بهره بردن از معدن کرامت امام حسین (ع) لطفی است که هر کسی ذره‌ای از آن را چشیده باشد، نمک‌گیر سفره کریمانه حضرت می‌شود و با هر بهانه‌ای راهی برای تقرب به آستان لطف و مهربانی‌اش جستجو می‌کند. در این میان، نذر کردن برای سفر اربعین و یا نذری دادن به زائران و عزاداران حضرت در اربعین حسینی نمونه‌ای از اعمالی است که تشنه‌های جام سراسر لطف امام حسین (ع) انجام می‌دهند. البته طبیعی است که در راستای نذر کردن برای اربعین پرسش‌ها و ابهامات فقهی برای افراد ایجاد می‌شود که برخی مراجع تقلید به آن پاسخ داده‌اند.
به مرور استفتائات پرتکرار در زمینه نذر اربعین از دفتر مقام معظم رهبری پرداخته است که شرح آن را می‌خوانید.
عمل به نذر اربعین
پرسش: خانمی هر ساله روز اربعین نذر پخت غذا دارد. امسال قصد پیاده‌روی اربعین داشته و روز اربعین در عراق است؛ تکلیف و نحوه ادای نذرش چگونه است؟
پاسخ: اگر صیغه نذر شرعی نخوانده است عمل به نذر واجب نیست، ولی اگر صیغه نذر با مراعات شرایط شرعی خوانده است، باید همان گونه که نذر کرده عمل کند و تخلف از آن جایز نیست.
تغییر زمان عمل به نذر
پرسش: آیا می‌شود کسی که روز اربعین نذری دارد آن را روز قبل اربعین انجام دهد؟
پاسخ: اگر صیغه مخصوص نذر را -که در رساله‌های عملیه ذکر شده است - نخوانده، عمل به آن لازم نیست و می‌تواند تغییر دهد؛ ولی اگر با لفظ مخصوص خوانده شده و مربوط به روزهای معینی بوده، باید بر طبق آن عمل کند.
تغییر نذر اربعین
پرسش: نذر کردم در صورت قبولی در دانشگاه در روز اربعین امام حسین علیه السلام غذای نذری بدهم. آیا می‌توانم به جای غذا، معادل هزینه آن را به نیازمندان کمک کنم؟
پاسخ: اگر صیغه مخصوص نذر را - که در رساله‌های عملیه ذکر شده است - نخوانده‌اید، عمل به آن لازم نیست و می‌توانید تغییر دهید؛ ولی چنانچه صیغه نذر را خوانده باشید، باید بر طبق آن عمل کنید.
مصرف باقی‌مانده نذرهای اربعین
پرسش: هیأت‌هایی در آستانه اربعین به جمع‌آوری نذرها (اعم از نقدی و غیر نقدی) به نیت کمک به موکب در کربلای معلی اقدام کردند، ولی به دلایلی مقداری از نذرها باقی مانده است:
1) آیا تبدیل اجناس به نقدی برای ذخیره سال آینده جایز هست؟
2) آیا نذرهای جمع‌آوری شده (نقدی و غیر نقدی) برای اربعین را می‌توان برای برپایی موکب در شهرستان (برای اربعین سال بعد) هزینه کرد؟
3) آیا لازم است پول‌های جمع‌آوری شده توسط چند نفر از اعضای موکب به عراق منتقل شود و هنگام اربعین در آنجا هزینه گردد؟
پاسخ:
1) اجناس نباید بدون اجازه صاحبانش تبدیل شوند مگر اینکه باقی ماندن آنها تا سال آینده، موجب خرابی شود که در این صورت تبدیل، اشکال ندارد.
2و3) با توجه به ظاهر نیتِ اهداکنندگان، نذرهای مذکور باید در موکب‌های اربعینِ سال آینده در کربلای معلی (هر چند توسط افراد دیگر ) مصرف شود.
