سیدضیاءالدین دری، فیلم‌ساز و عضو سابق شورای پروانه نمایش، در جدیدترین گفت‌وگوی خود با یکی از روزنامه‌های اصولگرا درباره علت توقیف فیلم «خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری، به مواردی اشاره کرد که سؤالاتی را به وجود آورد.
او دراین‌باره به «جوان» گفت: «من خودم موافق اکران «خانه پدری» با قید رده سنی بالای ۲۰ سال بودم و این تقریبا در شورای نمایش حتی از سوی اعضای ارزشی، مورد اجماع بود و آقای عیاری هم جایی به من گفت من با نظر شما موافقم. ولی آقای ایوبی بعدا آمد و گفت: «من فیلم را دیدم و دخترم حالش بد شد. به نظرم امکان پخش ندارد» و فیلم توقیف شد. وگرنه همان سال ۹۲، به اصطلاح قال‌قضیه با رده‌بندی سنی کنده شده بود.»
همچنین کارگردان فیلم «سینما، سینماست» درباره کمپینی که چندی پیش با عنوان «هنر توقیف‌شدنی نیست»، در فضای مجازی ایجاد شد، به خبرنگار «جوان» گفت: «عده‌ای آمدند کمپینی راه انداختند و حتی بهروز وثوقی را نیز متقاعد کردند از آمریکا به آن بپیوندد و البته کمپین آنها شکست خورد؛ چون حرف‌شان خیلی کلی بود. البته اینکه هیچ فیلمی توقیف نشود، آرزوی خوبی است و اگر محقق شود، برای سینما اتفاق مبارکی است؛ اما این ایده‌آل با قوانین غیرشفاف و این وضعیت حاکم بر سینما محقق نمی‌شود.»
با توجه به نقل‌قول دری، واکنش حجت‌الله ایوبی، رئیس سابق سازمان سینمایی را جویا شدیم که او چنین گفت: «این فیلم در زمان مدیریت این‌جانب پروانه نمایش گرفت و در «گروه هنر و تجربه» به نمایش درآمد. موضع سازمان سینمایی وقت، حمایت از این تصمیم شورای پروانه نمایش و اکران فیلم برای مخاطبان خاص بود. معنی این اقدام کاملا روشن است و نیازی به شرح ندارد؛ اما توقف اکران، خارج از اراده و تصمیم سازمان سینمایی بود. آن روز بر من و اعضای گروه «هنر و تجربه» بسیار سخت گذشت».
ماجرای توقیف «خانه پدری»
«خانه پدری» فقط توانست یک روز، آن‌هم در یکی از سالن‌های پردیس سینمایی کوروش در سال ١٣٩٢ اکران شود؛ اما ظاهرا به دلیل فشار شدید اعضای وقت کمیسیون فرهنگی نهمین دوره مجلس شورای اسلامی و بنا بر دستور وزیر وقت ارشاد، ایوبی ناچار شد فیلم را از اکران پایین بکشد.
به‌طوری‌که در پیامد این کار، حتی شنیده شد او قصد استعفا داشته است. در پی این ماجرا، رئیس سابق سازمان سینمایی در صفحه فیس‌بوک خود، در نوشتاری از همه کسانی که از فراهم‌نشدن زمینه‌های اکران فیلم «خانه پدری» در گروه «هنر و تجربه» آزرده‌خاطر شده‌اند، پوزش طلبید.
بلافاصله بعد از آن هم کیانوش عیاری روز جمعه ۱۲ دی در گفت‌وگویی با ایسنا، دراین‌باره گفت: «میان زیان‌های متعددی که نمایش‌ندادن «خانه پدری» از جنبه‌های مختلف مالی و غیرمالی داشت، شاید تنها یک دستاورد حاصل شده باشد و آن‌هم عذرخواهی آقای ایوبی است».
عیاری در ادامه با اشاره به اینکه اقدام رئیس سازمان سینمایی از آن جهت مهم است که ایشان از مردم عذرخواهی کرده، اعلام کرد: «مردم در این‌گونه مواقع اصولا عادت به شنیدن عذرخواهی ندارند و من نمی‌دانم آخرین‌باری که آنها از یک مقام مسئول عذرخواهی شنیدند، کِی بوده است».
این کارگردان سینما در پایان صحبت‌هایش گفت: «امیدوارم این عمل متمدنانه آقای ایوبی، به‌عنوان تنها دستاورد مثبت اکران‌نشدن فیلم «خانه پدری»، مانند یک یادگار برای حداقل بخشی از جامعه باقی بماند و تعمیم پیدا کند».
خروج «درّی» از سازمان سینمایی
این نخستین‌بار نیست که سیدضیاءالدین دری، مسائل مطرح‌شده در جلسه شورای پروانه نمایش را علنی می‌کند. پیش از این، او در گفت‌وگو با یکی از خبرنگاران درباره فیلم «ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی، نظرات صریح خود را علنی کرده بود. این اظهارات زمانی بیان شد که هنوز نظر قطعی اعضای شورای پروانه نمایش، به‌طور رسمی از سوی سازمان سینمایی اعلام نشده بود.
دری دراین‌باره گفته بود: «دلیل نمی‌شود فیلمی ساخته شود که سه دختر به تصویر کشیده شوند که برای مردها… می‌زنند. فیلم کاهانی یک فیلم غیراخلاقی شفاهی است. نمی‌توان این فیلم را توی سینما همراه با خانواده دید. سانسور در تمام دنیا وجود دارد. در سینمای آمریکا فیلم‌ها درجه سنی دارند و به بهانه آموزش مسائل بهداشتی به بچه‌های در آستانه سن بلوغ، موضوعاتی را نشان می‌دهند. در سینمای ایران هم این مسائل وجود دارد؛ اما شوخی با این مسائل و نشان‌دادن… در مدرسه و به‌سخره‌گرفتن این موضوعات کار درستی نیست».
بعد از رسانه‌ای‌شدن این اظهارات و واکنش‌های تند به آن، دری تمام اظهارات خود را تکذیب کرد و حتی درباره سخنانش در برنامه تلویزیونی «هفت» گفت: «من فیلم «ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا» را اصلا ندیده‌ام و توضیحاتی که در آن مصاحبه گفتم، به کل فرضی و با توجه به شناختم از موضوع و تجربه‌ام بوده است».
بعد از این ماجرا، موضوع در سازمان سینمایی بالا گرفت. همین مسئله باعث شد رئیس وقت سازمان، حکم اخراج سیدضیاءالدین دری را از شورای پروانه نمایش صادر کند. ظاهرا دلیلش درز مسائل محرمانه و رسانه‌ای‌کردن محتوای جلسات غیرعلنی شورا از سوی دری بود که بهانه‌ای به منتقدان برای فشارآوردن به دولت تدبیر و امید می‌داد. از قضا این مطالب در اختیار یکی از سایت‌های سینمایی منتقد دولت قرار می‌گرفت.
بااین‌حال، دری در بخش دیگری از گفت‌وگوی اخیرش با «جوان»، دوباره درباره کاهانی و فیلمش اظهارنظر کرد و از او به‌عنوان فیلم‌سازی که در دوره احمدی‌نژاد کارگردان شد، یاد کرد و گفت: «شمقدری خیلی از او حمایت می‌کرد. او با رفتن شمقدری فکر می‌کرد در دولت روحانی اوضاع برای امثال او خیلی بهتر خواهد شد و می‌تواند جوهر اصلی خود را به لحاظ فکری، در سینما بیرون بریزد. همین کار را هم کرد و حتی ایوبی شخصا برای مجوزگرفتن فیلمنامه‌اش پادرمیانی کرد؛ ولی فیلمش نتوانست مجوز اکران بگیرد. کاهانی فکر می‌کرد با رفتن ایوبی و ایل‌بیگی، کارش راحت‌تر می‌شود؛ ولی نشد. الان هم چون نمی‌تواند به حیدریان بپرد، به من انتقاد می‌کند. حرف‌هایی که درباره مخالفت من با فیلمش هم زده شد و می‌شود، درست نیست. چون من اصلا فیلم آخر او را ندیده‌ام که بخواهم مخالفتی داشته باشم».
