این روزها بحث شفافیت در ارکان مختلف نهادهای دولتی بسیار مطرح است و سازمان‌ها و ارگان‌های زیادی در این راستا قدم برداشتند. در بحبوحه روزهایی که حرف از شفافیت بود اما سازمان صدا و سیما همچنان سیاست پنهان‌کاری و عدم شفافیت را در پیش گرفته بود، در واقع نکته اصلی همین عدم شفاف‌سازی کامل بودجه سازمان صدا و سیما در سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات بود که همچنان نیز ادامه دارد.
در واقع با همه هزینه‌هایی زیادی که در این سازمان صرف می‌شود هیچ چیز بر کسی روشن نیست و حالا هم کار به جایی رسیده که مدیران صدا و سیما به صراحت اعلام می‌کنند که دیگر پولی برای ساخت سریال‌ها الف ویژه ندارند تا کماکان همه بودجه‌ها و هزینه‌های این سازمان عریض و طویل پنهان و مخفی باشد.
اما همه ماجرا به بحث عدم شفافیت در بودجه ختم نمی‌شود و به نظر می‌رسد مدیران تلویزیون حتی حقوق دیگر مخاطبان و حتی هنرمندانی که با آنها همکاری می‌کنند را هم نادیده می‌گیرد و با آنها هم شفاف نیستند.
مصداق واقعی این حرف وقفه چهار ساله در پخش سریال «بی‌قرار» به کارگردانی فلورا سام و تهیه‌کنندگی مجید اوجی است که حالا بعد از مدت‌ها به پخش رسیده است. سریالی که از حضور چهره‌های سینمایی و تلویزیونی زیادی بهره برده و قرار بود خیلی پیش‌تر از اینها روی آنتن برود.
در طول چهار سالی که از ساخت این سریال می‌گذرد هیچ وقت توضیح قانع‌کننده‌ای از طرف هیچ کدام از مدیران و مسئولان تلویزیون منتشر نشد و حتی دلیل تعویق در پخش مجموعه تلویزیونی «بی‌قرار» حالا حتی برای کارگردان این اثر هم نامعلوم است. فلورا سام از این ۴ سال و سریال «بی‌قرار» گفته است.
سریالی که کارگردانش هم از سرنوشتش بی‌خبر بود
سام با رد اینکه این سریال در طول این ۴ سال توقیف بوده است می‌گوید: «دلیل عدم پخش «بی‌قرار» توقیف نبوده و این سریال ۴ سال پخش نشده است. معنی این دو با هم فرق می‌کند و این سریال را ظاهرا ۴ سال دوست نداشتند پخش کنند.»
او در ادامه درباره دلیل پخش نشدم این مموعه نیز بیان می‌کند: «واقعیت این است که من دلیل پخش نشدن سریال را نمی‌دانم و نمی‌توانم جوابگوی این سوال باشم چون خودم هم در طول این سال‌ها این سوال را داشتم. این سریال از نظر کیفی و حضور بازیگران مطرح در آن حداقل از خیلی سریال‌هایی که در این مدت پخش شده بهتر بوده البته قطعا کارهایی بهتر از این سریال هم در این مدت روی آنتن رفته‌اند اما «بی‌قرار» از لحاظ قصه هم دارای کیفیت خوبی بوده و همه عوامل پشت و جلوی دوربین حرفه‌ای بودند.»
این کارگردان با تاکید براینکه هیچ وقت از علت عدم پخش این سریال علیرغم پیگیری باخبر نبوده است توضیح می‌دهد: «پیشنهاد من این است که صبر کنیم تا ۱۰-۱۵ قسمت از کار پخش شود، از سمت اهالی رسانه و منتقدین مورد بررسی قرار بگیرد بعد از مدیران سوال شود که به چه علت این سریال ۴ سال از آنتن دور مانده است.»
این اتفاق‌ها برای کار حاشیه درست می‌کند
کارگردان سریال «راز و نیاز» در پاسخ به این سوال که تاخیر در پخش یک کار شائبه ایراد از کار یا هر حاشیه دیگری را به وجود می‌آورد نیز می‌گوید: «دقیقا همینطور است و تمام دست‌اندرکاران کار از این مسئله ناراحت بودیم که کار با چنین شرایطی مواجه شده که خود می‌تواند زمینه‌ساز شایعه یا شائبه و حاشیه برای مخاطبان باشد.»
این اولین بار نیست که پخش یک سریال از تلویزیون با تاخیر چند ساله مواجه شده و در نهایت هم طبیعی است که این اتفاق به ضرر اثر و گروه سازنده‌اش می‌شود، اما در بیشتر این موارد مدیران و مسئولان صدا و سیما پاسخگوی این مسئله نیستند و همین موضوع چالش‌هایی را برای کارگردان، تهیه‌کننده و دیگر عوامل به وجود می‌آورد. کارگردان سریال «ما فرشته نیستیم» در پاسخ به این سوال که در طول این ۴ سال چه واکنش‌هایی را از سوی تلویزیونی‌ها گرفته می‌افزاید: «در این ۴ سال تهیه‌کننده کار که آقای اوجی هستند پیگیر همه کارها بودند و خیلی هم با مدیران صحبت و گفت‌وگو داشتند، حتی در طول این سال‌ها سریال ۴-۵ بار تا دم پخش هم رفت اما نهایتا این اتفاق نیفتاد و سریال روی آنتن نرفت، همین بارهم تا قبل از اینکه تیزر کار پخش شود ما هیچ تبلیغاتی نکردیم چون از هیچ چیز مطمئن نبودیم.»
تهیه‌کننده چالش‌های زیادی با مدیران داشت
سام ادامه می‌دهد: «طبیعی بود که در طول این مدت تهیه‌کننده کار چالش‌های زیادی را با مدیران تلویزیون داشتند اما من همچنان فکر می‌کنم برای باز کردن این قضیه باید کمی صبر کنیم تا لااقل نیمی از سریال پخش شود و بازخوردها را ببنیم آنوقت حتی شاید به مدیران حق بدهیم که دوست نداشتند این کار را پخش کنند، شاید هم اینطور نباشد. من به عنوان کارگردان این اثر وقتی سوالی درباره کار پرسیده می‌شود می گویم خیلی کار خوبی ساختم اما دیگران قطعا بهتر می‌توانند در اینباره نظر دهند.»
قصه کار هنوز کهنه نشده
سام درباره این نکته که تاخیر در پخش کار چقدر به ضرر این مجموعه شده است و باعث کهنه شدن قصه این سریال شده نیز توضیح می‌دهد: اینکه اگر قرار بود الان من بعد از ۴ سال بخواهم سریالی با این مضمون و فضا را بسازم تجربه‌های بیشتری داشتم درست است اما حتی همین حالا هم که برای مونتاژ مجدد برای پخش می‌روم به نظرم نمی‌آید که کار کهنه شده باشد.«بی‌قرار» مضمونی عاطفی و ژانری اجتماعی دارد که کهنه نمی‌شود، قصه این کار از آن قصه‌هایی است که قدیمی نمی‌شوند بنابراین کار از این منظر لطمه‌ای نخورده اما اگر کار همان موقع پخش می‌شد برای من بهتر می‌شد و می‌توانستم به عنوان کارگردان خودم را در کاری اینچنینی نشان دهم، کاری که بخشی از آنها اکشن است و ویژگی‌های متفاوتی دارد. اما امیدوارم همین حالا هم که کار پخش می‌شود مخاطبان ببینند و نظر مثبتی راجع به آن داشته باشند.»
