفاره لازم نیست، گرچه احتیاط مستحب آن است که انجام داده شود.
-کسى که مىخواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، باید 31 روز آن را پى در پى بگیرد و اگر بقیه آن پى در پى نباشد، اشکال ندارد.
-کسى که مىخواهد 2 ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، نباید موقعى شروع کند که در بین 31 روز، روزى باشد که مانند عید قربان روزه آن حرام است.
- انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهى کند، ولى لازم نیست فوراً آن را انجام دهد.
3 سؤال مبتلابه درباره کفاره روزه
*کفاره روزه عمد یا غیرعمدی امسال را چه زمانی باید پرداخت کرد؟
-کفاره روزه غیرعمد امسال را باید ماه رمضان سال آینده به شرط برطرف شدن عذر (تا رمضان سال بعد) ادا کرد.
-بنابراین اگر بر اثر عذر شرعى روزه ماه رمضان را نگرفته، فقط قضا بر او واجب است و اگر قضا را بعد از ماه رمضان تا ماه رمضان سال بعد، بدون عذر شرعى به تأخیر انداخته، فدیه بر او واجب است، یعنى باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر (کفاره) بدهد.
-اگر قضاى روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذرى که مانع روزه گرفتن است تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضاى روزههایى که از آنان فوت شده کافى است و واجب نیست براى هر روزى یک کفاره بدهند، هر چند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولى اگر تأخیر در قضاى روزه به خاطر سهلانگارى و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.
-کفاره روزه عمد را هر زمانی که توانست باید ادا کند.
*اگر کسی از سال یا سال‌های گذشته کفاره‌ای بدهکار است، کفاره با نرخ همان سال حساب می‌شود یا نرخ امسال؟
-کفاره روزه بر اساس همان سالی که می‌خواهد پرداخت کند محاسبه می‌شود، به عبارت دیگر بر اساس نرخ روز باید پرداخت شود.
*کسی که کفاره زیادی بر عهده دارد، آیا می‌تواند آن را تقسیط کند یا باید یکجا پرداخت شود؟
-می‌تواند تقسیط کند.
میزان وجوهات شرعی اعلام شده از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری در خصوص یک ماه روزه قضا 8،000،000 ریال، کفاره یک روز قضای روزه عمد (اطعام 60 فقیر) 1،200،000 ریال، کفاره یک روز قضای روزه عذر 20،000 ریال و حداقل فطریه برای هر نفر 70،000 ریال اعلام شده است.
