«اکران فیلم در سینماها مثل قرار گرفتن در رینگ بوکس میماند. یعنی باید هرکس از قدرت و موقعیتات استفاده کند تا بتواند به نتیجه مطلوب برسد و برای فیلمش سرگروه بگیرد تا اکران شود.»
این سخنان بخشی از اظهارات مهدی صباغ زاده، تهیهکننده، کارگردان و پخشکننده فیلمهای سینمایی است که در ارزیابی اکران پاییزی مطرح کرده است.
ترافیک اکران فیلم در پاییز
مهدی صباغ زاده درباره شرایط اکران فیلمها در فصل پاییز گفت: ترافیک اکران فیلم در این فصل بسیار زیاد و فشرده بود. دیگر سینماها جایی برای اکران فیلم ندارند و هر کدام چندین فیلم و بیش از ظرفیت سالنهای خود فیلم اکران میکنند، مثلا اکنون در سینمای شهر جهرم که شهری کوچک و کم جمعیت است، چهار فیلم اکران میشود.
تهیه کننده فیلم سینمایی «ایتالیا ایتالیا» با اشاره به پرفروش بودن فیلمهای کمدی، گفت: مردم سلیقههایشان عوض شده و ذائقهشان تغییر کرده است و فیلمهایی که به سلیقه مردم نزدیکتر بودند، اوایل سال اکران شدهاند و باقی آنها ماندهاند برای شش ماهه دوم سال. در واقع شرایط اکران فیلمها در سینما بسیار بد و اسفناک است.
فیلم اکران میشود اما دیده نمیشود
او ادامه داد: به شرایطی رسیدهایم که من میگویم اصلا چرا باید فیلمی تولید شود. همه میگویند فیلمی را باید بسازیم که بفروشد. سینماچی و همه کسانی هم که در این حوزه کار میکنند به دنبال سود خود هستند. البته نکته دیگر در فروش فیلمها، ساعت و سانسهای اکرانشان در سینماها است که اصلا مناسب نیست و افراد به خاطر سانسها و زمانهای نامناسب، دیدن فیلم را از دست میدهند. در واقع فیلم اکران میشود ولی دیده نمیشود.
این کارگردان با تاکید بر اینکه اکرانها در فشردگی بیش از حد، کمبود سالن و بحث کیفیت فیلمها صورت میگیرد، گفت: آموزش و پرورش، شهرداری و تلویزیون نهادهایی هستند که میتوانند به دیده شدن فیلم کمک کنند. اگر آموزش و پرورش به اکران فیلم کودک کمک نکند، آن فیلم دیده نمیشود. متأسفانه تصمیمات در کشورمان سلیقهای است.
او ادامه داد: من خودم به این نتیجه رسیدم که دیگر دنبال فیلمی که متفاوت، خوب و دارای حرف و گفتوگو باشد، نروم زیرا که دیگر این فیلمها در سینمای ایران معنایی ندارند و فقط برای این هستند که به جشنوارههای خارجی بروند و سر و صدایی راه بیاندازند. این در حالی است که مخاطب در سینماهای ما، فقط به سراغ فیلم کمدی میروند. مردم اگر زندگی شاد و سرحالی داشته باشند به دیدن فیلمهایی میروند که جنبههای دیگر زندگی را هم به آنها نشان دهد ولی اگر این طور نباشد فقط فیلم کمدی را به عنوان انتخابشان برمیگزینند.
کارگردان فیلم «خانه کاغذی» با اشاره به زمان اکران فیلماش گفت: این فیلم شبی اکران شد که زلزله آمد، بعد از آن هم شب یلدا بود و در فصل پاییز هم مدام با آلودگی هوا مواجه بودیم و به همین ترتیب روزهای اکران خود را از دست میدهیم. فیلم جدی و خوب، زمان و شرایط خاص خودش را برای اکران میطلبد.
صباغ زاده در پایان گفت: اکران کردن فیلم در سینماها مثل قرار گرفتن در رینگ بوکس میماند. باید تمام تلاش خود را بکنیم تا بتوانیم سرگروه بگیریم. یعنی باید هرکس از قدرت و موقعیتات استفاده کند تا بتواند به نتیجه مطلوب برسد. در این مواقع سینماداران هم تعیین کننده هستند. اگر سینمادار ببیند که فیلم فروش خواهد داشت آن را اکران میکند در غیر این صورت اکران نخواهد شد.
چرا فقط کمدی میفروشد؟/ زنگ خطر است
در ادامه سعید خانی تهیهکننده و پخشکننده فیلمهای سینمایی با اشاره به پر فروش بودن فیلمهای کمدی در فصل پاییز بیان کرد: با توجه به اینکه دو فیلم کمدی «آینه بغل» و «خالتور» در آذرماه اکران شدند، ما شاهد پرفروشترین فیلمها بعد از ماه فروردین بودیم. البته این نکته هم باید آسیبشناسی شود که چرا فقط فیلمهای کمدی میفروشند؟! این برای ما یک زنگ خطر است. در کل فروش یک ژانر خاص خوب نیست و باید تنوع ژانر داشته باشیم.
او ادامه داد: همه میخواهند فیلمشان را در شش ماهه اول سال اکران کنند. اینجا نقش وزارت ارشاد پررنگتر میشود. در واقع باید برای فیلمهایی که میخواهند در شش ماهه دوم اکران شوند خدمات و ارزش افزودهای تعلق بگیرد. ما در شش ماه دوم با یک آشفتگی در اکران مواجه هستیم. خود شورای صنفی مصوب میکند که در یک ماه، دو فیلم در گروه آزاد اکران شود ولی در ماه آذر شاهد بودیم که چهار فیلم در گروه آزاد اکران شدند.
مدیر پخش «نسیم صبا» درباره اکران فیلمهای گروه کودک و نوجوان و انیمیشنها در سینما، اظهار کرد: برای فیلم «قهرمان کوچک» استقبال خوبی صورت گرفت ولی برای فیلم «شکلاتی» این اتفاق نیفتاد. به جز فیلم اجتماعی و کمدی مابقی فیلمها باید حساب شده اکران شوند و اکران فیلم کودک مستلزم آن است که در زمان امتحانات دانشآموزان و یا شلوغی اکرانها نباشد. همچنین اطلاعرسانی فیلم کودک نیاز به زمان بیشتری دارد و آموزش و پرورش نیز باید در این زمینه کمک کند.
خانی درباره پخش تیزرهای تلویزیونی و تبلیغات محیطی گفت: تلویزیون گاهی از ما حمایت کرده و گاهی هم نه. به ما میگویند در ۲۵ ثانیه باید فیلمتان را تبلیغ کنید ولی واقعا در این زمان چه چیزی میشود گفت! این در کنار قوانین خاصی هم که برای هر فیلم اتخاذ میشود که چه کسی در تبلیغ باشد یا نباشد قرار میگیرد. مشکل اینجاست که درک متقابل بین کسانی که میتوانند به سینما کمک کنند وجود ندارد و ما هم به عنوان یک تهیهکننده توان این را نداریم که تبلیغات محیطی برای فیلم داشته باشیم.
او با اشاره به اینکه "کیفیت فیلمهایی که در پاییز امسال اکران شدند با فیلمهای سال قبل تفاوت چندانی نداشتند" بیان کرد: اینجا سوالی ایجاد میشود که چرا سال قبل فروش بیشتری داشتیم؟ یک جواب به این سوال میتواند این باشد که در سال گذشته برای بعضی فیلمها تبلیغات ماهوارهای داشتیم ولی امسال نه. در واقع این مشکل باید به صورت ساختاری حل شود و ما با آسیبشناسی دقیق، میتوانیم ۶۰ میلیون نفر را به پای سینماها بنشانیم. گاهی یک فیلم در شهرستان به نمایش درمیآید ولی کسی از اکران آن خبردار نمیشود و نمیدانند که روی پرده است. ما نه بیلبورد داریم و نه تیزر تبلیغاتی. در اینجا بحث اطلاعرسانی در کنار بحث کیفیت فیلم، کیفیت پخش در سینما و شرایط اکران اهمیت پیدا میکند.
دستهای از فیلمها اصلا نباید اکران شوند
این تهیه کننده در بین صحبتهای خود به ترافیک اکران در پاییز اشاره کرد و اظهار داشت: امسال ترافیک اکران داشتیم ولی بحث دیگر آنجاست که یکسری از فیلمها اصلا نباید اکران شوند و باید تلاش شود تعداد فیلمهایی که در طول یک سال ساخته میشوند کنترل شده باشند. همچنین که وجود ژانرهای گوناگون هم مهم هستند. ما در سال به طور طبیعی میتوانیم ۶۰ فیلم را اکران کنیم ولی ۱۰۰ فیلم یا بیشتر اکران میشوند. در واقع پخش کننده و تهیهکننده برای اکران فیلمهایشان فشار میآورند.
او در پایان با اشاره به جشنواره فجر امسال گفت: امسال ۹۴ فیلم به دبیرخانه ارسال شده است و تعدادی فیلم هم ارائه نشده است، قطعا همه اینها میخواهند سال آینده فیلمشان را در سینماها اکران کنند، این در حالی است که هنوز تعدادی از فیلمها از جشنواره فجر پارسال اکران نشدهاند. ما اگر سال دیگر هم باز در این زمینه با هم صحبت کنیم مشکلات تکراری است و من باز هم همینها را میگویم.
در ادامه ایسنا با انتشار جدولی به بررسی آمار اکران پاییزی میپردازد.
سینمای ایران با اکران ۴۱ فیلم سینمایی و فروش بیش از ۳۶ میلیارد تومان گیشه اکران پاییزهاش را بست.
نکته قابل توجه این است که از بین بیش از ۴۱ فیلمی که در پاییز امسال اکران شدهاند، تعدادی در ادامه اکرانهای تابستانه به نمایش درآمدند و تعدادی دیگر نیز از اکران پاییزه همچنان در زمستان به نمایش در سینماهای کشور ادامه خواهند داد.
در این فصل هم به مانند دو فصل گذشته سال و سالیان اخیر استقبال از فیلمهایی با درون مایه طنز و کمدی بیشتر بود به طوری که به گفته یکی از تهیه کنندگان سینمایی با اکران دو فیلم کمدی «آینه بغل» و «خالتور» در آذرماه، شاهد پرفروشترین فیلمها بعد از ماه فروردین بودیم.
در اکران پاییز که همزمان است با بازگشایی مدارس، چند فیلم سینمایی کودک و نوجوان نیز به نمایش در آمد. «قهرمانان کوچک» به کارگردانی حسین قناعت و «شکلاتی» ساخته سهیل موفق دو فیلم به نمایش در آمده در این فصل بودند. در اکران فیلمهای ژانر کودک تبلیغات و حمایت آموزش و پرورش نقش مهمی در دیده شدن و استقبال از این فیلم ها دارند. با این وجود فیلم «قهرمانان کوچک» توانست ۲٬۴۵۷٬۵۲۳٬۰۰۰ تومان فروش داشته باشد.
در میان فیلمهای اکران شده در این ماه، اکران فیلم سینمایی «خانه دختر» که از فیلمهایی بود که مدتی توقیف بود واجازه اکران پیدا نمیکرد دیده میشود اما اکران این فیلم، با تمام حواشی که به همراه داشت، فروش قابل توجهی را به خود اختصاص نداد.
در این فصل دو انیمیشن «فهرست مقدس» و «راز سیاوش» و همچنین مستند «صفر تا سکو» در سینماهای سراسر کشور اکران شدند و البته هنوز بر روی پرده سینماها هستند.
در جدول زیر آمار فروش فیلمهایی که در فصل پاییز اکرانشان آغاز شده و همچنین تعدادی از فیلمهایی که نمایش آنها از فصل گذشته شروع شده و در پاییز ادامه پیدا کرده، آورده شده است. نکته قابل توجه این است که تعدادی از فیلمها بعد از چند روز اکران، به خاطر فروش پایین یا علل دیگر از روی پرده سینماها برداشته شدهاند.
اعداد و عناوین مندرج در این جدول مربوط به اکران فیلمها در کل کشور است و با استناد به آمار سایت سینماتیکت گردآوری و تنظیم شده است؛آماری که نشان میدهد، برخی فیلمها حتی هزینهی تولیدشان را بازنگرداندهاند و این سوال را در ذهن مخاطب بوجود میآورد که چرا این فیلمها اساسا اکران میشوند؟
جدول فروش فیلمهای اکران شده در پاییز ۱۳۹۶ |
||||
شماره |
نام فیلم |
کارگردان |
شروع اکران |
میزان فروش |
۱ |
خالتور |
آرش معیریان |
آبان |
۵,۹۸۲,۴۴۹,۰۰۰ |
۲ |
آینه بغل |
منوچهر هادی |
آذر |
۶,۵۴۹,۸۸۲,۰۰۰ |
۳ |
زرد |
مصطفی تقی زاده |
مهر |
۴,۸۲۹,۴۶۱,۰۰۰ |
۴ |
خفه گی |
فریدون جیرانی |
مهر |
۳,۹۹۳,۰۴۱,۰۰۰ |
۵ |
خانه دختر |
شهرام شاه حسینی |
مهر |
۲,۸۴۹,۹۵۹,۰۰۰ |
۶ |
قهرمانان کوچک |
حسین قناعت |
مهر |
۲,۴۵۷,۹۰۱,۰۰۰ |
۷ |
ثبت با سند برابر است |
بهمن گودرزی |
آذر |
۲,۵۶۴,۰۲۵,۰۰۰ |
۸ |
قاتل اهلی |
مسعود کیمیایی |
آذر |
۱,۹۸۸,۸۴۶,۰۰۰ |
۹ |
ایتالیا ایتالیا |
کاوه صباغ زاده |
مهر |
۱,۳۱۲,۷۷۰,۰۰۰ |
۱۰ |
آذر |
محمد حمزهای |
آذر |
۶۲۷,۰۶۵,۰۰۰ |
۱۱ |
حقه باز دم دراز |
علی رضا محمودزاده |
مهر |
۴۶۵,۱۸۵,۰۰۰ |
۱۲ |
صفر تا سکو |
سحر مصیبی |
آذر |
۳۲۸,۸۷۵,۰۰۰ |
۱۳ |
شکلاتی |
سهیل موفق |
آذر |
۳۳۴,۵۲۸,۰۰۰ |
۱۴ |
غیر مجاز |
حسن یکتاپناه |
آبان |
۲۶۸,۹۴۳,۰۰۰ |
۱۵ |
آزاد به قید شرط |
حسین شهابی |
مهر |
۲۶۰,۶۲۳,۰۰۰ |
۱۶ |
شنل |
حسین کندری |
مهر |
۲۴۶,۰۶۶,۰۰۰ |
۱۷ |
وقتی برگشتم |
وحید موسائیان |
آذر |
۲۰۶,۶۲۸,۰۰۰ |
۱۸ |
حریم شخصی |
احمد معظمی |
آذر |
۲۶۹,۲۵۶,۰۰۰ |
۱۹ |
مالاریا |
پرویز شهبازی |
مهر |
۱۸۲٬۸۴۲٬۰۰۰ |
۲۰ |
اشنوگل |
هادی حاجتمند و علی سلیمانی سرندی |
آذر |
۱۳۸,۵۰۳,۰۰۰ |
۲۱ |
انزوا |
مرتضی علی عباس میرزایی |
آبان |
۱۰۵,۴۰۹,۰۰۰ |
۲۲ |
خانه کاغذی |
مهدی صباغزاده |
آذر |
۱۵۶,۷۶۱,۰۰۰ |
۲۳ |
فهرست مقدس |
محمد امین همدانی |
آذر |
۷۳,۱۰۶,۰۰۰ |
۲۴ |
راز سیاوش |
محمد ربانی |
آذر |
۶۵,۹۰۵,۰۰۰ |
۲۵ |
آپاندیس |
حسین نمازی |
آذر |
۴۴,۵۰۱,۰۰۰ |
۲۶ |
پینوکیو، عاموسردار و رییسعلی |
سیدرضا صافی |
آذر |
۲۲,۷۵۲,۰۰۰ |
۲۷ |
رقص پا |
مزدک میرعابدینی |
آبان |
۱۱,۶۵۷,۰۰۰ |
شروع اکران |
||||
۲۸ |
نگار |
رامبد جوان |
۱۵ شهریور |
۲٬۶۳۹٬۴۳۹٬۰۰۰ |
۲۹ |
ملی و راههای نرفته اش |
تهمینه میلانی |
۲۲ شهریور |
۱٬۹۸۷٬۳۲۷٬۰۰۰ |
۳۰ |
تابستان داغ |
ابراهیم ایرج زاد |
۸ شهریور |
۱٬۲۹۸٬۲۰۸٬۰۰۰ |
۳۱ |
من و شارمین |
بیژن شیرمرز |
۱۵ شهریور |
۱٬۲۰۴٬۶۲۵٬۰۰۰ |
۳۲ |
ماجان |
رحمان سیفی ازاد |
۱۵ شهریور |
۹۶٬۰۲۳٬۰۰۰ |
۳۳ |
دریاچه ماهی |
مریم دوستی |
۲۲ شهریور |
۲۶٬۵۵۹٬۰۰۰ |
۳۴ |
ماه در جنگل |
سیامک شایقی |
۱ شهریور |
۶٬۱۷۸٬۰۰۰ |
۳۵ |
ساعت ۵ عصر |
مهران مدیری |
۳۰ تیر |
۹٬۱۲۵٬۴۱۲٬۰۰۰ |
۳۶ |
سارا و آیدا |
مازیار میری |
۱۸ مرداد |
۲٬۶۳۰٬۴۷۳٬۰۰۰ |
۳۷ |
پا تو کفش من نکن |
محمد حسین فرحبخش |
۴ مرداد |
۱٬۲۴۱٬۰۹۵٬۰۰۰ |
۳۸ |
۲۱ روز بعد |
محمد رضا خردمندان |
۱۱ مرداد |
۱٬۲۰۴٬۸۶۵٬۰۰۰ |
۳۹ |
زادبوم |
ابوالحسن داودی |
۱۸ مرداد |
۵۰۱٬۰۲۷٬۰۰۰ |
۴۰ |
فصل نرگس |
نگار آذربایجانی |
۱۸ مرداد |
۲۳۱٬۳۹۰٬۰۰۰ |
۴۱ |
گذر موقت |
افشین هاشمی |
۱۱ مرداد |
۱۷۳٬۳۷۳٬۰۰۰ |
جمع کل |
۳۶,۱۵۴,۰۹۷,۰۰۰ |