دهمین حراج تهران روز جمعه ۲۱ دیماه برگزار میشود. این حراج که ۹ دوره از آن ظرف ۷ سال اخیر برگزار شده، تا کنون با نقدهای سلبی و بعضاً ایجابی مواجه شده است که نشان میدهد به عنوان یک رخداد در بازار هنر ایران قابل اعتناست.
کافی است که میزان ارقامی که در این حراج چکش خوردند را مرور کنیم. کارنامه سال اول این حراج با رقم ۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان، سال دوم با رقم ۶ میلیارد و ۶۲۷ میلیون تومان، در سال سوم با رقم ۱۳ میلیارد و۴۹۱ میلیون تومان، سال چهارم با ۲۰ میلیارد و ۶۹۰ میلیون تومان، سال پنجم با ۲۵ میلیارد و ۷۸۷ میلیون تومان در نیمه نخست و رقم ۱۲ میلیارد و ۳۴۴ میلیون تومان در نیمه دوم سال، در ششمین سال با رقم ۲۶ میلیارد و ۱۱۳ میلیون تومان در نیمه نخست و رقم ۱۴ میلیارد و ۴۹۲ میلیون تومان در نیمه دوم سال و در هفتمین دوره در نیمه نخست سال جاری با فروش کلی ۳۱ میلیارد و ۳۷۸ میلیون تومان بسته شد.
یکی از اصلیترین نقدها به این حراج ـ جدای از شائبههایی درباره پولشویی ـ این بود که در نخستین سالهای برگزاری نسبت به آثاری با مضامین مذهبی و آثار هنرمندانی از طیف موسوم به انقلاب و دفاع مقدس بیتوجه بوده است. به نظر میرسد حراج تهران در رفع این نقیصه تلاشهایی ـ هر چند اندک ـ انجام داد و در برخی اداوار شاهد حضور نقاشیخطهای محمد احصایی با مضمون «الله» بودیم.
از میان هنرمندان موسوم به انقلاب و دفاع مقدس نیز آثار ناصر پلنگی در حراج عرضه شد و دی ماه ۹۶ نیز اثری با عنوان «تعزیه» از این هنرمند ۳۸ میلیون تومان چکش خورد.
حبیب الله صادقی نیز از جمله هنرمندان شاخص انقلاب و دفاع مقدس است که از نخستین سال برگزاری حراج تهران، آثارش وارد این حراج شده و تاکنون ۳ بار آثارش در دورههای مختلف حراج تهران به فروش رسیده است.
مرتضی اسدی، سعید صادقی، حمید عجمی، ایرج اسکندری، کاظم چلیپا، مرتضی گودرزی دیباج و علیرضا اسکندری از دیگر هنرمندانی هستند که در دوران انقلاب و جنگ تحمیلی آثار بسیاری را با مضامین مذهبی و انقلابی خلق کردند و آثارشان در کنار دیگر هنرمندان معاصر ایران به مزایده گذاشته شد.
پایین بودن قیمت آثار هنرمندان انقلاب و دفاع مقدس در حراج تهران از دیگر انتقادهایی است که مطرح میشود. هر چند حراج خود را در این زمینه دخیل نمیداند و معتقد است آثار از مسیر گالریها به حراج راه مییابند و هر چه مارکت هنری آنها در سطح بالاتری باشد و جایگاه بالاتری در اقتصاد هنر کسب کرده باشند، به همان میزان اثرشان نیز بیشتر قیمتگذاری میشود.
قیمتگذاری آثار هنرمندان در حراج بر اساس معیارهای مشخصی صورت میگیرد که توجه به رزومه هنرمند و قیمت آثارش در بازار هنر از آن جمله است و علاوه بر آنها، قدمت، در قید حیات بودن یا نبودن، ابعاد آثار، نسخههای موجود از یک اثر، متریال، سبک و ... نیز حائز اهمیت است.
با همین نگاه، حراج تهران مدعی است در صورت استمرار حضور این هنرمندان در مارکت هنر ایران میتوان امیدوار بود میتوان امیدوار بود در سال های آتی، قیمت آثارشان با رشد قابل ملاحظهای روبرو شود.
اکنون حراج تهران در آستانه برگزاری دهمین دوره قرار دارد و این انتظار از مجریانش وجود دارد که گامهای بلندتری در زمینه حضور هنرمندان متعهد در این حراج بردارند تا همه گرایشها و سلیقهها در این حراج حاضر باشند و به عدهای مشخص یا جریانی خاص محدود نشود.