به نظر میرسد مدیران دوازدهمین جشنواره سینما حقیقت آنطور که باید برای انتخاب مستندهای جشنواره، خود را به زحمت نینداختهاند؛ چرا که برخی فیلمهای روی پرده این جشنواره بدون کوچکترین ملاحظه اخلاقی در حال اکران برای عموم مخاطبان هستند.
استفاده از کلمات رکیک و موهن در برخی مستندها به طور کامل مشهود است و حتی از سوی جشنوارهای که مدعی بازبینی آثار است، صدای بوق هم روی آن قرار نگرفته است!
جشنوارهای که با سختگیریهای فراوان، بسیاری از آثار انقلابی را به دلیل حساسیت محتوایی در مواجهه با دولت کنار گذاشته است، چگونه میتواند فیلمی تکراری با مضامین غیر اخلاقی را به عنوان برترین آثار خود معرفی کند؟! آیا دبیر جشنواره سینما حقیقت با خانواده خود به تماشای برخی مستندهای این جشنواره مینشیند؟!
محمد صادق باطنی پژوهشگر و کارگردان سینما و تلویزیون، در خصوص جشنواره سینما حقیقت امسال گفت: سینمای مستند هر سال در حال رشد است و اکنون دیگر راه خود را پیدا کرده است؛ اما درباره محتوای فیلمها باید بگویم سال گذشته اغلب مستندها به تاریخ معاصر کشورمان پرداخته بود، درحالی که امسال فیلمهای پرتره یا چهره نگار بیشتر بود.
وی افزود: البته فیلمهای دیگری نیز در جشنواره امسال حضور داشتند که برخی از آنها مثل «خاتمه» جنجال برانگیز شد. موضوع این مستند از جهتی قابل تامل بود و نشان میداد که ایران محل امنی برای زنان افغانستانی است؛ اما در این فیلم به موضوعات غیراخلاقی هم اشاره شده که همین آن را به حاشیه برد. سالهای گذشته هم فیلمهای غیراخلاقی در جشنواره حضور داشتند.
باطنی تصریح کرد: بنابراین اگر من تصمیم داشته باشم با شاگردانم به دیدن فیلمهای جشنواره بیایم، با وجود این فیلمها امکانش نیست. به نظرم بعضی از این فیلمها باید رده بندی سنی داشته باشند؛ زیرا برخی مسائل در آن بسیار عریان و بی پرده مطرح میشود. اگر کسی با خانواده بخواهد به دیدن آثار جشنواره سینما حقیقت بیاید، برایشان خجالت آور است.
وی افزود: به نظر میرسد در سینمای مستند محدودیت فضا شکسته شده و هرکسی هر چیزی را میتواند، بیان کند. این یک آسیب جدی برای این نوع ژانر سینمایی است. فیلمسازها به این موضوع توجه نمیکنند و جشنواره هم ممیزی فیلمها را جدی نمی گیرد. حداقل باید برای برخی آثار رده بندی سنی تعیین کنند که دانش آموزان یا نوجوانان به تماشای آنها ننشیند.
باطنی اظهار داشت: امسال فیلم دیگری به نام «روابط خانوادگی» هم در جشنواره حضور داشت که پیام بسیار بدی را به مخاطب القا میکرد؛ واضحتر بگویم علیه جایگاه و شأنیت «پدر» در خانواده بود و به لحاظ اخلاقی و مستندسازی دارای ضعف بود. در حالی که خط قرمز یک مستند لوکیشنهای ساختگی است؛ اما این موضوع در این مستند دیده میشد و به مقام پدر به عنوان والاترین شخص یک خانواده لطمه بدی خورده بود.
وی نقدی هم به جداسازی جایزه شهید آوینی از جوایز دیگر جشنواره حقیقت داشت و بیان کرد: در حالی که فیلمهای بسیار خوبی در بخش جایزه شهید آوینی اکران میشود، اما این جداسازی باعث شده نگاه درجه دومی به این فیلمها شود. حس میکنم به مستندهایی از جنس انقلاب اسلامی سطحی نگاه میشود و حتی سالنهای کوچکتر در اختیار آنها قرار گرفته و تعداد اکرانشان هم کم است. این مسئله با شعار جشنواره سینما حقیقت (حقیقت بهترین راهنماست) در تعارض است.
وی درباره نقاط قوت این جشنواره در این دوره هم اظهار کرد: قدری کلیشههای همیشگی در این دوره از بین رفته و مستندسازها با موضوعات و پرداختهای خوبی در آن حضور داشتند که نشان از پیشرفت کار مستندسازهای جوان دارد. ویژگی دیگر جشنواره امسال، حضور مستندهایی است که امید در آنها دیده میشد. برخلاف سال گذشته که اغلب فیلمها سیاه بود، این حس امیدآفرینی تا حدودی نقطه قوت جشنواره امسال است. فقط ای کاش پل ارتباطی بین مردم و سینمای مستند بهتر شکل میگرفت و مردم علاقه بیشتری به مستندهای ما نشان می دادند.