گروه اقتصادی - ابتدای سال 95 مشکلی برای یکی از همکاران مطبوعاتی پیش آمد و به دلیل کپی شدن اطلاعات کارت عابر بانک هنگام خرید مبلغ 4 میلیون تومان از دست داد.
به گزارش افکارنیوز، کپی شدن اطلاعات بانکی و به سرقت رفتن این مبلغ سبب شد تا این مشتری از 28 اسفند تا کنون درگیر شکایت و پیگیری از این مساله باشد که متاسفانه تاکنون سارق دستگیر نشده است.
پس از درج این خبر بانک پاسارگاد مورد سرقت از کارت های بانکی جوابیه ای صادر کرد که در آن آورده شد؛
مراجع امنیتی به صورت مکرر از طریق رسانه‌های مختلف نحوه کلاهبرداری افراد سودجو و جاعل از کارت‌های نقدی را به اطلاع مردم شریف رسانده‌اند. لذا به منظور افزایش آگاهی هموطنان گرانقدر و به منظور جلوگیری از سوء استفاده‌های افراد سودجو از حساب‌های مشتریان در سیستم بانکی به اطلاع می‌رساند از در اختیار قرار دادن رمز کارت نقدی خود به دارنده پایانه‌های فروش اکیدا خودداری و با رعایت کامل اصول امنیتی شخصا نسبت به وارد نمودن رمز در پایانه فروش فروشگاهها اقدام نمایند به نحوی که رمز وارده از دید سایرین و احتمالا دوربین‌های نصب شده در سالن فروشگاهها قابل رؤیت نباشد.
در مورد اخیر گزارش شده توسط پایگاه خبری فردا مجددا شاهد آن هستیم که متاسفانه مشتری گرامی با در اختیار قراردادن رمز کارت نقدی خود به صاحب پذیرنده امکان کپی‌برداری را توسط افراد جاعل فراهم آورده‌اند ولی متاسفانه در هر دو خبر به این نکته با اهمیت اشاره ننموده و صرفا به ناامنی کارت‌های نقدی اشاره داشته‌اند. بدیهی است در این شرایط مسئولیت سوء استفاده از کارت و حساب بانکی و ضرر و زیان ایجاد شده متوجه هیچ یک از بانک‌های کشور نمی‌باشد. شایان ذکر است کارت‌های نقدی صادره توسط سیستم بانکی کشور یکی از رایج‌ترین ابزارهای برداشت در دنیا بوده و تنها راه کپی‌برداری از کارت‌های مورد اشاره در اختیار قرار دادن رمز کارت توسط دارنده کارت به صاحب پذیرنده می‌باشد و بدون داشتن رمز امکان هیچگونه کلاهبرداری و سوء‌استفاده از کارت‌های بانکی وجود نخواهد داشت. ضمنا به اطلاع می‌رساند در صورت بروز مشکلات مشابه راه‌های مختلفی از قبیل مراجعه به همراه بانک، اینترنت‌بانک، مرکز تماس 24 ساعته بانک‌ها برای مسدود نمودن کارت به منظور جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر وجود خواهد داشت.
در پایان لازم به ذکر است علی‌رغم اینکه بانک‌پاسارگاد هیچگونه نقشی در ضرر و زیان ایجاد شده نداشته است ولیکن در راستای تکریم هر چه بیشتر مشتریان گرانقدر و ایجاد آرامش خاطر برای مشتری زیان‌دیده تا حصول نتیجه از طریق مراجع قضایی اقدام به اعطای یک فقره وام قرض‌الحسنه به وی نموده‌است. امید است در آینده با افزایش آگاهی عمومی و رعایت هر چه بیشتر اصول امنیتی توسط هموطنان گرانقدر شاهد چنین مواردی نباشیم.
افکارخبر نیز در زمینه روشن شدن ابعاد مختلف احتمال کپی شدن اطلاعات کارت های بانکی و به سرقت رفتن آن با ساسان بهمن یار، کارشناس امور شعبه های بانک پاسارگاد گفت و گو کرد که در زیر می آید:
*آیا کارت های بانکی به راحتی قابلیت کپی شدن دارند؟
خیر کارت های بانکی تا زمانی که رمز آنها در اختیار کسی قرار داده نشود نمی تواند کپی شود. متاسفانه با وجود تاکیدات فراوان مسوولان بانکی و انتظامی کشور، بارها دیده شده که هموطنان رمز کارت های خود را با صدای بلند گفته و یا در اختیار فروشندگان و ... قرار می دهند این مساله امکان به سرقت رفتن اطلاعت را افزای شمی دهد.
در تمام کشورهای دنیا کارت های بانکی مانند انچه در ایران وجود دارد برای خرید کردن مورد استفاده قرار می گیرد اما مشتریان نسبت به حفظ اطلاعات خود کوشا هستند.
در کارت های بانکی نوار مغناطیسی وجود دارد که اطلاعات بر روی آن ذخیره شده و هنگامی که برای خرید کارت درون دستگاه پوز کشیده می شود در اصل اطلاعات حساب درون این دستگاه وارد شده و با محاسبه مبلغ موجود در حساب نسبت به کسر مبلغ خرید اقدام می شود.
تنها راهی که دستگاه پوز می تواند اطلاعات مشتری را بخواند وارد کردن رمز است و تا زمانی که رمز در اختیار فروشنده و یا شخص دیگری قرار نگیرد احتمال سوء استفاده وجود ندارد اما اگر رمز خود را به فروشنده و یا سایر افراد اعلام کنید و یا هنگام وارد کردن رمز آن را در معرض دید دیگران قرار دهید احتمال به سرقت رفتن اطلاعات حساب بانکی وجود دارد.
اگر فروشنده و یا افراد سودجو رمز را در اختیار داشته باشند پس از خروج مشتری می توانند اطلاعات را برروی یک کارت مغناطیسی خام که در بازار به راحتی به فروش می سد کپی کرده و از آن به عنوان یک کارت عابر استفاده کند.
*آیا پلیس نمی تواند نسبت به ممانعت از خرید و فروش کارت های مغناطیسی اقدام کند؟
خیر این کارت ها برای استفاده هایی نظیر ساعت ورود و خروج کارمندان و ... به صورت خام دربازار موجود است و پلیس نمی تواند از این مساله ممانعت به عمل آورد.
اینکه افرادسودجو بتوانند با کشیدن کارت در دستگاه پوز اطلاعات آن را کپی کنند تنها در صورت داشتن رمز امکان پذیر است و مشتری باید در حفاظت از اطلاعات خود نهایت دقت را به عمل آورد.
در تمام دنیا نیز مسوولان بانک و ... به مشتریان تاکید می کنند نسبت به حفظ اطلاعات خود کوشا بوده و به هیچ عنوان اطلاعاتی مانند رمز را در اختیار سایر افراد قرار ندهند.
* آیا احتمال سرقت رمز کارت بانکی افراد از طریق دوربین های مداربسته نصب شده در فروشگاه ها و واحدهای صنفی و ... وجود دارد؟
معمولا دستگاه های پوز پایانه های فروش دارای یک صفحه کلید 3*3 هستند و یک سایه بان کوچک حدود 2 سانتی متری نیز بر روی آن باید نصب شود که متاسفانه برخی فوشندگان این کار را انجام نمی دهند در این شرایط برای پیشگیری از هرگونه سوء استفاده مشتری هنگام وارد کردن رمز بهتر است با دست خود حالت سایه بان را ایجاد کرده و مانع از رویت رمز هنگام وارد کردن اعداد شود.
همچنین احتمال رویت رمز از طریق دوربین های مداربسته نصب شده در فروشگاه تقریبا وجود ندارد زیرا میزان وضوح تصاویر آنها بسیار باکیفیت نیست.
اینکه برخی افراد می گویند فروشندگان با نصب دوربین مستقیم بر روی دستگاه پوز می توانند اطلاعات را به سرقت ببرند نیز احتمال کمی دارد زیرا افراد سودجو معمولا ردی از خود برجا نمی گذارند و با نصب دروبین به شکل مستقیم مشتریان می توانند آن را رویت کنند.
*آیا تاکنون شاهد سوء استفاده از مشتریان به شکل کپی کردن اطلاعات بانکی بوده اید؟
بنده به طور مستقیم با این مساله برخورد نداشتم اما چندی قبل خبری در رسانه ها مبنی بر سرقت اطلاعات مشتریان یک پیتزا فروشی درج شده که متاسفانه مشتریان رمز خود را در اختیار صندوق دار قرار داده و زمینه سوء استفاده را فراهم کرده بودند.
*اگر سرقت اطلاعات به دلیل قصور مشتری باشد، بانک خسارت را جبران می کند؟
بر اساس قوانین نظارتی و ایمنی حاکم بر سیستم بانکی که از طریق بانک مرکزی تعیین و ابلاغ می شود اگر درز اطلاعات و ... به دلیل قصور مشتری باشد بانک هیچ گونه مسوولیتی نداشته و مشتری باید مراتب را از طریق مراجع قضایی پیگیری کند اما اگر در هر یک از بانک های کشور به سرقت رفتن اطلاعات ناشی از قصور بانک به دلیل حفره های امنیتی و باگ باشد، بانک موظف به جبران ضر و زیان وارد شده به مشتری است.
خوشبختانه تاکنون در صنعت بانکداری ایران هیچ گاه اطلاعات بانکی به سرقت نرفته است.
*برای پیشگیری از احتمال هرگونه سرقت و سوء استفاده از اطلاعات بانکی مشتریان باید چه اقداماتی انجام دهند؟
متاسفانه بارها دیده شده که حدود 20درصد از مشتریان بانکی در کشور بدون توجه به موارد ایمنی رمز کارت را روی آن و در کنار آن نگهداری می کنند که این کار می تواند احتمال سوء استفاده را افزایش دهد.
همچنین هنگام دریافت کارت عابر رمز آن در پاک در بسته به مشتری داده و به آنها تاکید می شود نسبت به حفظ موارد ایمنی دقت کنند اما بارها مشاهده شد که شهروندان به نوشته های امنیتی موجود بر روی پاک رمزها بی توجه هستند با این حال متصدیان باجه ها این موارد را هنگام گشایش حساب به مشتری متذکر می شوند.
برای پیشگیری از هرگونه سوء استفاده هنگام خریدهای اینترنتی و الکترونیک بهتر است هر 6 ماه یکبار و در صورت داشتن گردش مالی و وجود مبالغ زیاد در حساب ها هر 4 ماه یکبار نسبت به تغییر رمز کارت های بانکی اقدام شود و هنگام خریدهای اینترنتی برای پیشگیری از سوء استفاده از سوی صفحات و ... جعلی از وارد کردن اطلاعات به وسیله صفحه کلید گوشی و رایانه و ... پرهیز کرده و از صفحه کلیدهای امنیتی و هوشمند در سایت ها استفاده کنید.
متاسفانه به دلیل نبود آگاهی از سوی مشتریان در خریدهای اینترنتی و الکترونیک شاهد افزایش کلاهبرداری و سرقت و وارد شدن ضرر و زیان به این عزیزان هستیم بنابراین ضرورت دارد تا شهروندان نسبت به حفظ رمز کارت های بانکی اقدام کرده و آنها را در اختیار دیگران قرار ندهند.
