"اقتصاد مقاومتی یک کل فراگیر است که از عرصه‌ی علمی تا عرصه‌ی فعالیت‌های فنی، تا عرصه‌ی خدمات، تا عرصه‌ی بازرگانی و صادرات و واردات، تا عرصه‌ی آموزش در دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها، همه را شامل می‌شود". اقتصاد مقاومتی که بیش از یک دهه نام و نشانی در این کشور یافته است امروز تبدیل به یک دغدغه برای مسئولان نظام شده و پیش از همه رهبر معظم انقلاب راهبری این سیاست اقتصادی را عهده‌دار شده‌اند تا آنجا که هرسال این مسئله موردتوجه است.
شروع سال 95 اما این شعار شکل جدی‌تری به خود گرفت و به‌عنوان سال "اقتصاد مقاومتی و اقدام و عمل" نام گرفت. دراین‌بین اما تحقق این مهم بسترهایی دارد که تا گام‌به‌گام عملیاتی نشود می‌توان گفت دستیابی به آن‌هم با زمان طولانی‌تری رخ خواهد داد. "احمد امیرآبادی فراهانی" نماینده مردم قم و عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم به بیان موانع، مشکلات و راهکارها پرداخت.
تسنیم: عمده موانع تحقق اقتصاد مقاومتی را چه می‌دانید؟
نماینده مردم قم در مجلس: رهبر معظم انقلاب تأکید بر اقتصاد مقاومتی را حتی در دوران قبل و بعد از تحریم‌ها مورد تأکید داشتند. در پایان دولت قبل و این دولت بسیاری از مسئولان کشور تحریم‌ها را عامل اصلی مشکلات می‌دانستند اما حقیقت این است که بخشی از مشکلات به سوء مدیریت‌ها بر می‌گشت.
بانک‌ها، بیمه‌ها، گمرک و مالیات با وضعیت کنونی و نوع اداره آن از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی است درحالی‌که ما می‌خواهیم از ظرفیت‌های کشور استفاده کنیم.
تسنیم: تحقق اقتصاد مقاومتی با شرایط رکود فعلی چگونه امکان‌پذیر است؟
نماینده مردم قم در مجلس:در مسئله رکود دو مشکل عمده داریم نخست اینکه واحدهای تولیدی مشکل نقدینگی دارند یعنی پول‌ندارند حقوق کارگر را بدهند و مواد اولیه بخرند، دوم اینکه واحدهای تولیدی بازار مصرف ندارند. درواقع مشکل نقدینگی هم حل شود بازاری برای فروش ندارند.
در نقدینگی بانک‌ها مقصرند. علم اقتصاد می‌گوید در دوران رکود باید تسهیلات بانکی با سود کم ارائه شود اما این اتفاق در کشور نیفتاده است. اگرچه دولت تسهیلات 18 درصد را در نظر گرفته اما بانک‌ها با ترفندی 20 درصد از وام را بلوکه می‌کنند که با محاسبه 5 درصد هم از قانون قبلی بیشتر شده و همان 25 درصد می‌شود.
مشکل دیگر اینکه دشمن محاسبات ما را به هم می‌ریزد. این را القا می‌کند که ما نمی‌توانیم مشکلات کشور را حل کنیم و یکی باید به ما کمک کند اما برخی مسئولان نیز به‌جای استفاده از ظرفیت کشور با این هدف دشمن همراه می‌شوند و می‌گویند ما برای ورزش مربی می‌آوریم چه اشکالی دارد برای صنعت مدیر بیاوریم! و همین تفکر شروع وابستگی است.
برخی می‌گویند پراید درست کردن سخت‌تر است یا پهپاد درست کردن؟ ما موشک درست می‌کنیم که وقتی شلیک می‌کند دقیق به هدف می‌خورد همه هم از جوانان خودمان بوده بدون کمک خارجی‌ها. اصل همین محاسبات است آنجا با توانمندی داخلی انجام دادیم اما در صنعت ساخت خودرو و همین پراید و پژو این جوانان را راه نمی‌دهند؛ اینجا رانت است برای همین نمی‌توانیم و تا وقتی رانت هست پراید هم پیشرفت نخواهد کرد.
تسنیم: عملکرد بانک‌ها چگونه در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی ایجاد مشکل می‌کند؟
نماینده مردم قم در مجلس: ما در سپرده‌ها مشکلی نداریم عقود اکثراً صوری است. اگر می‌خواهیم در اقتصاد مقاومتی موفق شویم باید این موانع اصلاح شود. چرا بانک‌ها در سود شریک هستند اما در زیان شریک نمی‌شوند درحالی‌که بانک در عقود اسلامی باید در سود و زیان شریک باشد.
در مجلس تیمی تشکیل‌شده که قانون بانکداری اسلامی را تنظیم کنیم. در مجلس هم تلاش کردیم رأی آورد در کمیسیون اقتصادی مجلس باید دراین‌باره نظر می‌داد بانک‌ها حق گرفتن جریمه دیرکرد ندارد اما مشکل این است که فساد سیستمی است که باید حل شود.
تسنیم: تولیدکننده‌ها مالیات و مالیات بر ارزش‌افزوده را یکی از مهم‌ترین موانع جدی می‌دانند. چرا؟
نماینده مردم قم در مجلس: در دوران رکود باید بهره کم شود، مالیات باید کاهش یابد، وقتی رکود وجود دارد یعنی خرید و فروش و سودی نیست وقتی سود نباشد پول نیست و وقتی پول نباشد نمی‌توان مالیاتی پرداخت کرد. واحدهایی هستند که در سال 93، 92 هفت میلیون تومان مالیات می‌داده و اینک 70 میلیون تومان مالیات برای آن‌ها لحاظ شده است.
تسنیم: نقش قاچاق کالا را در رکود بازار تولید چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نماینده مردم قم در مجلس: در گمرک به خاطر دستورالعمل‌های خلق‌الساعه قوانینی وجود دارد که یک ماهه تصویب و دو ماهه لغو می‌شود. این اتفاقات نمی‌گذارد تولیدکننده کار خود را تنظیم کند از همین رو قاچاق زیاد می‌شود و مجبور به دور زدن مبادی قانونی می‌شوند.
یکی دیگر از مشکلات این است که کالای ما به مصرف نمی‌رسد و تولیدکننده بازار ندارد این است که وقتی کالای وارداتی بدون گمرک وارد می‌شود درآمد کشور کاهش می‌یابد از همین رو توان رقابت با کالای داخل را دارد. حالا این کالای قاچاق از نظر استاندارد و کیفیت هم بلاتکلیف است اما مردم به سمت کالای ارزان می‌روند به‌ویژه در دوران رکود که پول نیست.
تسنیم: گفته می‌شود رکود کاهش‌یافته پس چرا برای مردم ملموس نیست؟
نماینده مردم قم در مجلس: در دولت قبل رکود 40 درصد ثبت‌شده بود اما گفته می‌شود الآن نرخ رکود 10 درصد است اما هنوز برای مردم قابل‌لمس نیست، چرا؟ چون قدرت خرید مردم پایین است از همین رو کالا روی دست تولیدکننده مانده است. باوجود نرخ تورم زیر 10 درصد اما قدرت خریدی نیست بنابراین یکی از جاهایی که در موضوع اقتصاد مقاومتی باید با آن مقابله شود مسئله قاچاق است. گفته می‌شود میزان قاچاق کالا به کشور رقمی حدود 25 میلیارد دلار است، در حال حاضر هم حتی پرونده 1000 میلیارد تومانی قاچاق کالا داریم.
وقتی رهبر معظم انقلاب می‌گویند کالای قاچاق را جلوی چشم فرد آتش بزنید برای این قاچاقچیان دانه‌درشت است نه برای خرده‌پاهایی که خرده‌فروشی می‌کنند. جالب این است که همین‌ها دستگیر می‌شوند. اراده حاکمیت برای برخورد با دانه درشت‌ها شده و در همین راستا پرونده‌های کلان تشکیل‌شده است.
تسنیم: چرا تاکنون شاهد برخورد جدی با این قاچاقچیان دانه‌درشت نبوده‌ایم؟
نماینده مردم قم در مجلس: این‌ها جزایر امنی برای خودشان درست کردند. مناطق آزاد تجاری و ویژه که خود ابزاری برای صادرات در دست دولت‌ها ست برعکس شده. در واقع این مناطق آزاد و ویژه مرکز واردات کشور شده آن هم کالاهای مصرفی نه کالاهایی که با خود تکنولوژی بیاورد و اشتغال‌زا باشد. درواقع مناطق آزاد حیاط‌خلوت دولت‌ها است.
3 سال است در مجلس تصویب می‌شود که دولت موظف است بودجه مناطق آزاد و ویژه را به مجلس بیاورد اما ممانعت می‌کنند. این‌ها موانع اقتصاد مقاومتی هستند. وقتی جنس از این مناطق آزاد می‌شود کارخانه‌های استان را به تعطیلی می‌کشاند و متعاقبش بیکاری می‌آورد، الآن می‌بینم در کارخانه‌ای خانم‌ها مشغول به‌کار می‌شوند با 250 هزار تومان حقوق. یعنی برده‌داری جدید.
وقتی درباره شرایط می‌پرسیم می‌گویند نداریم 25 درصد وام بانکی، 22 درصد مالیات عملکرد، 22 درصد بیمه تأمین اجتماعی، 9 درصد مالیات بر ارزش‌افزوده وغیره را بپردازیم. سؤال اینجاست صاحبان صنایع و مشاغل چگونه این کارخانه‌ها را باید بچرخانند؟ طبیعی است که با این هزینه‌ها تولیدکننده داخلی در برابر کالای چینی شکست می‌خورد. درنتیجه کارگران را با شرایط سخت به‌کار می‌گیرد و مردم هم به خاطر درآمد مجبورند با این شرایط زندگی کنند؛ اگر می‌خواهیم اقتصاد مقاومتی را اجرایی کنیم باید موانع را برداریم.
تسنیم: راهکار مقابله با این خیل مشکلات و موانع پیش روی اقتصاد مقاومتی چیست؟
نماینده مردم قم در مجلس: قانونی که در مجلس برای رفع موانع تولید تصویب شد اگر خوب اجرا شود بسیاری از مشکلات مرتفع می‌شود. به نظر من یکی از راهکارهای فوری و فوتی در این زمینه این است که دولت راه‌اندازی صنعت ساختمان را در دستور کار خود قرار دهد بسیاری از صنایع به صنعت ساختمان وابسته است. با تقویت این صنعت بسیاری از صنایع وابسته نیز به نتیجه می‌رسد.
تسنیم: مردم چگونه می‌توانند در زمینهٔ اقتصاد مقاومتی گام بردارند؟
نماینده مردم قم در مجلس: وظیفه مردم در زمینهٔ اقتصاد مقاومتی از رأی که می‌دهند شروع می‌شود تا استفاده از کالای ایرانی، این مسئله بسیار در زمینهٔ اقتصاد مقاومتی اثرگذار است.
بسیاری از کالاهای موجود در بازار که اسامی معروف کالاهای خارجی است در داخل تولید می‌شود اما مسئله این است که رئیس کارخانه با برندها قرارداد بسته و هزینه‌ای بابت برند می‌دهد اما حقیقت این است که این کالاها همین‌جا تولید می‌شود. جالب اینکه وقتی همین کالا به نام داخل باشد خریداری نمی‌شود.
به طور مثال در یکی از کارخانه‌های معروف استان محصولات سامسونگ تولید می‌شود. البته سامسونگ به‌راحتی امتیاز خود را نمی‌دهد و تمام استانداردهای لازم را بررسی می‌کند چون اعتبارشان برای آن‌ها مهم است جالب اینکه همین برند در ایران تولید و به دیگر کشورها صادر می‌شود اما اگر همین محصول با نام ایرانی تولید شود آیا خریدار دارد؟ از همین رو لازم است مردم برای تحقق اقتصاد مقاومتی در مصرف کالای داخلی اهتمام داشته باشند.
