روز عرفه یکی از مهمترین روزهای بندگی و از مهمترین روزهای توصیه شده برای عبادت و استجابت دعا نزد مسلمانان است . نهم ماه ذیحجّه که به آن روز عرفه گفته میشود، روز دعا و نیایش به ویژه برای کسانی است که توفیق تشرّف به حج و حضور در صحرای عرفات را پیدا نموده اند. در این روز عزیز، درهای رحمت و برکت الهی باز می شود و هر کسی در این روز بهره ای خواهد برد. عده ای از روزه‌داری بهرمند می شوند، عده ای از زیارت ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) و عده ای هم با حضور در صحرای عرفات از مواهب و عنایات الهی بهرمند می گردند.
مرحوم شیخ عباس قمی درباره فضیلت شب عرفه گفته است: «شب عرفه، از لیالی متبرّکه و شب مناجات با قاضی الحاجات است و توبه در آن مقبول و دعا در آن شب مستجاب است و کسی که آن شب را به عبادت به سر آورد، اجر و پاداش هفتاد سال عبادت را دارد.
همچنین ایشان در رابطه با فضیلت و اعمال روز عرفه می گوید: «روز عرفه از اعیاد عظیمه و بزرگ است، هر چند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق تعالی بندگانش را به عبادت و طاعت فراخوانده و سفره های جود و احسان خود را برای آنها گسترده و شیطان در این روز تحقیر، رانده شده و خشمناک است.
کیفیت و نحوه خواندن نماز روز عرفه
یکی از مهمترین و توصیه شده ترین اعمال روز عرفه، خواندن نماز روز عرفه است. در مورد کیفیت و نحوه خواندن نماز روز عرفه در مفاتیح الجنان آمده است:
فرد نمازگزار برای قرائت این نماز بهتر است زیر آسمان رود و نماز ظهر و عصر خود را با رکوع و سجود نیکو به جای آورد و چون فارغ شود، دو رکعت نماز کند در رکعت اوّل بعد از حمد، سوره توحید و در دوم پس از حمد، سوره کافرون (قُل یا اَیهَا الْکافِروُنَ) را بخواند. همچنین آمده است، پس از آن چهار رکعت دیگر نماز گزارد که در هر رکعت پس از حمد، سوره توحید پنجاه مرتبه بخواند.» این نماز همان نماز حضرت امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ است.
از دیگر اعمال مستحب این روز، گرفتن روزه برای فردی است که ضعف پیدا نکند از دعا خواندن (لازم به ذکر است بداینم، دعا در روز عرفه از گرفتن روزه افضل بوده؛ از این رو، در رایات آمده است، چنانچه روزه در این روز موجبضعف انسان از دعا گردد،کراهتدارد؛ لیکن در صورتى که موجب ضعف نشودمستحباست و همچنین مستحب است غسل پیش از زوال و خواندن زیارت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در روز و شب عرفه و قرائت دعای عرفه آن حضرت که ثواب بسیار دارد. در بحار الأنوار، ج۹۸، ص۲۱۲ و وسائل الشیعه جلد ۱۳ ص ۵۶۰ آمده است: اشتغال به دعا پس از نماز ظهر و عصر و نیز اجتماع مردم جهت دعا در این روز استحباب دارد.
نماز روز عرفه برای کسانی که در عرفات حضور دارند
اهمیت خواندن نمازهای مستحب از دیدگاه معصومین علیه الاسلام
