همه ما در بدو خلقت و پیش از ورود به این جهان در روز الست و عالم ذر پیمانی با خدا بسته ایم و اقرار به بندگی او کرده ایم اما این اتفاق را به یاد نمی آوریم.
عالم ذر به دلیل رازآلود بودن آن و اینکه ما آدم ها هیچ خاطره ای را از آن به یاد نداریم، جذاب است و بسیاری سعی دارند تا از حقیقت آن سر در بیاورند و اسرار ناگفته را کشف کنند.
آیات و روایات بسیاری در خصوص عالم ذر وجود دارد که سعی در گنجاندن مفهوم نامأنوس این عالم در ذهن آدمی دارد، اما به راستی در عالمی که هیچ نشانه عادی و قابل درکی برای آن نیست چه رویدادی به وقوع می‌پیوندد که خداوند از آن در روز قیامت به عنوان اتمام حجتی بر آدمیان یاد می‌کند؟
حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم بهاری کارشناس مسائل مذهبی در گفتگو با خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به آیه شریفه 172 سوره اعراف و تاکید آن بر روی الست اظهار کرد: عالم ذر ریشه در فطرت انسانی دارد، همان‌طور که خداوند در قرآن مجید می‌فرماید: «وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ قَالُوا بَلَى شَهِدْنَ أَنْ تَقُولُوا یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِینَ» به خاطر بیاور زمانی را که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدمی ذریه آنها را برگرفت و آنها را گواه بر خویشتن ساخت و فرمود: آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آری، گواهی می‌دهیم. ( اما چرا خداوند چنین پیمانی گرفت؟) برای اینکه در روز رستاخیز نگویید ما از این توحید بی‌خبر بودیم.
وی افزود: خداوند در قرآن کریم به روشنی بیان می‌کند که چگونه ذریه آدم ابوالبشر را ظاهر ساخته و چگونه از آنها پیمان گرفته که خداوندی جز او نیست و او تنها آفریننده جهان و هستی است، بنابراین این میثاق ودیعه ای فطری است که تا روز قیامت نیز برخی از افراد آن را به یاد نخواهند آورد اما در آن روز دیگر راه گریزی نخواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین بهاری با اشاره به جایگاه عالم ذر در جهان عنوان کرد: از آنجایی که کره زمین تنها ذره‌ای از عالم هستی را به خود اختصاص داده و این بخش کوچک امکان دسترسی به باقی عالم را ندارد، پس نمی‌توان گفت که در عالمی به وسعت عالم ذر به طور دقیق در کجا قرار دارد اما مسلم است که این عالم باید جایی در همین دنیا باشد و پروردگار عالم در همین دنیا از انسان پیمان گرفته است.
چرا عالم ذر و پیمان الست را فراموش کرده‌ایم؟
این کارشناس مذهبی در خصوص به یاد نداشتن روز الست و عالم ذر افزود: همانند خروج طفل از رحم مادر که طفل هیچ چیز از فرشتگان آفریننده و همراهش را به یاد نمی‌آورد، در رابطه با عالم ذر نیز همین مصادیق وجود دارد اما میثاق بسته شده با پروردگار در فطرت آدمیان نهادینه شده و تا روز قیامت همراهشان خواهد بود، هرچند که کافر و بی‌دین باشند.
حجت الاسلام والمسلمین بهاری خاطر نشان کرد: در قرآن کریم آیه‌ای هست که خداوند می‌فرماید دو کتاب به جز قرآن برای بشر تعیین شده که یکی کتاب اثبات و دیگری کتاب محو است.
وی افزود: کتاب اثبات همان قضا وقدری است که لاتغیر زندگی انسان است و آدمیزاد نمی تواند دخل و تصرفی در آن داشته باشد و کتاب محو آن بخش از زندگی بشر است که هر فرد با رفتارش می‌تواند در آن تغییر ایجاد کند، همچون اجل مسمی و اجل معلق.
آیا آشناپنداری از عالم ذر نشأت می‌گیرد؟
برخی بر این عقیده‌اند که در عالم ذر زمانی را زندگی کرده‌ایم و در این دنیا ما به تکرار آنچه در عالم ذر گذشته تکرار می‌ورزیم، برای همین بسیاری از کارها و اتفاقاتی که برای اولین بار اتفاق می افتند برای ما آشنا هستند گویی که در گذشته آنها را تجربه کرده ایم، اما اگر این ادعا درست باشد پس تکلیف اختیار انسان در زندگی دنیایی چه می‌شود؟
حجت الاسلام والمسلمین بهاری در این باره گفت: این ادعا صحت ندارد، انسان موجودی جبری‌الورود و اختیاری الحیات است همان‌طور که قرآن می‌فرماید: «انا هدیناه السبیل، اما شاکرا و اما کفورا» ما راه را به شما نشان دادیم یا شکرگذار خواهید بود و یا کفر می‌ورزید و همین آیه اثبات خواهد کرد که هر اتفاقی قرار است بیفتد در همین دنیا خواهد افتاد و زندگی بشری در همین دنیا آغاز شده است و این دنیا تکرار عالم ذر نیست.
وی افزود: من تاکید می‌کنم در عالم ذر تنها میثاق نامه و عهدی با پروردگار بسته شده و هیچ زندگی در آن عالم در جریان نیست.
عالم ذر به خاطر نبود دسترسی و غیرقابل درک بودن آن تبدیل به حقیقتی مرموز و اسرارآمیز شده که برخی سودجویان با داستان پردازی و افسانه سرایی درباره آن سعی در سودجویی از افراد را دارند و تا به حال نیز توانسته‌اند تا حد بسیاری افکار عمومی را نسبت به این عالم و افسانه‌های دروغین خود جلب کنند، در حالی که این عالم تنها مکانی برای میثاق بین روح بشر با پروردگار متعال بوده است.
