حضور یا عدم حضور لیلا حاتمی بازیگر مطرح سینمای ایران در جدیدترین فیلم ترنس مالیک این روزها به بحث مهم رسانه‌های سینمایی تبدیل شده است. حاتمی که سال‌ها در سطح اول سینمای ایران و در آثار مهمی مانند «جدایی نادر از سیمین» ایفای نقش کرده است این روزها درباره این خبر سکوت کرده و تصمیمی برای تایید و یا تکذیب آن ندارد اما پیج مدیر برنامه‌هایش و برخی از نزدیکانش از حضور لیلا حاتمی در نقش مریم مجدلیه در فیلم «آخرین سیاره» کارگردان مطرح هالیوودی خبر داده‌اند.
اخبار چهره ها - خبری که کنجکاوی‌ها را برای فیلم تازه ترنس مالیک که روایتی درباره حضرت مسیح(ع) است بیشتر کرده است.
لیلا حاتمی اما اولین بازیگر ایرانی نیست که در یک محصول سینمای خارج از کشور به ایفای نقش می‌پردازد. هرچند بازیگران ایرانی برای ایفای نقش در محصولات غیرایرانی با مشکلاتی روبه‌رو هستند که مهمترین آنها زبان و رعایت بعضی از شئون است که ممنوع‌الفعالیت شدن آنها در سینمای ایران را به دنبال نداشته باشد اما در سال‌های اخیر تعداد بازیگرانی که در فیلم‌های کارگردانان خارج از کشور ایفای نقش کرده‌اند بیش از پیش شده است. در این گزارش به حضور برخی از بازیگران سینمای ایران در محصولات کشورهای دیگر پرداخته‌ایم.
همایون ارشادی
مرد صورت یخی سینمای ایران که برای اولین‌بار عباس کیارستمی او را برای بازی در «طعم گیلاس» انتخاب کرد و بعد از موفقیت این فیلم در جشنواره کن، به عنوان یکی از بازیگران بین‌المللی سینمای ایران در کارهای کارگردان‌های غیرایرانی هم حضور پیدا کرد. مهمترین فیلم خارجی ارشادی «بادبادک‌باز» محصول آمریکا و به کارگردانی مارک فوستر است که در سال ۲۰۰۷ ساخته شد و بازی درخشان همایون ارشادی در آن مورد توجه منتقدان قرار گرفت. این فیلم بر اساس رمان معروف خالد حسینی ساخته شد. همایون ارشادی همچنین در فیلم‌های «آگورا»، «سی دقیقه نیمه‌شب»، «مرد تحت تعقیب»، «آخرین سکنه» و «آرمان‌شهر» هم بازی کرده است. بازی در فیلم عاشقانه «علی و نینو» محصول کشور انگلستان آخرین حضور بین‌المللی این بازیگر سینمای ایران بوده است.
مهناز افشار
در سال ۲۰۱۴ یک کارگردان تاجیک به اسم ناصر سعیداف فیلمی به نام «معلم» ساخت و برای ایفای یکی از نقش‌های اصلی این فیلم به سراغ مهناز افشار بازیگر مطرح سینمای ایران آمد. این فیلم از سرنوشت یک آموزگار و پسرانش که شغل پدری را اختیار کرده‌اند در سال‌های بعد از فروپاشی اتحاد شوروی سابق در تاجیکستان حکایت می‌کند و مهناز افشار نقش هدیه را ایفا می‌کند که قهرمان داستان است و برخلاف خواسته خود با اجبار خانواده تن به ازدواج می‌دهد و از سرنوشت خود راضی نیست.
مهناز افشار در مصاحبه‌ای که در زمان ساخت فیلم انجام شد، درباره حضور در این فیلم گفته بود: «خوشحالم که با هنرمندان تاجیکستان در فیلمی نقش بازی می‌کنم و از آنها تجربه جدیدی می‌آموزم. سرنوشت قهرمان من به سرنوشت صدها زن در جهان، چه در شرق و چه در غرب شبیه است.»
این بازیگر بعدها در فیلم «مهمانخانه ماه نو» محصول مشترک ایران و ژاپن به کارگردانی تاکه‌فومی تسوتسویی ایفای نقش کرد.
میترا حجار
میترا حجار سال ۲۰۰۶ در یک اپیزود از سریال «اسمیت» بازی کرد و سال ۲۰۰۹ جلوی دوربین گابریل اسکات در فیلم «استلینای آبی» رفت. هر دو تولید کشور آمریکا هستند. او تجربه موفقی از همکاری‌های خارجی‌اش نداشت سریال «اسمیت» از مجموعه‌های پرطرفدار آمریکایی است اما حضور حجار به‌اندازه‌ای نبود که بتواند عرض‌اندام کند. فیلم «استلینای آبی» هم به دلیل کیفیت پایینش دیده نشد و طبعاً بازیگر آن نیز به چشم نیامد. البته حجار در این فیلم حضوری کمرنگ داشت و عامل مضاعفی بر ندیده شدنش بود.
حجار به خاطر حضورش در این دو فیلم که بدون حجاب بود چندسالی ممنوع‌الفعالیت بود و حالا مدتی است که بار دیگر در محصولات سینما و تلویزیون داخل هم حضور دارد.
فاطمه معتمدآریا
فاطمه معتمدآریا هم از مهمترین بازیگران زن سینمای ایران است که معمولا در هر فیلمی که ایفای نقش کرده مورد تحسین منتقدان قرار گرفته است. این بازیگر مطرح اما در میان همه پیشنهادهای احتمالی برای حضور در فیلم‌های خارج از کشور تنها به یک کارگردان از سینمای آذربایجان بله گفت و در فیلم او به ایفای نقش پرداخت.
الشین موسگلو، برای فیلم «نبات» فاطمه معتمدآریا را انتخاب کرد و حاصل ایفای نقش این بازیگر در «نبات» موردپسند منتقدان قرار گرفت. معتمدآریا نقش زنی به اسم نبات را دارد که در بحبوحه جنگ در روستای کوچکی زندگی می‌کند و فقط از طریق فروختن شیر تنها گاوش امرارمعاش می‌کند و بعد از جنگ، با متروک شدن این روستا ناچار است تنهایی در این روستا زندگی کند. «نبات» نماینده آذربایجان در اسکار بود که البته به جمع پنج فیلم غیر انگلیسی زبان راه نیافت.
پیمان معادی
فیلمنامه‌نویسی که با بازی در «درباره الی» استعداد خود در بازیگری را هم به رخ کشید شاید این روزها مطرح‌ترین بازیگربین‌المللی سینمای ایران باشد. معادی از پدر و مادری ایرانی در نیویورک متولد شده است و همین مساله مشکل مهم دانستن زبان را که برخی بازیگران ایرانی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند را برای او حل کرده است. نقش علی در «کمپ ایکس ری» و حضور در کنار مورگان فریمن در «آخرین شوالیه‌ها» از مهمترین نقش‌آفرینی‌های پیمان معادی در هالیوود هستند.
در مینی‌سریال «آن شب» هم پیمان معادی نقش پدر نصیرخان کاراکتر اصلی فیلم را ایفا کرد.
«شش زیرزمینی» محصول نتفلیکس و به کارگردانی مایکل بی، فیلم دیگری است که در ماههای اخیر با بازی پیمان معادی به نمایش درآمده و این روزها هم فیلم «پلیس» با بازی این بازیگر در سینماهای فرانسه در حال اکران است. پیمان معادی در این فیلم نقش یک مهاجر تاجیک را ایفا می‌کند که سه مامور پلیس برای بردن او به فرودگاه ماموریت دارند. این فیلم در جشنواره برلین ۲۰۲۰ به نمایش درآمد.
همچنین با آغاز پخش فصل سوم سریال پرطرفدار «وست ورد» مشخص شد که پیمان معادی یکی از بازیگران این سریال است که در نقش شخصیتی به نام «الیوت» در این سریال حضور دارد.
بهرام رادان
در میان بازیگران ایرانی که در محصولات سینمایی خارج از کشور ایفای نقش کردند بعضی از بازیگران هم جلوی دوربین کارگردان‌های ایرانی رفتند. یکی از این افراد بهرام رادان است که در سال ۲۰۱۴ در «پولاریس» به کارگردانی سودابه مرادیان بازی کرد، فیلمی که با مجموعه‌ای از عوامل آمریکایی و ایرانی در کالیفرنیا جلوی دوربین رفت. داستان فیلم درباره یک عکاس جنگ ایرانی-آمریکایی است که به همراه همسرش پس از یافتن بمبی در آپارتمان‌شان، به خانه همسایه پناه می‌برند. داستان درباره رازی است که از شب تا صبح آن روز بر آنها می‌گذرد.
سودابه مرادیان پیش‌ازاین به‌عنوان مستندساز و کارگردان فیلم‌های کوتاه در ایران فعالیت داشته و حالا اولین فیلم سینمایی بلندش را در کالیفرنیا تولید می‌کند. اسم این فیلم در سایت آی ام دی بی به‌عنوان محصولی به زبان انگلیسی و فارسی به ثبت رسیده است. «پولاریس» سال ۲۰۱۶ به مدت یک‌فصل در سینماهای سوییس اکران شد. مخاطبان استقبال خوبی از آن کردند و بازی بهرام رادان توسط منتقدان سوئیسی مورد تحسین قرار گرفت.
شهاب حسینی
شهاب حسینی که در سال‌های اخیر یک کمپانی فیلمسازی در آمریکا تاسیس کرده است در تجربه بازیگری در خارج از کشور جلوی دوربین کوروش آهاری در «آن شب» رفت. فیلمی که با سرمایه‌گذاری کمپانی ماموت پیکچرز با همکاری کمپانی سون اسکای اینترتینمنت ساخته شد و در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر روی پرده رفت.
«غلام» فیلم دیگری است که شهاب حسینی در خارج از کشور در آن ایفای نقش کرده است. این فیلم را میترا تبریزیان کارگردانی کرده و از آن به‌عنوان اولین محصول مشترک ایران و بریتانیا یاد می‌شود.
