«حمید معصومی‌نژاد - خبرگزاری صداوسیما - رُم»؛ این جمله را بارها و بارها از تلویزیون ایران دیده و شنیده‌ایم. وقتی گزارش‌گرِ لاغراندامی جلوی دوربین ایستاده و با آن سبیل ساده‌اش و آن لحنی که اکنون دیگر خیلی معروف است، از ایتالیا و از پایتخت این کشور برایمان گزارش می‌داهد، همه منتظریم تا گزارشش تمام شود و این جمله‌ی معروف را رو به دوربین بگوید: «حمید معصومی‌نژاد - خبرگزاری صدا و سیما - رُم».
معصومی‌نژاد اکنون مشهور است و بسیاری از مردم ایران او را می‌شناسند. شاید علت شناختی که مردم از او دارند، فعال بودنِ اوست. هر رویداد مهمی در ایتالیا که به نوعی به ایران مربوط باشد، یک پای ثابتش «حمید معصومی‌نژاد» است. رویدادهای مهمِ ایتالیا را هم به خوبی پوشش می‌دهد. کار به جایی رسیده که همه‌ی مسئولان ایرانی هم او و شیوه‌ی کارش را می‌شناسند. در روزگاری که گزارشگران ایرانیِ حاضر در کشورهای دیگر به سالی یک گزارش یا در نهایت دو گزارش کفایت می‌کنند، معصومی‌نژاد هیچ رویدادی را از دست نمی‌دهد.
خیال همه ما تا حدود زیادی راحت است که هر اتفاق مهمی که در ایتالیا رخ می‌دهد، معصومی‌نژادی هست که برایمان گزارشش را تهیه کند.
دیدار در راونا
وقتی همراه ارکستر سمفونیک تهران به ایتالیا رفتیم تا شاهد حضور این ارکستر در کنار ارکستر فستیوال راونا باشیم، هرگز فکرش را هم نمی‌کردیم که حمید معصومی‌نژاد 5 ساعت راه از رُم تا راونا را را بیاید. او آمده بود تا از اجرای مشترک ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راونا گزارشی تهیه کند. این درست همان روحیه‌ای است که معصومی‌نژاد را از دیگر گزارشگران مستقر در خارج از کشور متمایز می‌کند.
کسی که برای تهیه یک گزارش سختی 5 ساعت رانندگی را به جان می‌خرد، بی‌شک برای کارش ارزش قائل است و مستحق این است که مردم کشورش هم او را بشناسند.
او انفرادی کار می‌کند. خودش، دوربینش و یک میکروفُن. خبری از فیلمبردار و صدابردار هم نیست. تصاویر لازم را با دوربین ضبط می‌کند. وقتی می‌خواهد با کسی مصاحبه بگیر، اگر سه‌پایه داشته باشد که دوربین را می‌کارد و تنظیم می‌کند و بعد از مانیتور دوربین هوای تصویر را دارد. کنار دوربین می‌ایستد و میکروفن را به سمت مصاحبه شونده می‌گیرد و پرسش‌هایش را با او مطرح می‌کند. اگر هم تک‌پایه داشته باشد که با یک دست دوربین را می‌گیرد و با یک دست هم میکروفن را، در عین حال هم با مانیتور هوای کادرِ دوربین را دارد و پرسش‌هایش را با مصاحبه شونده مطرح می‌کند.
در نهایت هم تدوینِ گزارش را خودش انجام می‌دهد
خودسانسوری
در آموزه‌های خبرنگاری و روزنامه‌نگاری بلای جان خبرنگار را «خودسانسوری» می‌دانند. یعنی زمانی که خبرنگار خودش، خودش را سانسور می‌کند و بسیاری از واقعیت‌ها و اتفاق‌ها را به دلیل مصلحت‌اندیشی از گزارشش حذف می‌کند. متاسفانه معصومی‌نژاد دچار خودسانسوری است. او وقتی می‌خواهد گزارشی برای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه کند، خوب می‌داند که باید هوای خیلی از مسائل را داشته باشد. گاهی در پرسش‌هایی که با مصاحبه‌شونده مطرح می‌کند، نوع پاسخ را هم تعیین می‌کند و از مصاحبه شونده می‌خواهد آنگونه که خواست اوست پاسخ دهد.
این مسئله البته به دلیل ملاحظاتی است که در صدا و سیمای ما وجود دارد. اما به هر ترتیب این کار از اصول حرفه‌ای به دور است و جلوی بسیاری از وقایع جذاب برای مخاطب را می‌گیرد.
خبرنگار صداوسیما نیست
هیچ میدانید که معصومی‌نژاد به طور رسمی خبرنگار صدا و سیما نیست. او به طور آزاد کار می‌کند و گزارش‌هایش را برای صداوسیمای ایران می‌فرستد و آنها هم اگر صلاح بدانند گزارش‌هایش را پخش می‌کنند. در واقع معصومی‌نژاد بابت هر گزارشی که در صدا و سیما پخش شود پول می‌گیرد. این مسئله تا حدود زیادی خودسانسوری‌هایش را توجیح می‌کند.
به هر روی گزارشگری که در ایتالیا زندگی می‌کند، در طول سالیان گذشته به گونه‌ای کار کرده که گزارش‌های بسیاری از او در تلویزیون ایران پخش شده است. او چند سال پیش هم برای مدتی تحت تعقیب پلیس ایتالیا قرار گرفت که در نهایت از اتهامش تبرعه شد.
