امروز در دسترسترین رسانه در کشور ما تلویزیون است. بیشک هیچ رسانهای در ایران به اندازهی تلویزیون مخاطب ندارد. در عین حال بیشترین حجم موسیقی در قالب برنامههای تلویزیونی پخش میشود. پس آنچه از تلویزیون چه در قالب برنامههای مختلف و چه در قالب برنامههای موسیقایی پخش میشود، بیشک تاثیر بسیاری بر جامعه خواهد داشت. بسیاری از اهل هنر بر این باورند که تلویزیون آنگونه که بایسته و شایسته است به موسیقی اصیل و جدی نمیپردازد و بیشتر به پخش موسیقیهای سطحی مشغول است. از سوی دیگر مدیران تلویزیون شاید این نظر را چندان قبول نداشته باشند. آنها میگویند شبکههای تلویزیونی تعدادشان زیاد است و انوع مختلف موسیقی از این شبکهها پخش میشود.
بر آن شدیم تا پروندهای با عنوان موسیقی در تلویزیون را منتشر کنیم تا در آن به بررسی اوضاع موسیقی در تلویزیون بپردازیم. این پرونده میخواهد نقاط ضعف موجود را از دیدگاه اهل موسیقی بیان کند و از سوی دیگر دیدگاههای مدیران شبکههای مختلف را جویا شود؛ تا در نهایت به راهکارهایی برای بهتر شدن اوضاع موسیقی در تلویزیون برسیم. نخستین کسی که با او به گفتوگو نشستیم، محمد باقر معلم مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما بود. در روزهای گذشته بخش نخست این گفتوگو را خواندید و در ادامه بخش پایانی این گفتوگو را میخوانید:
یعنی به طور مثال دعوت کردن از خوانندهها به برنامهی «دورهمی» با شما چک نمیشود، اما اثری که از این خوانندگان پخش شد، به تایید دفتر موسیقی صدا و سیما رسیده است. شورای شما در دفتر موسیقی به کیفیت اثر خوانندگان تازهکار که مهمان برنامههای پربیننده بودند اعتراض نکرد؟ این شورا پرسشی مطرح نکرد که چرا باید خوانندهای تازهکار به برنامهای پر بیننده دعوت شود؟ این خوانندگان با آمدنش به برنامههای پربینندهی تلویزیون شهرت سراسری کسب کردند و رهِ چندین ساله در عرصه هنر را یک شبه طی کردند. تنها چند ماه پس از حضورشان در تلویزیون هم، کنسرتهایشان را برگزار کردند که مخطبان بسیاری داشتد. به نظر میرسد مافیایی در دعوت از خوانندگان موسیقی پاپ وجود دارد که تصمیم میگیرند چه خوانندگانی به برنامههای پربینندهی تلویزیون بروند.
به نظرم در سازمان این اتفاق رخ نمیدهد. دفتر موسیقی هیچ آنتنی در اختیار ندارد. ما فقط سامانهای داریم که در این سامانه سعی میکنیم تمام ملاحظات دغدغهمندان این حوزه را رعایت کنیم. موردی که شما اشاره کردید به هیچ وجه در حوزه اختیارات دفتر موسیقی سازمان صدا و سیما نیست.
روال کار اینچنین است که اثر پخش شده در شبکههای مختلف یا برای دفتر موسیقی ارسال شده و از اینجا مجوز پخش گرفته است یا اینکه اگر مجوز نداشته باشد، مسئولیتش برعهده مدیر شبکه است. بسیاری از کارهایی که شما به آن اشاره کردهاید شاید اصلا از دفتر موسیقی سازمان مجوز نگرفته باشد.
طی بخشنامه شورای معاونین، اگر اثری از سازمان پخش شود و مجوز دفتر موسیقی را نداشته باشد، مدیر شبکه مسئول آن است. اگر کاری بدون مجوز ما منتشر شود، نخستین کاری که میکنیم این است که تذکر میدهیم یا اینکه عدم صلاحیت فرد دعوت شده را به مسئولان شبکه تذکر میدهیم.
درباره مواردی که در بالا اشاره کردیم تذکری دادهاید.
بله. هم برنامهی دورهمی و هم برنامهی خنداونه تذکراتی گرفتهاند و در عین حال اگر کار خوبی هم انجام دادهند، تشویق کردهایم.