دو سال پیش تب تند پخش تیزرها در شبکههای ماهوارهای سروصدای زیادی به راه انداخت. بهزعم بسیاری از اهالی سینما، پخش تیزر فیلمهای روز از این شبکهها ضمن آگاهسازی مخاطبان از فیلمها تأثیر مستقیمی در فروش گذاشت و مدتی تبلیغات فیلمها به همین منوال گذشت. هزینه گزاف پخش تیزر در رسانه ملی از یکسو و برخورد سلیقهای با پخش این تیزرها بخشی از علاقهمندی سینماگران برای پخش تیزرهایشان در شبکههای ماهوارهای بود اما ممنوعالفعالیتشدن چند دفتر سینمایی به علت تبلیغات ماهوارهای فیلمها، ناگهان تمامی معادلات را بههم ریخت و باعث شد نگاه دیگری به شکل تبلیغات فیلمهای سینمایی شود.
این روزها با اینکه صداوسیما با اختصاص تیزر به برخی فیلمها در جهت تعامل با سینماگران حرکت کرده، باز هم شاهد کاهش مخاطب سینماها هستیم. شبکه جم در تازهترین تاکتیک خود مدل پخش تیزر فیلمها را تغییر داده تا مخاطب بیشتری برای خود دستوپا کند.
از اتمام حجت تا امضای تعهد
نیمه نخست سال ٩٥ بود که پخش تیزر فیلمهای سینمایی از شبکههای ماهوارهای، تنور فروش فیلم را برای صاحبان فیلمها داغ کرد. پخش بیوقفه این تیزرها و با شعار حمایت از هنرمندان کشورمان باعث شد تا به گمان برخی از سینماگران، عده بیشتری متوجه اکران سینماها شوند و از این طریق رونق ازدسترفته به سینماها برگردد، اما بهمرور سازمان سینمایی، اقدامات عملیتری را برای منصرفکردن صاحبان فیلم از تبلیغات در شبکههای ماهوارهای به کار بست. امضای تعهدنامهای که بهموجب قائلبودن به آن در صورت پخش تیزر از رسانه ملی، حق تبلیغ فیلم در شبکههای ماهوارهای از بین میرود، از جمله اقدامات عملی بود و البته دراینمیان از تعامل خوب رسانه ملی و سینما صحبتهای بسیاری به میان آمد که ظاهرا این توافق مسیر کند و دشواری در پیش دارد.
از سوی دیگر قرارگرفتن اسامی کارگردانان و تهیهکنندگان آثاری که تبلیغ فیلمهایشان از شبکههای ماهوارهای پخش میشد و بهمیانآمدن نام ممنوعالکاری برای آنها، تنش بسیاری را میان اهالی سینما ایجاد کرد. رفتوآمد بسیاری از تهیهکنندگان به دادسرا و توضیح درباره چگونگی و چرایی پخش تیزر فیلمهایشان باعث شد تا بسیاری از آنها به طرق گوناگون هرگونه ارتباط با این شبکهها را تکذیب کنند.
ممنوعیت فعالیت تعدادی از دفاتر سینمایی به دلیل پخش آنونس فیلمهای آنها از شبکه جم، از دیگر حواشی چند ماه اخیر سینمای ایران بود. پس از کشوقوسهای فراوان، طبق اطلاعیه سازمان سینمایی و پیرو مذاکره رئیس سازمان سینمایی با حجتالاسلاموالمسلمین منصوری، بازپرس رسیدگیکننده به پرونده، با ابلاغ ویژه رئیس قوه قضائیه، مشکل اکران فیلمهای دفاتر تعلیقشده شامل فیلمیران، نورتابان و پویافیلم مرتفع و ادامه فعالیت این دفاتر بلامانع اعلام شد.
امضای تعهدنامهای که بهموجب قائلبودن به آن در صورت پخش تیزر از رسانه ملی، حق تبلیغ فیلم در شبکههای ماهوارهای از بین میرود، از جمله اقدامات عملی بود و البته دراینمیان از تعامل خوب رسانه ملی و سینما صحبتهای بسیاری به میان آمد، از آن زمان بهبعد، در شبکههای ماهوارهای خبری از تبلیغات فیلمهای سینمایی کشورمان نبود.
برنامه «گیشه» و «ساعت ٥ عصر»
اما ظاهرا قرار نیست پرونده پخش تیزر فیلمهای سینمایی از شبکههای ماهوارهای بسته شود. بهتازگی شکل دیگری از تبلیغات فیلمها در این شبکه ایجاد شده است و در قالب برنامهای به نام «گیشه»، فیلمهای روز سینمای ایران معرفی میشوند. در چند روز اخیر پخش پرتعداد تیزرهای فیلم ساعت ٥ عصر، از این شبکه باعث شده بار دیگر پرونده پخش تیزر فیلمهای سینمایی در این شبکه باز شود، اما روابطعمومی ساعت ٥ عصر در اطلاعیهای، همکاری عوامل این پروژه با شبکههای ماهوارهای فارسیزبان را برای پخش آنونسهای فیلم تکذیب و ضمن رد هرگونه ارتباط با شبکههای ماهوارهای، این اقدام خودسرانه گردانندگان «جم» را تقبیح کرد.
روابطعمومی فیلم مدیری اعلام کرد: ما در آخرین هفتههای اکران ساعت ٥عصر قرار داریم و در بیش از دو ماه گذشته که فیلم روی پرده بود، حمایت کاملی از سوی رسانهها و بهویژه صداوسیما در قبال فیلم را شاهد بودیم که همین اقدامات خوشبختانه موجب شد تا فیلم به مرز ١٠ میلیارد فروش نزدیک شود. درواقع ما هیچ نیازی به تبلیغات فیلم در شبکههای ماهوارهای نداشتیم و برنامه مذکور بدون اطلاع و هماهنگی ما از شبکه جم در حال پخش است که قطعا رضایتی به این حرکت نداریم و امیدواریم پخش آن بهسرعت متوقف شود. این مسئله را به مسئولان وزارت ارشاد هم اعلام کردهایم و امیدواریم تا در آخرین مقطع اکران هم حاشیههای منفی گریبانگیر فیلم نشود».
سینمای ایران بدون «جم» یا با «جم»، به حیات خود ادامه خواهد داد. این صداوسیماست که میتواند با بهدستآوردن دوباره اعتماد مخاطبان، به تیزرهایی که از فیلمها پخش میکند پشتوانه قویتری بدهد.