فاطمه حسینی: «نسبت به سد معشوره هم قبلاً تصمیم گرفته‌شده بود این سد ادامه پیدا نکند که با بحث‌هایی که در تهران داشتیم کار این سد هم ادامه خواهد یافت» این جملات خبری مربوط به دکتر روحانی رئیس‌جمهوری است که در سفر به لرستان در قالب این عبارات از ماجراهای سدی پرحاشیه سخن گفت و به مردم قول داد که این پروژه ادامه خواهد یافت.
این اظهارات نفر اول دولت یازدهم در حالی مطرح می‌شود که آخرین وضعیت سد معشوره حکایت از تعطیلی این پروژه دارد، موضوعی که سردار عبداللهی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) آن را رسانه‌ای کرده است تا با حسرت بگوید: در پروژه سد معشوره خوب دفاع نشد و پروژه تعطیل شد. متأسفانه برخی درون استان به مجموعه کمک نکرده و مسائل فنی که در خصوص این طرح مطرح شد واقعیت نداشت.
تعطیلی معشوره درزمانی رخ می‌دهد که قرارگاه خاتم‌الانبیا برای زیرساخت‌های اجرایی این پروژه نزدیک به ۸۰ میلیارد تومان هزینه کرده است، سدی که از همان ابتدا احداثش با اماواگرهای جدی مواجه شد.
روایت این بلاتکلیفی را محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس‌جمهور این‌گونه مطرح می‌کند: سد معشوره به لحاظ فنی این پروژه دچار مشکلاتی بود که با گنجاندن این پروژه در مصوبات سفر هیئت دولت تلاش کردیم شرایط اجرای آن را طبیعی‌تر کنیم. مشخصات فنی طرح را باید تغییر دهیم تا حداقل آسیب‌ها را به محیط‌زیست داشته باشد.
اما این اظهارات همه ماجراهای سد معشوره نیست، سدی که کلنگ رئیس‌جمهور وقت را بر تن خود دارد، تا سهم این پروژه از رئیس دولت دهم تا یازدهم فقط تعطیلی و رکود باشد.
ماجرای سدی از دولت دهم تا یازدهم
چهارم خردادماه سال ۹۲ بود که محمود احمدی‌نژاد برای کلنگ زنی پروژه سد معشوره به لرستان سفر کرد تا در روزهای پایانی دولتش روی دست استان لرستان یک کلنگ زنی بی‌نتیجه دیگر را بگذارد.
همان روز خبرگزاری مهر از «اما و اگرهای» این کلنگ زنی گفت و اینکه این پروژه بدون هیچ‌گونه قرارداد و حتی تهیه طرح مطالعاتی و مجوزهای لازم آغازشده است.
اما این امیدواری دیری نپایید تا همه ناامیدی‌ها بر سر کشاورزان لرستانی هوار شود، سد معشوره در اولین گام و تصمیم‌گیری وزیر جدید نیرو متوقف شد تا هر آنچه برای اجرای این پروژه رشته شده بود پنبه شود.
سد معشوره که متأسفانه بدون اخذ مجوز ماده ۲۱۵ کلنگ زنی شده است حال به بهانه نداشتن توجیه اقتصادی متوقف‌شده درحالی‌که این پروژه سه دهه است با توجه به مشکلات موجود درزمینهٔ آب شرب، صنعت و کشاورزی شهرستان کوهدشت به‌عنوان انبار غله لرستان به‌عنوان یک مطالبه عمومی چه از سوی مردم و چه کارشناسان امر مطرح می‌شود.
توقف پروژه سد معشوره به‌عنوان یک انتقاد جدی در لرستان موردتوجه مردم قرار گرفت به‌طوری‌که بازتاب این موضوع در رسانه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت‌های خبری و غیر خبری موجب واکنش دولتمردان شد و رئیس‌جمهوری در سفر به لرستان قول داد این پروژه عملیاتی شود.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور نیز در سفر به لرستان و آخرین اظهارنظر در مورد وضعیت احداث سد و نیروگاه معشوره در این استان گفته است که موضوع احداث این پروژه در شورای عالی آب مطرح‌شده و مصمم هستیم در راستای رفع مشکل سد معشوره قدم برداریم.
الهیار ملکشاهی نماینده مردم کوهدشت در این رابطه می‌گوید: در سفر هیئت دولت به لرستان رئیس‌جمهور مژده تسریع درروند اجرای سد معشوره را مطرح کرد و وزیر نیرو نیز بارها اهمیت احداث این سد را اعلام کرده ولی به لحاظ جوسازی‌های ایجادشده در برخی استان‌ها و همراهی برخی افراد ناآگاه در استان روند احداث این سد به تأخیر افتاده است.
اما آخرین وضعیت سد معشوره نشان می‌دهد که خوش‌بینی چندانی برای احداث این سد وجود ندارد، این را می‌توان از اظهارات استاندار لرستان فهمید؛ اما پشت پرده رکود و تعطیلی این پروژه چیست؛ پاسخ این سوال را استاندار لرستان به مهر داده است.
زیربنای سد معشوره خراب بنا شده است
هوشنگ بازوند استاندار لرستان در این رابطه بابیان اینکه سد معشوره یکی از سدهایی بوده که می‌تواند راه نجات کوهدشت باشد اظهار داشت: اما برای اجرای این سد هماهنگی وجود ندارد.
وی بابیان اینکه واقعاً من نمی‌دانم گیر این هماهنگی چه است عنوان کرد: وزارت نیرو نیز درواقع موافقت‌هایی در رابطه با اجرای این سد ندارد.
استاندار لرستان با تأکید بر اینکه به اعتقاد من سد معشوره یکی از بهترین پروژه‌های کشور است ادامه داد: این پروژه یکی از اثرگذارترین پروژه‌های کشور محسوب می‌شود.
بازوند ادامه داد: بااین‌وجود وقتی سنگ بنای این پروژه را خراب می‌گذارند تا وقتی بخواهی آن را به اصلش برسانی متأسفانه زمان‌بر است.
«معشوره» سدی بدون مطالعه و قرارداد
وی بابیان اینکه درگذشته رئیس‌جمهور وقت کلنگ این سد را می‌زند و مراسم برای آن برگزار می‌کنند گفت: این در حالی است که این پروژه نه قرارداد دارد و نه ماده ۲۱۵ برای آن اخذشده است.
استاندار لرستان بابیان اینکه سد معشوره در هنگام کلنگ زنی مطالعات اولیه و زیست‌محیطی را نداشته است عنوان کرد: این امر موجب می‌شود که این پروژه‌ها برای اجرا گیر می‌کنند چراکه نمی‌توان پروژه‌ای را آغاز کرد اما سیکل کارشناسی آن را طی نکرد.
بازوند ادامه داد: رئیس‌جمهور وقت به قرارگاه خاتم‌الانبیا در آن زمان دستور داده که در این پروژه کار کند، قرارگاه خاتم هم چون رئیس‌جمهور دستور داده شروع به کار می‌کند و بیش از ۶۰ میلیارد تومان نیز آنجا هزینه می‌کند و در این حالی است که بر ای این پروژه قراردادی وجود ندارد.
بی‌تدبیری دو فردی که مانع احداث معشوره شد
وی بابیان اینکه از طرف دیگر «دو برادر عزیز» می‌آید یکی از آن‌ها می‌گوید می‌خواهم حوزه انتخابیه x را با y قاطی کنم گفت: در ادامه کار حوزه x در این رابطه موضع می‌گیرد و می‌رود ملحق می‌شود به نمایندگان خوزستان که «ایها الناس» طورمار امضا کنید که این سد اجرا نشود.
استاندار لرستان بابیان اینکه در داخل استان خودمان و بی‌تدبیری دو شخص باعث می‌شود که پروژه سد معشوره هفت ماه کارش عقب بی افتد گفت: درصورتی‌که آن برادری که می‌آید ملحق می‌شود به خوزستانی‌ها بیشترین ضرر را می‌کند.
بازوند ادامه داد: این شخص به‌جای اینکه کاری کند یک آب با برنامه‌ای طی ۱۲ ماه برای شهرش برود می‌آید کاری می‌کند که شهرش زمستان خسارت سیل را باید بپردازد و تابستان نیز خسارت خشک‌سالی را!
وی گفت: به همین راحتی دو نفر این‌گونه برنامه‌ای در ذهن خود درست می‌کنند و هفت‌تا هشت ماه کار پروژه‌ای را عقب می‌اندازند.
هنوز درگیر معشوره هستیم
استاندار لرستان بابیان اینکه هنوز ما درگیر پروژه سد معشوره هستیم گفت: ولی خوشبختانه در جلسه‌ای که در تهران داشتیم تقریباً موافقت وزارت نیروبا تعدیل این سد را گرفتیم تابخش برق‌آبی آن را حذف کنیم.
بازوند بابیان اینکه هدف خوبی بود که بتوانیم ۳۶ هزار هکتار زمین را در این منطقه به آبی تبدیل کنیم گفت: ولی احتمالاً این امر تحقق نمی‌یابد و ممکن است بتوانیم ۱۲ هزار هکتار از اراضی منطقه را آب کنیم.
وی با اشاره به اینکه این امر نیز قدم مثبتی بوده و اگر ما بتوانیم این ۱۲ هزار هکتار از اراضی را آبی کنیم حداقلش این بوده که ۱۲ هزار شغل در منطقه ایجاد می‌شود گفت: ضمن اینکه آب شرب و صنعت منطقه نیز تأمین می‌شود.
استاندار لرستان بیان داشت: بااین‌وجود به سرانجام رساندن سد معشوره در دستور کار ما قرار دارد.
بنابراین گزارش سد تنگ معشوره در استان لرستان در موقعیت حدود ۵۰۰ متر پایین‌تر از محل تلاقی دوشاخه تشکیل‌دهنده رود کشکان یعنی کاکارضا و چم ذکریا بر روی این رود ساخته می‌شود. ساختگاه سد در فاصله ۹۰ کیلومتری غرب شهر خرم‌آباد در کوهدشت واقع‌شده است.
سد و نیروگاه معشوره استان لرستان مصوب سفر نخست هیئت دولت است و قبل از آن نیز بارها در دولت‌های مختلف به‌عنوان یکی از مطالبات جدی مردم مطرح و وعده اجرا گرفته است، وعده‌هایی که سال‌هاست بین‌النهرین لرستان را در میان دو رود کشکان و سیمره تشنه نگه‌داشته است.
این سد قرار بود که به‌صورت بتنی دو قوسی بر روی رودخانه کشکان در ۴۰ کیلومتری جنوب شهر نورآباد و در ۴۵ کیلومتری شمال شهر کوهدشت احداث شود و آب موردنیاز ۳۶ هزار هکتار از اراضی منطقه که هرساله شاهد خسارات خشک‌سالی هستند را تأمین کند، وعده‌ای که به نظر می‌رسد هیچ‌گاه محقق نخواهد شد.
