وجود مقدس امام جواد(ع) با زندگی بسیار کوتاهی که داشتند، به چند قسمت تقسیم می‌شود، دوره اول سکونت ایشان به همراه امام رضا(ع) در مدینه منوره و بهره‌مندی از الطاف پدرشان است.
پس از شهادت امام رضا(ع) که امامت به ایشان منتقل شد، وجود مقدس امام توسط مأمون عباسی به بغداد احضار شدند، در آنجا زمانی که مأمون پس از اینکه حضرت را آزمود و علم امام بر همگان آشکار شد، دختر خودش را به عقد او در آورد و بعد از این ماجرا حضرت به مدینه بازگشت.
دوره سوم نیز از زمان خلافت معتصم آغاز می‌شود که بعد از مدتی دوباره حضرت به بغداد احضار و آنجا ساکن شدند تا اینکه در سال 220 هجری به شهادت رسیدند.
در مدت کوتاه زندگی امام(ع) در مدینه شیعیان از علم آن حضرت بسیار بهره برده و از معارف دین استفاده و در جلساتی که برگزار می‌شد گاهی سؤالات بسیار زیاد بود و امام به خوبی به همه آن‌ها پاسخ می‌گفتند، حقیقتاً امام جواد(ع) به وسیله علم بیکرانی که داشتند بر همه علما و دانشمندان و اندیشمندان زمان خود قاهر بود و معنای امامت نیز همین است.
ما بسیار خوشحال هستیم که به این انوار مقدسه ائمه(ع) تمسک پیدا کرده و راهمان را پیدا و از ظلمت به نور هدایت شدیم، ما امیدواریم إن‌شاءالله جامعه ما هر روز خود را به ائمه اطهار(ع) بیشتر نزدیک کند و از معارف آن حضرت(ع) استفاده کنیم.
به روایتی از امام هادی(ع) استشهاد می‌کنم که فرمودند: اگر زمین از حجت خدا خالی شود اهل خود را در خود فرو می‌برد، بنابراین امامت باید در بین امت تداوم داشته باشد و اگر امام زمان(عج) به خاطر مشیت الهی در پس پرده غیبت حضور داشته و شاهد و ناظر بر ما باشند، ولی ما محروم از دیدن ایشان باشیم. باید شیعیان آمادگی این مسأله را داشته باشند، نمی‌شود که شیعیان یک باره از امامشان جدا شوند.
این طور بود که ائمه آخر ما نقش پررنگی در این معنا داشتند، نمونه خود حضرت جواد(ع) هستند که در سنین کودکی به امامت رسیدند، نزدیک به هشت سالگی و این برای همه مردم یک امر غریب و غیر قابل پذیرشی بود چرا که تا کنون چنین تجربه‌ای نداشتند!
منتها بعد از اینکه حضرت(ع) را در مجالس مختلف آزمودند و بزرگان شیعه و حکما و مردم ایشان را آزمودند، متوجه شدند که این بزرگوار دریایی بی‌انتها است و امامت در قید زمان و مکان و سن نیست و امام جواد(ع) با علم گسترده خود به همه این مسأله را تأکید کردند که امامت جاری و ساری است تا زمانی که وجود امام زمان(عج) با معجزاتی که صادر می‌شود و در پس پرده غیبت قرار می‌گیرند و مردم آمادگی پیدا کنند.
یکی از این مسائلی که مردم را برای غیبت آماده کرد، همین سن پایین امام جواد(ع) و امامت ایشان است، مسیر بعد از امام یازدهم مشخص است و شیعیان نباید گرفتار تردید در امامت می‌شدند، این مسأله پیش‌تر از سوی ائمه برنامه‌ریزی شد و ائمه به خوبی این مسیر را هموار کردند.
خود امام جواد(ع) زمانی که حضرت عبدالعظیم از ایشان سؤال کرد که آیا شما مهدی موعود(عج) هستید، ایشان گفتند که سوگند به خدایی که محمد(ص) را به پیامبری برگزید و امامت را ویژه ما خاندان قرار داد اگر از عمر دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد، خدا آن روز را آن قدر طولانی می‌کند تا آن حضرت ظهور کرده و زمین را پر از عدل و داد کند، همچنان که پر از ظلم و جور شده است بنابراین بذر امید را در دل شیعیان می‌کارد و آن‌ها را از حیرت و سرگردانی نجات می‌دهد.
