صالح میرزا آقایی بازیگری است که نزدیک به دو دهه در عرصه بازیگری فعالیت می کند . او با بازی در فیلم سینمایی"بوی پیراهن یوسف" به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا پا به عالم بازیگری گذاشت. میرزا آقایی علاوه بر کار بازیگری از سال 74 به همکاری با مطبوعات سینمایی و فرهنگی نیز مشغول است. از عمده کارهای بازیگری او می توان به چمدان، شبی در تهران، هزاران زن مثل من، شکلات، گمگشته، مختارنامه، کلاه پهلوی و... اشاره کرد. با این هنرمند عزیز گفتگویی انجام داده ایم که خواندنش خالی از لطف نیست؛
آقای میرزا آقایی، برای شروع مصاحبه بفرمایید چرا این قدر کم کار شده اید؟
- اولین دلیل این است که کمی از محیط دور شده ام. البته از دید من این مسئله بهانه است چون تلفن دارم و همکاران می توانند تماس بگیرند و برای کار دعوتم کنند. هرچند، چند باری هم در سال گذشته دعوت شده ام اما نه سناریو خوب بود و نه نقشی که من قرار بود بازی کنم. می دانم اگر برای بازی هم بروم یا پولم را می خورند یا نصفش را می دهند و بقیه را نمی دهند. از این گرفتاری ها
هم هست. دلایل غیبت و کم کاری من همین هاست وگرنه مشکل خاصی ندارم و اتفاقا در اوج آمادگی هم هستم.
انشاالله بعد از این که این مصاحبه را خواندند حتما تماس بگیرند و بتوانیم شما را بیشتر با نقش های بهتری چه در سینما و چه در تلویزیون ببینیم؛
- انشا الله. خدا از دهن تان بشنود.
شما در تلویزیون نسبت به سینما نقش های ماندگار بهتری بازی کرده اید؛
- بله. این شانس را داشته ام که در تلویزیون با کارگردان های مطرح و درجه یک همکاری کنم.
تقریبا همیشه به جز یکی دو مورد با کارگردان های هم نسل خودتان کار کرده اید. چرا با جوانان فیلمساز همکاری نمی کنید؟ پیش نیامده یا خودتان نخواستید؟
- اصلا برای کار کردن پیر یا جوان بودن کارگردان فرقی برایم ندارد. حاضرم با یک کارگردان 16 ساله هم کار کنم. مشکل من با سن و سال کارگردان نیست. یا پیشنهادی نبوده یا نشده که این همکاری با فیلمسازان جوان شکل بگیرد. من کسی نیستم که نخواهم با کارگردان های جوان کار کنم یا نکنم. من هنرپیشه بسیار پیش پا افتاده ای هستم.
در سریال "مختارنامه" در نقش پسر میانی زبیر را بازی کردید. یک نقش جذاب، سخت و ایده آل و بسیار موفق هم ظاهر شدید. نظر خودتان چیست؟
- من در سریال مختارنامه در کنار آقایان کیانیان، جعفر دهقان و اردلان نقش پسران زبیر را بازی می کردیم که با مختار به چالش می رسند و پسر میانی زبیر هم مثل برادرانش اهل نیرنگ بود و به عهدی که بسته بود عمل نکرد. خیلی از مردم این نقشم را دوست دارند. به هر حال کار کردن با یک کارگردان اندیشمند مانند آقای میرباقری فرصتی برای شخص من بود و سوای سختی های کارهای تاریخی به لحاظ نوع گریم و پوشش بسیار لذت بخش بود و امیدوارم بتوانم دوباره با ایشان همکاری داشته باشم.
نظرتان در باره وضعیت امروز سینمای ایران نسبت به دهه های قبل چیست؟
- بهتر که نشده. متاسفانه الان همه چیز سطحی شده است و من اول هر فیلمی را نگاه می کنم، می دانم ته آن چه می شود. برای همین فیلم های سینمایی ایران را در این سالها نمی بینم و برای دیدن آن سعی می کنم بلیت نخرم. البته از حق نباید گذشت که جرقه های خوبی هم در سینماها وجود دارد. منتها تعداد این جرقه ها کم است. کارگردان های قدیمی هم که...
از حضورتان در سریال "کلاه پهلوی" برایمان بگویید؛
- کلاه پهلوی پس از کیف انگلیسی، دومین سریال تاریخی سید ضیاء الدین دری بود که به تهیه کنندگی محمدرضا تختکشیان برای پخش از شبکه اول سیما تولید شد. قسمتهایی از این فیلم در شهرک سینمایی غزالی و بخش هایی از آن در شهر ساوه تصویربرداری شد. بنده هم در این سریال نقش شخصیتی فرانسوی با نام «ژان» را بازی کردم. او زبان فارسی را به خوبی صحبت می کرد، در زمینه فرهنگ شرق نیز مطالعاتی داشت و تلاش می کرد تا از طریق برقراری رابطه دوستی با فرخ، با دختری ایرانی با نام زرین تاج که مورد علاقه اوست، ازدواج کند.
سریال "گمگشته" چون در ماه رمضان پخش می شد و با بازی خوب شما از آن دست سریال هایی بود که در ذهن مخاطب ماند. از این سریال برایمان بگویید؛
- گمگشته اثر ماندگاری است که ۱۶ سال قبل توسط رامبد جوان برای پخش در ماه مبارک رمضان ساخته شد. البته در ماه مبارک رمضان سریالهای بسیاری از شبکههای مختلف روی آنتن میرود که با گذشت سال ها، تعدادی از این آثار به محبوبیت قابل توجهی نزد مردم دست پیدا میکنند. برخی از آثار ساخته شده ویژه ماه رمضان از چنان جایگاهی نزد مخاطبان برخوردار شدهاند که هنوز هم از آنها به عنوان سریالهایی خاطره انگیز سخن میگویند. سریال تلویزیونی "گمگشته"هم به کارگردانی رامبد جوان یکی از آثار ماه رمضانی بود که با پخش در سال ۱۳۸۰ تا اندازه زیادی مورد قبول بینندههای تلویزیون قرار گرفت.
به شانس اعتقاد دارید یا تلاش؟
ما با عبارت "فلانی شانس آورده یا نیاورده" بزرگ شده ایم. آن قدر از بچگی درباره شانس با ما صحبت کرده اند که جزئی از ضمیر ما شده و همیشه در پس زمینه ذهن مان است. به هر حال نمی توان شانس را نادیده گرفت. اما تلاش را مهمتر می دانم. هر آدمی باید برای رسیدن به خواسته ها و رویاهایش تلاش کند و بقیه را به خدا بسپارد.
مادر بزرگم همیشه می گفت بعضی آدمها گنجشک روزی هستند. هر چقدر هم زحمت بکشند بیشتر از آنچه مقدر است نصیبشان نمی شود. اکنون من بهتر متوجه این نکته می شوم که حتی آدم های گنجشک روزی هم نباید از تلاش دست بردارند چون آنها هم به مقصد و آرزوی خود می رسند اما زمان بیشتری لازم است.
بازیگری جزء اهداف اصلی تان در زندگی است یا برنامه های دیگری هم دارید؟
- بازیگری برایم در اولویت است. هدفی است که برای رسیدن به اوجش تلاش می کنم. تقریبا به 20 درصد از رویاهایم در زمینه بازیگری رسیده ام و برای رسیدن به صد در صدش خیلی راه مانده است. در کنار بازیگری برای دلم نقاشی می کنم اما بازیگری را بیشتر از هنرهای دیگر دوست دارم.
آقای میرزا آقایی، چرا اکثرا نقش های آدمهای آرام و سر به راه را بازی می کنید؟ دلیل خاصی دارد؟
- از آنجایی که بیشتر نقش هایم آرام است خیلی دوست دارم خودم را در نقش های متفاوت محک بزنم. به هر حال شغل ما طوری است که در وهله اول انتخاب می شویم و بعد خودمان انتخاب می کنیم. البته من همیشه سعی ام بر این بوده که نقش هایم را تا جایی که می توانم خودم بر اساس معیارهایم انتخاب کنم و متن ها و شخصیت هایی
را که مورد پسندم نیست نپذیرم. اتفاقا همین مسئله باعث شده بازیگر خیلی پرکاری نباشم. دلم می خواهد در کارهایی باشم که دوستشان دارم که البته همیشه هم این اتفاق نمی افتد.
می گویند دستمزد بازیگران پایین است. درست است؟
- از رقم دستمزدهای کلانی که عده ای می گویند برخی بازیگران می گیرند اطلاع دقیقی ندارم. ولی اگر همین طور باشد حتما استحقاقش را دارند که می گیرند. اما در کل باید بگویم اگر بخواهیم دستمزد بازیگران ایران را با دیگر کشورهای دنیا مقایسه کنیم میزان دستمزدهای ما رقم پایینی است که من همیشه سعی می کنم به اندازه خودم رقم منصفانه بگیرم.
شما بازیگر تکنیکی هستید یا غریزی کاری را دنبال می کنید؟
- من اصلا جلوی دوربین بازی نمی کنم. باور بفرمایید من جلوی دوربین در قالب شخصیت زندگی می کنم. هر نقشی که به من بدهند سعی می کنم مابازایش را از اجتماع پیدا و جلوی دوربین بازی کنم.
اهل بداهه پردازی هم هستید؟
- به نوع نقش و برخورد کارگردان درباره استفاده از بداهه بستگی دارد و هیچ گاه بدون اجازه و نظر کارگردان سراغ بداهه نمی روم. زیرا بازیگری یک جزء از کلیت کار است و باید تحت نظر کارگردان در جهت بهتر شدن کیفیت کار حرکت کند. در کارهایی به متن وفادار بودم و در فیلم هایی نقش، مرا به سمت کار بداهه رهنمون کرد و باعث بهتر شدن کیفیت نقشم شد.
یکی از جذابیت های شبکه اجتماعی برای بازیگران برقراری ارتباط با تعداد زیادی از مردم و دریافت نظرات آنها در باره کارهایشان است.نظرشما چیست؟
- من در فضای مجازی دقیقا نمی دانم با چه کسی صحبت کنم و جواب را که می دهم اصلا آن طرف یک آدم واقعی حضور دارد یا نه؟ آیا نظری که می دهد واقعی است یا با غرض ورزی همراه است؟ این ارتباط برای من جذابیتی ندارد و شبیه یک راه تاریک است که در آن با آدم هایی ارتباط برقرار می کنی که نه آنها را می شناسی و نه می بینی. حتی صدایشان را هم نمی شنوی. صرفا کلماتی است که تایپ می شود. آن کلمات به تنهایی قرار است به من رهنمودی بدهد؟
زمانی که وارد عرصه بازیگری شدید چقدر حس بازیگری برایتان وسوسه انگیز و لذت بخش بود؟ به یاد دارید؟
- بله. به واسطه بازی وارد دنیایی می شوی که با چیزهای عجیب و غریبی در آن مواجه می شوی. البته جالب است بدانید زمانی که تصمیم گرفتم بازیگری را به طور جدی دنبال کنم به کلاس های آموزشی متفاوت رفتم و خودم را تست کردم تا ببینم چقدر توان این را دارم که در این زمینه موفق باشم؟ آن زمان بود که بازیگری برایم جدی شد و بعدها دنبالش کردم تا به اینجا رسیدم.
در مصاحبه ای از شما خواندم که تمایل دارید کمتر در کارهای تاریخی بازی کنید. چرا؟
- واقعیتش این است که کارهای تاریخی چالش های زیادی دارد و شما برای نزدیک شدن به نقش بخصوص اگر تصویری از شخصیت های تاریخی وجود داشته باشد مجبور هستید روزی چند ساعت در اتاق گریم باشید و کنارش لباس های پر حجم و سنگین بپوشید و همین فشار زیاد و مضاعفی به بازیگرتحمیل می کند و اگر به کارنامه کاری من دقت کرده باشید کمتر کار تاریخی در آن دیده می شود.
نظرتان در باره شهرت بازیگر چیست؟
- شهرت، محاسن و معایبی دارد. وقتی کارت فقط بازیگری است خیلی لذت بخش است. معتقدم خداوند وقتی کسانی را دوست دارد، شرایط محبوبیت آنها را فراهم می کند.
چند کار پخش نشده دارید؟
فیلم "در بهشت خبری نیست" را آماده نمایش دارم. این فیلم به کارگردانی خانم شبنم عرفی نژاد و یک اثر پلیسی در باره آدم ربایی است که یک کودک دزدیده می شود و من نقش سرهنگی را در این فیلم بازی می کنم که درگیر این پرونده
آدم ربایی می شود. فیلم "سرگشته" را هم آماده نمایش دارم که نقش متفاوتی از یک آدم دوران جنگ را با گریمی خاص بازی می کنم.
در پایان اگر پیشنهادی برای جوانان دارید، بفرمایید؛
-با اینکه موانع زیادی وجود دارد اما تا می توانند کار کنند. گاهی برای وارد گود شدن باید برای خودت جای پا درست کنی.