انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند ایران، در نامهای سرگشاده از رئیس سازمان صدا و سیما خواست تا به مشکلات معیشتی مستندسازان توجه بیشتری کند و فرصتهای بیشتر و بهتری را برای ساخت فیلمهای مستند فراهم سازد.
اخبار فرهنگ و هنر - متن نامه به شرح زیر است:
«ریاست محترم سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای علیعسگری
با درود و احترام
و با آرزوی سالی خجسته برای جنابعالی و همهٔ همکارانمان در آن سازمان محترم به استحضار میرساند:
آنچه که در پی میآید خواست بیش از سیصدتن از بهترین کارگردانان سینمای مستند ایران است که در چهارچوب انجمن صنفی، فداکارانه به آفرینش آثار فرهنگی میپردازند.
آشکارست که کاراترین جایگاه فیلم مستند، تلویزیون است و این آثار به دلیل رویکرد فرهنگسازی باید در خانههای مردم جاری و ساری شود تا صاحبان واقعی این فرهنگ؛ یعنی مردم ایران، با گنجینههای خود آشنا شوند. ولی آنچنان که باید و شاید چنین نشد.
پس از گذشت چهار دهه از تاریخ انقلابی که مدعی بود تلویزیون میتواند همانند دانشگاه آموزنده و پیشرو باشد نه تنها چنین رویکردی پا نگرفت؛ بلکه بستر ساخت و نمایش آثار درخور و آموزنده روز به روز تنگتر میشود.
تلویزیون و بودجهاش از بامدادان تا شامگاهان جولانگاه برنامههای جُنگ، سریالهای عقیم و دیگر برنامههای ناکارا شده که پیامدش رویگردانی بسیاران از رسانهٔ ملی بود. شوربختانه چند دهه است که مدیران سازمان، هنر را مزرعهٔ بلال انگاشتهاند و فرسنگها از دورنگری دور ماندهاند.
نه تنها بستر بایسته برای آفرینش آثار فرهنگی فراهم نشده؛ بلکه از یک سو نمایش آثاری که با دلبستگی خود مستندسازان تولید شده، سرباز زدهاند و از سوی دیگر بودجهای که برای تولید و ساخت فیلم مستند برمیشمارند در مقایسه با بسیاری از برنامههای ناکارامد شرمآور است.
نگاهی گذرا به یک سده تاریخ سینمای ایران نشان میدهد که فیلم مستند در فرهنگسازی همیشه پیشگام بوده تا گزارهٔ ثبت با سند برابر است را معنا سازد.
ما بخشی از تاریخ فراموش شده را از لابلای زمانهای دراز برکشیدیم تا با سند سخن بگوییم. ما نه تنها روایتگر فتح بودهایم؛ بلکه هنگام شکستها نیز ناامید نشدهایم و در کنار مردم و جامعه ماندهایم.
همین روزهای ناگوار را یادآور میشویم که همکارانمان در کنار جانفشانان نبرد با بیماری ایستادهاند تا روایتگر فتحی دیگر باشند. بیآنکه همانند دیگر عوامل نمایشی قدر ببینند و از کمینهها بهرهمند گردند.
گفتنیها بسیار است و این سرآغاز شکست سکوت کسانیست که نجیبانه تا کنون دم فروبسته ولی از این پس خاموش نخواهد ماند.
اکنون از شما میخواهیم از آنجا که معیشت مستندسازان، همیشه با تنگناها و سختی همراه بوده، شرایطی فراهم گردد تا ایندسته از فرهنگسازان ایران آسودهتر بتوانند وظایف انسانی و اخلاقی خود را عملی سازند از اینرو پیشنهاد میگردد زمینهای فراهم شود تا مدیران شبکهها با مستندسازان همکاری و همراهی لازم را پیش بگیرند و بودجهای افزون برآن چه تا کنون بوده است برای تولید فیلم مستند فراهم گردد.
تلویزیون به جای همکاری با مستندسازان غیرحرفهای با توانمندترین مستندسازان ایران همکاری کند تا آثاری درخور آفریده شود که شاید بخشی از مخاطبان دغدغهمند با رسانهٔ ملی آشتی کنند.
انجمن آمادگی دارد که در هماندیشی با مدیران، زمینه را برای تولید آثاری فراهم کند که بایسته و شایسته باشند تا با راهاندازی برخی از طرحهای مصوب، اندکی از رنجهای مستندسازان کاسته شود.
بیکاری و تنگناها، بسیاری از کارگردانان فیلم مستند را به ستوه آورده؛ زیرا از هیچ حقوق ثابتی برخوردار نیستند و به سختی روزگار میگذرانند؛ از این رو تلویزیون در اینروزهای ناگوار باید به گونهای با کارگردانان فیلم مستند تعامل کند تا دست کم از کمینهها برای گذران زندگی بهرهمند شوند.
امید است در همراهی با مستندسازان، کارنامهای از خود به جای بگذارید تا آیندگان به نیکی از شما یاد کنند.