"پروژۀ احداث منوریل شهر قم به عنوان اولین خط منوریل کشور و با هدف توسعۀ سیستم‌های مدرن حمل و نقل شهری به طول 6/2 کیلومتر و با 5 ایستگاه (در فاز اول) تیر 1388 به مناقصه گذاشته شد و کنسرسیومی متشکل از گروه مپنا و شرکت کیسون با کسب بهترین امتیاز به عنوان برندۀ مناقصه اعلام شدند.
این قرارداد میان سازمان قطار شهری قم و کنسرسیوم مپنا و کیسون منعقد شد و در تاریخ 16/10/88 ابلاغ گردید. این پروژه به صورت EPC و شامل مراحل مختلف طراحی ناوگان، تجهیزات ویژه و سازه؛ تأمین و تست و راه‌اندازی ناوگان؛ و همچنین تأمین، نصب، راه‌اندازی؛ تست و راه‌اندازی تجهیزات ویژه و اجرای عملیات ساختمانی است."
این همه اطلاعاتی است که در سایت شرکت مپنا به عنوان مجری پروژه منوریل قم درج شده است. موضوعی که از خطوط صفحات پایان نامه به سمت رودخانه قمرود سرازیر و تبدیل به پایه‌های محکمی شد که علی رغم تمام مخالفت‌ها، طوری در زمین فرو رفت که هرگز بیرون آمدنی نباشد.
از سال 1386 که مطالعات جامع ترافیک شهر قم آغاز شد و در مرداد87 اساسنامه سازمان قطار شهری قم ابلاغ شد تا آبان87 که دو کریدور ریلی درون شهری جمعاً به طول 31.5 کیلومتر به تصویب شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور رسید، کمتر از یکسال طول کشیده بود و عمر این سازمان به چندماهی نرسیده بود که در دیماه 88 کلنگ پروژه منوریل به عنوان نخستین پروژه قطار شهری هوایی با حضور مسئولان کشوری و استان قم به زمین زده شد و در تاریخ اولین روز اردیبهشت ماه سال 89 عملیات اجرایی پروژه آغاز گردید.
شروعی که از اساس نه در توان شهرداری قم بود و نه نظر مساعد شورای اسلامی شهر را داشت آغاز شد تا مرحله به مرحله پولش را دولت بدهد و پیش برود. ولی از آنجایی که ابعاد این کار برای بسیاری ناشناخته بود، با پیشروی پایه‌های سیمانی و حجم زیاد آن در میانه رودخانه‌ای در وسط شهر، حرف و حدیث ها شروع شد و بالا گرفت تا به حرم مطهر رسید.
تولیت آستانه که ابتدا با عبور منوریل از فراز صحن حرم مطهر موافقت کرده بود، با دیدن این صحنه‌ها، نظر خود را تغییر داد. با بالا گرفتن حرف و حدیث‌ها بنا شد منوریل با خیزشی از زیر زمین به این حرف‌ها پایان ببخشد. حجت‌الاسلام محمدرضا آشتیانی نماینده وقت مردم قم در مجلس شورای اسلامی اما در این باره گفت: عمده مزیت این کار برطرف کردن نگرانی بود که در مورد بحث شهرسازی اجرای این پروژه وجود داشت، اما عبور منوریل از زیر زمین نه هزینه‌ای به پروژه تحمیل می‌کند و نه منجر به مخدوش شدن حریم قدسی حرم مطهر می‌شود.
این هزارپای بتنی، سرش را به زیر انداخت و با رها کردن این بخش از کار و بعداز حرم ادامه پیدا کرد، ریل گذاری‌ها انجام گرفت اما تغییر دولت، شهردار و اعضای شورای شهر، پیمانکار را به صرافت انداخت تا پای مطالباتش را وسط بکشد. موضوعی که عباس ذاکریان رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر اینگونه توضیح می‌دهد: مپنا کل طلب‌هایش از دولت را از جمله کارهایی که در عراق انجام داده، می‌خواست سر این پروژه تسویه کند.
دبه یا هرچیز دیگر بالاخره وقفه ای در پروژه ایجاد شد تا اینکه خبر آمد پروازی در راه است و قطار هوایی بر فراز قم به پرواز در می‌آید. اما قطار نگون بخت که وارد قم شد، هنوز روی ریل نرفته، مورد غضب و نفرین رودخانه واقع شد و به طاق پل چسبید. لذا با سر شکستگی به کرج رفت تا مسئولان فرصت بیشتری داشته باشند برای تکمیل و احداث ایستگاه های فاز اول که تا مصلی پیش بینی شده بود.
با عدم رضایت تولیت بعدی حرم مطهر و توقف قطار شهری قم در صحن جوادالائمه(س)، آنگونه که عباس ذاکریان می‌گوید: قطعاً راه‌اندازی قسمت نخست تا میدان مطهری یک شهربازی است و هیچ کاربردی برای مردم قم و مسافران ندارد.
این نوزاد ناخواسته شهر قم که در میانه راه، دست و پایش بریده شده است، اکنون در مرحله‌ای است که به گفته علیرضا قاری قرآن معاون شهرسازی و امور زیربنایی شهردار قم، در بهمن‌ماه گذشته دو واگن به قم منتقل و تست انجام شد، بعد از آن بحث قرارداد را داشتیم چرا که زمان از آن گذشته و محتوای آن دچار تغییرات شده بود و لازم بود قرارداد در بخش ریالی و ارزی بازنگری شود که این کار نیز انجام شد.
وی ادامه می‌دهد: اگر قرار باشد در میدان مطهری منوریل تمام شود یک تعریف خواهیم داشت و اگر بخواهد ادامه پیدا کند یک تعریف دیگری؛ که اگر پیش از میدان مطهری باشد چالش فنی دارد و اگر پس از ایستگاه مطهری باشد وارد حریم حرم مطهر می‌شود.
مرتضی سقاییان نژاد شهردار قم هم با اشاره به اینکه همه برنامه‌ریزی‌های لازم از نظر فنی و مالی از سوی شهرداری انجام شده است گفت: باید 20 واگن خریداری می‌شد که در انتهای سال گذشته دو واگن به تست گذاشته شد و تنها مشکل تامین واگن است و ما خواسته خود از پیمانکار را از 20 واگن به 10 واگن تقلیل دادیم و پیمانکار هم قول داده که نسبت به تامین واگن‌ها اقدام لازم را انجام دهد.
و آخرالامر احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم قم است که روز گذشته در آیین افتتاح پروژه‌های شهرداری قم اظهار داشت: منوریل مشکلات خاص خود را دارد و به‌نوعی با مسئولیت و تعهد دولت بوده است و امیدواریم دولت به تعهدات خود درباره آن عمل کند، این پروژه پیشرفت خوبی داشته و با صحبت‌هایی که با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در این زمینه شده است آن‌ها قول داده‌اند حمایت کنند تا فاز اول آن هر چه سریع‌تر افتتاح و در خدمت مردم قرار گیرد.
6 سال از عمر این پروژه می‌گذرد و دیگر چشم رودخانه قم به عبور این اسباب بازی غول پیکر از بالای سرش خشک شده است اما هنوز خبری از آن نیست و گمان نمی‌رود به این زودی‌ها هم خبری شود مگر اینکه معجزه هزاره چهارمی صورت گیرد.
