فرصتهای ویژه معنوی در زندگی بشر، نعمتهای مغتنمی هستند که جسم و روح انسان را نوازش داده و موجبات شادمانی و آرامش بشریت در دنیا و آخرت میشوند؛ چنانچه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «انَّ لِرَبِّکُمْ فی ایامِ دَهْرِکُمْ نََفَحاتٌ فَتَعَرَّضُوا لَها»: «همانا در طول زندگی شما، نسیمهای رحمتی از سوی پروردگارتان میوزد؛ پس به هوش باشید تا خود را در معرض آنها قرار دهید» (کافی، ج٣، ص٢١٢)
بیشک یکی از این نسیمهای رحمت الهی در طول سال، شب و روز دحوالارض است که برای اهل مراقبت اهمیت ویژهای داشته و دارد، ولی متأسفانه کمتر مورد توجه عامه مردم قرار گرفته و بسیاری از مؤمنین به دلیل عدم آگاهی و شناخت لازم نسبت به این هدیه بزرگ الهی، خود را از این فرصت طلایی محروم مینمایند.
دحوالارض، زمانی است که خداوند به جهان خاکی، حیات بخشیده و زمین را از زیر کعبه گسترانیده و پس از آنکه تمام سطح کره زمین به مدت طولانی در زیر آب فرو رفته بود، حضرت حق، اراده نمود تا کره زمین را برای زندگی انسان و سایر موجودات مهیا نماید؛ از این رو، بخشهایی از زمین، شروع به خشک شدن نمود تا کم کم به شکل امروزین درآمد و طبق روایات اسلامی، اولین نقطهای که از زیر آب سر برآورد، مکان کعبه شریف و بیتاللّه الحرام بود که مفسران، «وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِکَ دَحَاهَا» را به همین واقعه تفسیر نمودهاند و همچنین بر همین اساس شهر مکه را «اُمُّ الْقُرا» یعنی مادر همه آبادیها دانستهاند.
باید باور داشت همانگونه که وسعت زمین بطور طبیعی به حدّی است که انواع بارش فیوضات آسمانی را در درون خود پذیرفته و دست رد به آن نمی زند و استعدادهای پنهان را از دل خویش خارج می کند، همانگونه خدای سبحان زمین وجود انسان را هم برای پذیرش انواع کمالات اعتقادی و اخلاقی گسترانده و زمین وجود برای دریافت هیچگونه کمالی، تنگ و محدود نیست.
شاید به همین جهت است که در دعای روز دحوالارض درخواستی مشاهده می شود که در هیچ روز سال چنین درخواستی از خدای سبحان نمی شود. خواسته ای که نشانگر وسعت وجود انسان است.
در اواخر این دعا درخواست می کنیم
"اللهّم اجعَلنا مِن صَحبِهِ و أُسرَتِه"
(خدایا ما را جزء همراهان و خویشاوندان حضرت قرار بده) تنها روز سال که از خدا می خواهیم جزء خانواده ی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باشیم، روز دحوالارض است. هیچ روز دیگری این درخواست را نداریم. در این روز به ما متذکر می شوند که وجود انسان بقدری قابلیت دارد که می تواند با همراهی قطب عالم امکان و انسان کامل زمان، جزء خویشاوندان او قرار گیرد. و چه خاسر است کسی که با این میزان گستردگی وجود، به اندکی قناعت کند؛ مانند کسیکه از هکتارها زمین حاصلخیز، تنها خود را در چند متر آن محصور نموده است.
برای خویشاوندی با حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف میتوان راهکاری را در فرمایشات علی بن موسی الرضا علیه السلام دریافت نمود که فرمودند: "مَوَدَّةُ عِشرینَ سَنَهً قَرابَةُ"؛ دوستی بیست ساله، در حکم خویشاوندی است. یعنی اگر کسی سالیان سال اعلام محبت صادقانه به امام زمان علیه السلام کند و لازمه ی محبت که تبعیت قولی و فعلی می باشد را بکار گیرد، از خویشاوندان حضرت محسوب خواهد شد ان شاالله.
دحوالارض، روز کِش آمدن دلهاست؛ باید برای سلطنت آخرین باقیماندهی الله در این دل، جا باشد. "یا دَاحِیَ الْمَدْحُوَّات" اى گستراننده هر گسترده! قسم به آیهی "وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِکَ دَحَاهَا "
و به اولین نقطهی پیدایش خشکی از دل آبها
قلبهایمان را به عشق پادشاهی وسعت بده، که آنچه در دولت کریمهاش بکار میآید فقط قلب وسیع است و دیگر هیچ!
دحوالارض روزی است که زمین درست از همانجایی پهن شدن، خشک شدن و زمین شدن را آغاز کرد که روزی قدمهای کسی، ریشهی همهی تاریکیها را، از همانجا خواهد خشکاند؛ و آنوقت است که زمین، زمین خواهد شد! که أنّ الأرضَ یرثها عبادیَ الصّالحون.
پروردگارا! آن گونه که در این روز خشکیهای زمین را از زیر کعبه گستراندی، از کعبه دلم زیباییهای فضایل را بگستر تا طوفان سرکش نفسم را مهار کند.
«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی و استاد محمد شجاعی»