امامت از اصول دین است یا فروع دین؟

سرویس مذهبیافکارنیوز، بد نیست پاسخ شبهاتی که مطرح می شوند را بدانید.

پرسش: چرا امامت را جزو اصول دین مى ‏دانید در حالى که امامت فقط جزو فروع دین مى‏ باشد؟

پاسخ: بزرگانى از علماى اهل سنت، نظیر ملاسعد تفتازانى در «شرح عقاید نسفى» و حمیدى در «جمع بین الصحیحین» از پیغمبر خدا صلى الله علیه و آله نقل کرده‏ اند: «هر کسى که بمیرد و امام زمان خود را نشناخته باشد به درستى که مانند مردمان زمان جاهلیت مرده است». ۱

اگر امامت جزو فروع دین بود، آیا پیغمبر مى‏ فرمود: کسى که از امام زمان خود شناخت نداشته باشد و از دنیا برود به طریق اهل جاهلیت مرده است؟

بدیهى است که عدم معرفت و شناخت موردى از فروع دین، موجب تزلزل دین و مردن به سبک جاهلیت نخواهد شد. پس مطابق این برداشت، امامت باید جزو اصول دین باشد که عدم شناخت آن باعثمردن به شیوه جاهلیت مى‏ گردد.

به همین دلیل است که علمایى چون قاضى بیضاوى - مفسر معروف اهل سنت - در کتاب «منهاج الاصول» با صراحت مى‏ گوید: «امامت، از بزرگترین موارد اصول دین است که مخالفت با آن موجب کفر و بدعت مى‏ گردد.» ۲

ملا على قوشچى نیز در «شرح تجرید مبحثامامت» مى‏ گوید «امامت، ریاست بر عموم مردم در امور دین و دنیا به طریق خلافت پیغمبر است.» ۳
قاضى روزبهان نیز مى‏ گوید: «در نزد اشاعره، امامت همان خلافت رسول‏ اللَّه صلى الله علیه و آله در برپایى دین و حفظ حوزه ملت اسلام است. به طورى‏ که متابعت او بر جمیع امت واجب است.» ۴

آیا امام و امامتى با این ویژگى‏ ها که ریاست عامه مسلمین را به عهده داشته باشد و اطاعتش بر همه واجب و در هر زمانى فقط یک نفر این مسئولیت را بر عهده داشته باشد، و جمیع صفات حمیده و اخلاق پسندیده، علم، زهد، تقوى و شجاعت را دارا باشد و علاوه بر این، هم معصوم و هم به وسیله رسول‏ اللَّه منصوب پروردگار باشد به طورى که عدم شناختش مردن به سبک جاهلیت مى‏ باشد، نباید جزو اصول دین باشد؟!! آیا تمام انحرافاتى که در امت واقع شد، حول مسأله امامت نبود؟!

منبع:
۱ - مسند احمد، ج ۴، ص ۹۶؛ مجمع الزواید، ج ۵، ص ۲۱۸؛ شبهاى پیشاور، ص ۲۷۹ «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ‏ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً».
۲ - الصوارم المهرقة، ص ۲۶۳؛ شبهاى پیشاور، ص ۲۷۹ «إن الإمامة من أعظم مسائل اصول الدین التی‏ مخالفتها توجب الکفر و البدعة»

شیعه اصول دین را سه تا مى ‏داند توحید و نبوت و معاد. به همین دلیل اهل سنت را که به مسأله امامت و بعضى از آنان به عدل اعتقادى ندارند مسلمان مى‏ داند. امامت و عدل را جزو اصول مذهب مى‏ داند یعنى منکران امامت انتصابى از سوى پیامبر خدا و عدل الهى را در زمره شیعه نمى‏ داند.

منکرین ولایت امیرالمؤمنین و اهل بیت از حقیقت دین و مرحله کمال آن أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ و تمام آن أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی محروم هستند.

۳ - مجمع الفائدة، ج ۳، ص ۲۱۵؛ شبهاى پیشاور، ص ۲۷۹ «و هی رئاسة عامّة فی أمور الدین والدنیا خلافةعن النبی صلى الله علیه و آله»

۴ - شبهاى پیشاور، ص ۲۷۹ «الإمامة عند الأشاعرة هی خلافة الرسول فی إقامة الدین و حفظ حوزة الملّة بحیثیجب اتباعه على کافة الأمة».
5- پاسخ به شبهات در شبهاى پيشاور، ص ۷۳ .