سرویس مذهبیافکارنیوز- از جمله صفاتى که خداوند براى خود مى شمارد «سریع الحساب» بودن و «أَسْرَعُ الْحاسِبِینَ» است که براى اختصار فقط دو آیه از قرآن کریم را در این باره شاهد مى آوریم.
وَ اللَّهُ یَحْکُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ وَ هُوَ سَرِیعُ الْحِسابِ. ۱ أَلا لَهُ الْحُکْمُ وَ هُوَ أَسْرَعُ الْحاسِبِینَ ۲ آگاه باشید که حکم و فرمان از آن خداست(فرمانرواى کل هستى اوست) و فقط او سریعترین حساب کنندگان است.
چون ممکنات را ممکن نیست که بتوانند از زیر بار فرمان خدا شانه خالى کنند و سنت تغییر ناپذیر هستى را بشکنند، لذا سر بر خط فرمان حساب نهاده و همه چیز همدیگر را به شماره و احصاء درآورده و ضمن همکارى شاهد و ناظر یک دیگر مى شوند.
چند دقیقه اندیشه در مخلوقات روى زمین به سادگى بر انسان معلوم مى سازد که جهان چون خط و خال و چشم و ابرو گرچه جدا ازهمند ولى به یک دیگر پیوسته و به هم نیازمندند و چون نیازهایى که باید برآورده شود معدود و محدود است لاجرم هر موجودى که چیزى مى دهد و یا بهره اى مى گیرد کاستى و فزونى او مشخص و معین مى گردد.
مثلا شاخه بریده گل گلایل سفید رنگ را در لیوان پرآبى که حبه اى قند و چند قطره رنگ آبى به آن افزوده ایم قرار مى دهیم تا ضمن اینکه آب از آوندهاى ساقه به بالا مى رود رنگ آبى را هم به گلبرگها برساند و گلایل سفید، آبى رنگ شود. در این آزمایش مقدار آبى که گل و ساقه از آن استفاده مى کند و رنگى که از داخل آب به ساقه و گل منتقل مى گردد و میزان آبى که تبخیر مى شود قابل اندازه گیرى و محاسبه است و در این آزمایش آب و قند و رنگ مقدارى از وجود خود را براى بقاى دیگرى از دست داده اند ولى از حساب خارج نشده اند زیرا در جاى دیگر از گلبرگها و ساقه و برگ حضور خود را به اثبات
رسانیده اند و همه اجزاء جابجا شده هم، گواه و شاهد یک دیگرند.
آثارى که اشیاء بر همدیگر دارند و شهادتهایى که علیه هم یا به سود هم مى دهند در علوم امروز به اثبات رسیده و از این آثار براى کشف جرائم نیز استفاده هاى فراوانى مى کنند که بعدا توضیح خواهیم داد. و شاید هم بتوان گفت که تأثیرات موجودات برهمدیگر بدیهى و ثابت است و نیاز به اثبات ندارند مثلا کیست که تأثیر چشم و گوش، معده، ریه و قلب و … را در همدیگر منکر شود و بهره هایى که اعضاء بدن به یک دیگر مى دهند و یا رنجهایى را که از رنج عضوى متحمل مى گردند انکار نماید.
چو عضوى به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار چون خداوند همه چیز را به اندازه آفریده و هر چه را به آن نیاز داشته داده بنا بر این ممکن نیست آن چیزها که در مجموع عالم هستى را تشکیل مى دهند بى حساب باقى بمانند. ابتدا به اطراف خود نگاه کنید و در موضوع مورد بحثبیندیشید و آنگاه آیه ۳ سوره طلاق را بنگرید که مى فرماید:
وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْراً هر کس بر خداوند توکل کند خدا او را کافى است، همانا امر و فرمان خدا در همه جا در حال اجرا است و خداوند براى هر چیزى اندازه قرار داده است.
پس همه چیز به اندازه و مقدار و روى قاعده و حساب آفریده شده بنا بر این امکان ندارد چیزى بى اندازه و بى حساب باقى بماند.
غفلت آدمى از حساب و به فراموشى سپردن احصاء دلیل بر نبودن این دو نیست. ضربه انتباه و چکش آگاهى لازم است که مغز خفته را بیدار کند و او را با حسابى که در خود او جمع است و در موجودات اطرافش نیز وجود دارد آشنا سازد و در آن موقع است که انسان خواهد دانست «همه چیز از همدیگر حساب مى برند».
منبع:
۱ - رعد / ۴۱.
۲ - انعام / ۶۲.
3-محاسبه نفس يا روش پيشگيرى از وقوع جرم (ترجمه محاسبة النفس)، ص: ۱۱۲
