حجم کمک به صدا و سیما در دولت های مختلف باتوجه به میزان آگهی های بازرگانی، رقم کمی نبوده است. در اینجا هنر مدیریت و برنامه ریزی و به سامان کردن حوزه اقتصادی صداوسیماست که می تواند به عبور از مسائل مالی کمک کند.
هزینه های بالای تولید برنامه ها در رسانه ملی و حجم زیاد نیروهای این سازمان سبب شده تا این مجموعه بزرگ در تامین هزینه های خود دچار مشکل شود. در این بین نحوه مدیریت هزینه ها و نیز بودجه های دریافتی این سازمان به نحوی است که نوعی اشکال در آن دیده می شود. از سوی دیگر انحصاری بودن رسانه ملی نیز خود مزید بر علت است تا این مجموعه بتواند تمامی درآمدهای حاصل از پخش های مختلف تلویزیونی را به خود اختصاص داده و از این حیث هم درآمد خوبی داشته باشد اما به نظر می رسد طی سال های اخیر کمبودهای مالی موجب شده تا این سازمان از هر راهی برای درآمدزایی استفاده کند و گلایه هایی را برای اهالی رسانه و کارشناسان این حوزه فراهم آورد. این گلایه مندی حتی دامن ورزشی ها را نیز گرفته و موضوع حق پخش تلویزیونی و پول هایی
که باید در اختیار باشگاههای ورزشی قرار گیرد هم از جمله موضوعاتی است که رسانه ملی سال هاست با آن دست و پنجه نرم می کند.
برای تبیین این موضوع رسالت گفت و گویی با دکتر حسن لاسجردی کارشناس مسائل رسانه ترتیب داده که در ادامه می خوانید.
وی در ابتدا با اشاره به اینکه ما با دو مقوله اقتصاد و رسانه روبه رو هستیم، اظهار کرد: برخی معتقدند صدا و سیما بودجه کافی دارد اما به همان اندازه هم دارای نیروی انسانی مضاعف است و به این علت همیشه با کسری مواجه است و از آن طرف برخی معتقدند صداوسیما همواره این موضوع را مطرح می کند تا بتواند انباشته و هزینه بیشتری را دریافت کند به همین جهت در مباحث مربوط به حوزه اقتصاد صدا وسیما همیشه این اختلاف نظر بوده است.
لاسجردی ادامه داد: با این حال به نظر می رسد که حجم کمک به صدا و سیما در دولت های مختلف باتوجه به آگهی ها بازرگانی، عدد کمی نبوده. اینجا هنر مدیریت و برنامه ریزی و به سامان کردن حوزه اقتصادی صدا و سیماست که می تواند به عبور از این مسئله کمک کند.
در حال حاضر مشکل صدا و سیما بیشتر از آنکه اقتصادی باشد، بحث های مربوط به حوزه مدیریت و به سامان کردن یا بهینه سازی منابع مالی است در عین حال مدتی است که این مجموعه درگیر بحث ستاره و مربع ها بوده که مراجع عظام تقلید هم در این رابطه تذکر دادند. این کارشناس رسانه با بیان اینکه بحث های تبلیغاتی و بازرگانی، بخشی از کارکرد رسانه ها است، گفت: آنها تلاش می کنند که به نوعی هدایت جامعه را در حوزه نشاط و باور و به روز بودن انجام داده و در عین حال خودشان هم از تحولات عقب نمانند. به نظر می رسد صدا و سیمای ما یک هیمنه و پیکره بسیار بزرگی دارد. در دوره مدیریت قبلی برای اینکه مدیریت منابع مالی و انسانی را درست کنند، چند هزار رده شغلی مدیریتی در صدا و سیما کاسته شده لذا به نظر می رسد که صدا و سیما بیش از آنکه دچار مسئله اقتصادی باشد، دچار مسئله مدیریتی و نحوه اداره است و فکر می کنم کسانی که مدیریت صدا و سیما را برعهده دارند باید برای این موضوع مشکل گشایی کنند.
لاسجردی یادآور شد: صدا و سیما در عرصه رقابت رسانه ای به جهت نداشتن پوشش های لازم همکاری مثل شبکه های کابلی و شبکه هایتلویزیونی خصوصی، تنهاست و این امر فشار بر صدا و سیما را زیاد می کند و در عین حال حجم نیروی انسانی دست به دست هم می دهد که برخی خواسته های داخلی هم از طریق احزاب سیاسی، فشار را بر این مجموعه مضاعف کند و لذا صدا و سیما در این مواجه خیلی بزرگ باید بتواند مدل مدیریتی و نحوه چینش نیروها و برنامه ریزی و هر آنچه به حوزه تولید می انجامد را به درستی انجام دهد. تصور می کنم در این حوزه صدا و سیما همچنان دچار گسست و کاستی هایی است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا صدا و سیما همچنان خاصیت آموزشی و دانشگاهی خودش را بعد از ۴ دهه از عمر انقلاب دارد؟ بیان کرد: رسانه ها همواره این خاصیت را دنبال می کنند. اگر رسانه ها چند مولفه را نداشته باشند، در مجموع مفهوم خودشان را از دست می دهند. رسانه می بایست برای مخاطب جذابیت داشته باشد. در عین حال مباحث آموزشی جزء لاینفک موضوع رسانه است. رسانه باید همیشه مخاطب خودش را در فضای هواخواهی و طرفداری و جلب تفکرات مدیریت کند و در عین حال برخی از کارهایی که رسانهها انجام می دهند، تبلیغات و طرفداری غیرمستقیم است و در عین حال می بایست حوزه نشاط و زنده بودن جامعه را هدایت کنند. این موارد جزء لاینفک کار رسانه است.
لاسجردی درباره ترویج مصرف گرایی در صدا و سیما عنوان کرد: متغیرهای مدیریتی در دولت سازندگی مطرح شد که روحیه مصرف گرایی را مقداری تشدید کرد. به عنوان مثال روی آوردن به کالاهای داخلی و خارجی و یا توجه به مدیریت و مباحث مربوط به دادن امتیازات ویژه به مدیران و ایجاد امتیازهای ویژه سکونتی، مالی و شغلی؛ زمینه ساز ترویج روحیه مصرف گرایی شد و در صدا و سیما نیز همین روحیه تبلیغ شد. به نظر می رسد رسانه ملی مبدع این کار نبوده اما حضور برخی چهره ها
که با این نوع تفکرات همراه بودند، باعث شد در برخی حوزه ها، این موضوع در دستور کار صداوسیما باشد و به نوعی غیرمستقیم در این حوزه فعالیت هایی کرده است.