جواد شیخ‌اکبری دبیر شورای معارف سیما و مدیر شبکه قرآن در ارتباط تصویری با خبرنگاران رسانه‌های مختلف، در رابطه با برنامه‌های ویژه شبکه‌های مختلف سیما در ایام ماه مبارک رمضان که به ویژه در شریط امروز کشور و شیوع بیماری کرونا برای مخاطبان سیما تهیه و تولید شده است، اظهار کرد:
اخبار فرهنگ و هنر - به دلیل شرایط خاصی که بر کشور حاکم شده و خیلی از جلسات، هیئت‌ها و اماکن مذهبی تعطیل شده است، شورای معارف سیما از همان زمان آغاز شیوع بیماری کرونا برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای را تدارک دید و علاوه بر توصیه‌های بهداشتی و مسائلی که در این زمینه مطرح می‌شد، توصیه‌های معنوی و راهکار‌هایی که برای جذب مخاطب در این ایام وجود داشت را نیز درنظر گرفته و به طور برجسته در رسانه ملی به آن پرداخته است.
وی بیان کرد: براساس آیات و روایات چندین موضوع برای دفع بلا و رفع گرفتاری مانند دعا ، صدقات، قربانی کردن، توسل، تلاوت قرآن و ... وجود دارد که شبکه قرآن و شورای معارف سیما از همان هفته اول آغاز شیوع کرونا با راه‌اندازی پویش قرائت سوره مبارکه حمد برای سلامتی مردم ایران بدان پرداخت و مشارکت بسیار خوب مردم را نیز به همراه داشت و بیش از دویست هزار نفر در آن شرکت کردند و نزدیک به ۸۵ میلیون ختم سوره مبارکه حمد از سوی مردم انجام شد؛ این امر نشان دهنده آن است که مردم خوب ما نسبت به موضوعات معنوی اهتمام فراوانی دارند.
شیخ‌اکبری گفت: موضوع دیگر بحث دعای توسل بود که شبکه‌های مختلف سیما طی سه‌شنبه‌های هر هفته بدان پرداختند. موضوع دیگر دعای فرج (الهی عظم البلا) بود که شبکه‌های مختلف به صورت هماهنگ ساعت ۲۰:۵۵ به پخش این دعا پرداختند. در کنار این مبحث، ماه‌های رجب و شعبان را نیز پیش رو داشتیم که در این رابطه موضوع آماده‌سازی برای ورود به ماه مبارک رمضان مطرح بود. در ایام‌البیض نیز برنامه‌های مختلفی از شبکه‌های سیما پخش شد که شبکه قرآن نیز با هماهنگی با آستان مقدس ثامن‌الحجج (ع) و حضرت عبدالعظیم (ع) طی سه روز از صبح تا شب نسبت به پخش برنامه‌های زنده در این رابطه اقدام کرد.
وی افزود: اعمال ام داود نیز وجود داشت که تقریبا تمامی شبکه‌های اصلی سیما بدان پرداختند. در مورد مباحث سلامت و پزشکی نیز برنامه «این شب‌ها» شبکه یک سیما به صورت ویژه در ایام ماه رجب راه‌اندازی شد. برنامه «سمت خدا» نیز در ایام شیوع کرونا به این موضوع پرداخت و موضوعات و دغدغه‌های مردم را پوشش داد. برنامه «تا نیایش» شبکه ۵ نیز از برنامه‌هایی بود که در این رابطه پخش شد. در کنار تمام این برنامه‌ها، برنامه هیئت‌های بدون مستمع را نیز داشتیم که با حضور مداحان اهل بیت (ع) تهیه شده و در فضای مجازی نیز پوشش داده شد که با استقبال مخاطبان و مردم رو به رو شد.
دبیر شورای معارف سیما ادامه داد: ما برنامه‌های سال تحویل را به سمت موضوعات معارفی معطوف کردیم که هیئت‌ها و سخنرانی‌های بدون مستمع در آن ایام نیز پخش شد تا اینکه وارد ماه شعبان شدیم. در ایام ماه شعبان المعظم نیز موضوع مناجات شعبانیه و صلوات شعبانیه مطرح بود که شبکه‌های مختلف به آن پرداختند. اوج کار شبکه‌های سیما در این ماه، نیمه شعبان بود که اغلب شبکه‌ها این موضوع را در دستور کار قرار داده و پیگیری کردند که انتهای این برنامه‌ها نیز با ندای «یا مهدی ادرکنی» همراه شد و همه مردم این ندا را سر دادند.
شیخ‌اکبری بیان کرد: در این راستا برنامه‌ریزی به صورتی انجام شد که برای اولین بار در سیما مراسم احیای شب نیمه شعبان از حرم مطهر امام رضا (ع)، آستان حضرت عبدالعظیم (ع) و مسجد مقدس جمکران به صورت زنده پوشش داده شد. همچنین، در این ایام با موضوع تعطیلی حرم‌های مطهر نیز روبه رو بودیم که در این مورد نیز با هماهنگی آستان قدس رضوی پویش «از راه دور به تو سلام» راه‌اندازی شد و برنامه «حریم امن» نیز که از شبکه قرآن سیما پخش می‌شد، هر شب به این موضوع پرداخت. حدود نیم ساعت در روز نیز برنامه‌ای زنده از حرم حضرت معصومه (س) همراه با سخنرانی سخنرانان با موضوعات متناسب با نیاز روز مردم پخش شد.
وی گفت: در انتهای شب نیز تقریبا از ابتدا تا انتهای شعبان بحث مناجات شعبانیه از مسجد مقدس جمکران را در کنداکتور برنامه‌ها داریم که این برنامه نیز به صورت زنده پخش می‌شود. البته شبکه یک سیما نیز از نیمه شعبان به بعد به این موضوع می‌پردازد و بحث مناجات شعبانیه را از حرم مطهر حضرت امام (ره) با همکاری هیئت رزمندگان اسلام به صورت زنده پوشش داده و پخش می‌کند.
دبیر شورای معارف سیما اظهار کرد: میان‌برنامه‌هایی نیز آماده شده که با همکاری سخنرانان و خطبای دینی راجع به موضوع ضرورت آرامش‌بخشی به جامعه تهیه شده بود. شبهاتی نیز به ویژه در فضای مجازی ایجاد شده بود که باید بدان‌ها پاسخ لازم داده می‌شد و میان‌برنامه‌هایی نیز در این رابطه تولید شده که بخشی از این میان‌برنامه‌ها که هر کدام در چهار یا پنج دقیقه تهیه شده بودند از سوی برنامه «سمت خدا» و بخشی نیز در شبکه قرآن و معارف سیما پوشش داده شد. همچنین، تعدادی برنامه موشن‌گرافی نیز با موضوع آرامش‌بخشی در جامعه تولید شد که در همان ایام از شبکه قرآن و دیگر شبکه‌های سیما پخش شد.
شیخ‌اکبری ادامه داد: موضوع دعای هفتم سجادیه نیز که مد نظر مقام معظم رهبری بود نیز در شبکه‌های مختلف سیما مد نظر قرار گرفت که پرداختن به این دعا نیز در دستور کار سیما قرار گرفته و پیگیری شد. همچنین، شبکه قرآن سیما نیز هر روز به صورت ویژه به این موضوع پرداخت. تمامی این برنامه‌ها که شامل راه‌اندازی پویش‌های مختلف معنوی نیز بود، به شکرانه الهی مورد استقبال مردم عزیز ایران اسلامی قرار گرفت.
وی افزود: بدیهی است که در کنار مسائل پزشکی و توصیه‌های بهداشتی، موضوعات معنوی و آرامشی که این قبیل برنامه‌ها برای مردم به همراه دارد، به ویژه بحث دعا بسیار مهم است و در این راستا برای مثال برنامه‌ای با عنوان «خانه‌های فاطمی» با موضوع حدیث کسا تولید شد که پویش قرائت حدیث کسا بود. این برنامه با استقبال مردم مواجه شد و تا اواخر ماه شعبان نیز ادامه خواهد داشت. همچنین، احادیث مربوط به توصیه‌های معنوی مانند دعا و توسل، صدقه و ... نیز استخراج شده و به صورت زیرنویس در اختیار شبکه‌های مختلف سیما قرار گرفت.
دبیر شورای معارف سیما در ادامه با اشاره به زمینه‌سازی سیما برای ورود به ماه مبارک رمضان که اوج برنامه‌های معارفی و توجه مردم به این‌گونه برنامه‌ها است، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره تأکید دارند که مردم در خانه‌های خود از عبادت و خشوع غافل نشوند و می‌توانند از برنامه‌هایی که صدا و سیما در این ایام دارد، استفاده کنند که این امر رسالت ما را نسبت به گذشته سنگین‌تر می‌کند.
شیخ‌اکبری با اشاره به محور برنامه‌های شورای معارف سیما در ماه مبارک رمضان با توجه به وضعیت کشور در مبارزه با ویروس کرونا به بیانات مقام معظم رهبری در مورد ضرورت آرامش‌بخشی و انس با معنویت و نیز توجه ویژه به موضوع همدردی و همدلی با بیماران و خانواده ایشان، گفت: مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه از موضوعات مد نظر مقام معظم رهبری است و بر همین اساس نیز محور اصلی تمام برنامه‌های معارفی سیما سه کلیدواژه ایمان، استقامت و پیروزی است که برگرفته از آیات قرآن و شرایط فعلی کشور است.
وی ادامه داد: البته موضوعاتی مانند کمک به مردم، مهرورزی، خویشتن‌داری، صبر و شکیبایی نیز از موضوعات محوری هستند که ذیل سه کلیدواژه اشاره شده، تعریف شده‌اند. برنامه‌های شبکه‌های مختلف نیز در همین رابطه طراحی شده و هر کدام از شبکه‌ها متناسب با رویکرد و وظیفه‌ای که دارند، برنامه‌های متفاوتی را برای ایام ماه مبارک رمضان در نظر گرفته‌اند.
شیخ‌اکبری با اشاره به برنامه‌های شبکه یک سیما در ماه رمضان اظهار کرد: برنامه موعد سحر شبکه یک سیما برنامه «ماه خدا» است که هر روز از ساعت ۳ بامداد با اجرای حسن سلطانی پخش می‌شود. همچنین، ویژه‌برنامه «آفتاب شرقی» نیز برنامه اذانگاهی شبکه یک سیما در ماه رمضان است که به موضوعات مختلف معنوی می‌پردازد. برنامه موعد افطار این شبکه نیز که حجت‌الاسلام برمایی اجرای آن را بر عهده دارد، در رابطه با فعالیت‌های جهادی که در مبارزه با ویروس کرونا انجام می‌شود و نیز رزمایش همدلی پخش می‌شود.
دبیر شورای معارف سیما در ادامه بیان کرد: برنامه مداحی و مناجات‌خوانی نیز در ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت ۲۴ از مشهد مقدس به روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود. همچنین، در کنار این برنامه نیز میان‌برنامه‌های کوتاهی با عنوان «آنچه باید بدانیم» در مورد احکام ماه رمضان تهیه شده که پخش خواهد شد. پخش ترتیل قرآن کریم از مشهد مقدس که بلافاصله بعد از برنامه سحر روی آنتن می‌رود، برنامه درس‌هایی از قرآن حجت‌الاسلام قرائتی، گفت‌وگوی ۱۵ دقیقه‌ای با حجت‌الاسلام رفیعی که در برنامه سحری شبکه گنجانده شده و نیز برنامه کلام بزرگان با سخنرانی مرحوم آیت‌الله خوشوقت با عنوان «سیری در صحیفه» از دیگر برنامه‌های شبکه یک سیما در ایام ماه مبارک رمضان خواهد بود.
شیخ‌اکبری با اشاره به برنامه‌های شبکه ۲ سیما در ایام ماه مبارک رمضان، تصریح کرد: برنامه سحر شبکه دو سیما که عنوان «خوان نیاز» دارد، همراه با آیتم‌های بسیار خوبی است که بخشی از این آیتم‌ها در مشهد مقدس تصویربرداری می‌شود. همچنین، برنامه «کوی محبت» این شبکه نیز در ایام ماه رمضان ادامه خواهد داشت. برنامه ترتیل‌خوانی که از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱:۳۰ پخش می‌شود، پخش سخنرانی مذهبی با حضور حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان پس از اذان ظهر و برنامه مناجات‌خوانی محمود کریمی از مشهد مقدس در ساعت یک بامداد، دیگر برنامه‌های شبکه دو سیما در این ایام خواهد بود.
دبیر شورای معارف سیما به برنامه‌های شبکه سه سیما در ماه رمضان اشاره کرد و گفت: ویژه‌برنامه سحر شبکه سه سیما با اجرای نجم‌الدین شریعتی همراه با آیتم‌های جدید پخش می‌شود. همچنین، برنامه سمت خدا که به صورت تولیدی در این ایام ادامه خواهد داشت، ویژه‌برنامه افطار که به صورت تولیدی پخش می‌شود، سخنرانی مذهبی با سخنرانی حجت‌الاسلام رفیعی (صبح‌ها از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱:۳۰)، مناجات‌خوانی توسط میثم مطیعی (از ساعت ۱۲:۳۰ بامداد)، ترتیل‌خوانی از حرم حضرت معصومه (س) (از ساعت ۱۴:۱۵)، پخش میان‌برنامه‌های کوتاه معارفی با موضوع صحیفه سجادیه در ارتباط با موضوعات اجتماعی و معارفی، برنامه ویژه مناسبت‌های ماه رمضان با عنوان «چراغانی» ویژه ولادت امام حسن (ع) و برنامه «سیاهپوش» ویژه ایام شهادت امام علی (ع) از دیگر برنامه‌های شبکه سه سیما در ماه رمضان خواهد بود.
وی در رابطه با برنامه‌های ویژه شبکه چهار سیما در ماه رمضان نیز بیان کرد: برنامه ویژه سحر این شبکه عنوان «سحوری» دارد که برنامه‌ای تولیدی و دارای آیتم‌های متنوعی همچون مناجات‌خوانی و معارفی بوده که با محوریت انسان، جامعه و تمدن به سمع و نظر بینندگان این شبکه خواهد رسید. مناجات‌خوانی میرزامحمدی، پخش مستندی جذاب با عنوان «زندگی پس از زندگی» در هنگام افطار که در مصاحبه با افرادی که تجربه مرگ را داشته و به دنیا بازگشته‌اند؛ تهیه شده است و پخش برنامه تفسیر قرآن آیت‌الله العظمی جوادی آملی بعد از اذان مغرب برنامه‌های مختلف شبکه چهار در این ایام را تشکیل می‌دهند.
دبیر شورای معارف سیما همچنین با ارسال نامه‌ای به دفاتر مراجع معظم تقلید، از این بزرگوران درخواست کرده است تا مردم را در ماه مبارک رمضان از توصیه‌های معنوی خود از طریق رسانه ملی بهره‌مند کنند و جزئیات پخش این برنامه در صورت تولید در آینده‌ای نزدیک به سمع و نظر علاقه‌مندان خواهد رسید.
بحث‌های تفسیری جوادی آملی درصورت آماده شدن بعد از افطار از شبکه چهار پخش خواهد شد. صحبت‌های فاطمی نیا مربوط به سال قبل با محوریت سیری در صحیفه سجادیه در سخنرانی صبحگاهی قرار داده شده است.
ترتیل خوانی از شبکه امام زاده صالح(ع) از ساعت ۱۲ تا ۱۳ به صورت زنده پخش می‌شود.
گفتگو با قرآن پژوهان معاصر با عنوان سوره یکی از برنامه‌های تولیدی در حوزه اندیشه در شبکه چهار است.
شبکه پنج: خلوتگه عارفان یک برنامه زنده از مشهد پخش می‌شود.
ویژه برنامه افطار، سخنرانی‌های جدید حجت الاسلام پناهیان از ساعت ۱۵
ترتیل خوانی از حرم عبدالعظیم (ع) ساعت ۱۳ و ۴۵ دقیقه به صورت زنده
برنامه مشترک با هیات رزمندگان قبل از برنامه سحر شامل سخنرانی و مناجات خوانی به مدت یک ساعت اجرا می‌شود.
جشن رمضان با محور همدلی و مواسات همچون سال‌های گذشته پخش خواهد شد.
آموزش و سلامت و ... نیز ویژه برنامه‌هایی خواهند داشت.
شبکه‌های تخصصی نیز به موضوعات معارفی می‌پردازند. شبکه افق نیز برنامه‌هایی متفاوت و جذاب در سحر و افطار خواهد داشت.
شبکه قرآن، ویژه برنامه سحر از ساعت ۲ و نیم با سخنرانی‌های آیت الله ناصری
هماهنگی با موسسه مرحوم مجتبی تهران، ۳۰ سخنرانی که تاکنون از سیما پخش نشده از ساعت ۱۶ روی آنتن می‌رود.
یک دهه میرباقری و یک دهه انصاریان
ویژه برنامه افطار با عنوان ضیافت به بررسی سیره علماء می‌پردازد و مستند‌های تاریخی از این برنامه پخش می‌شود.
ترتیل خوانی از حرم امام رضا(ع) و امام خمینی(ره) و جمکران
از ۱۲ تا یک بامداد مناجات خوانی میرزامحمدی از جمکران و سلحشور دهه آخر خواهد بود.
برنامه سال گذشته حاج منصور از ساعت ۲ تا ۲ و نیم.
برنامه عطر رمضان در سه امامزاده در شهرری پخش می‌شود که یک دهه از حرم امام زاده عبدالله، یک دهه از بارگاه امام زاده حسن و یک دهه از حرم شیخ صدوق با محوریت کمک مومنانه و همدلی خواهد بود.
در برنامه بیکران که بعد از ماه مبارک نیز ادامه خواهد داشت سعی کرده ایم تا مفاهیم قرآنی را به زبان ساده بیان کنیم و در قالب پرسش و پاسخ دانشجویی با حضور کارشناس ساعت ۱۵ پخش خواهد شد.
برنامه‌های ویژه شب قدر از اماکن مقدس پخش خواهد شد، ولی نکته مهم این است که کار رسانه در چنین زمانی سخت است که سخنران و مداح بدون حضور مستمع برنامه اجرا می‌کند و قرار گرفتن مستمع در همان حس و حال کار سختی است.
