چهره‌های مطرح سینمایی هر سال با آثار نوشتاری خود و یا کتاب‌هایی که از گفت‌و‌گوهای آنان جمع‌آوری شده در نمایشگاه کتاب حاضرند. امسال نیز باید منتظر ارائه آثاری مرتبط با دو کارگردان سرشناس سینما در نمایشگاه کتاب بود.
کتاب «گفت و گو با عباس کیارستمی» نوشته مهدی مظفری ساوجی در این دوره نمایشگاه عرضه خواهد شد، همچنین داریوش مهرجویی که چند وقتی است رو به نوشتن آورده با «دو خاطره: سفرنامه پاریس، عوج‌کلاب»، «سفر به سرزمین فرشتگان»، «آن رسید لعنتی» به نمایشگاه کتاب می‌آید.
انتظاری سه ساله که به اتفاقی مبارک منتهی شد
مهدی مظفری پس از چند سال گفت‌های خود با عباس کیارستمی را در قالب کتابی منتشر کرده است، او با بیان این موضوع که برای نگارش این کتاب بسیار انتظار کشیده و صبر کرده است، به خبرگزاری ایسنا گفت: «شروع گفت‌وگوی من با کیارستمی از سال ۱۳۸۸ بود. دو، سه سال بود که پیگیر مصاحبه با استاد بودم که سرانجام این اتفاق مبارک در سال ۱۳۸۸ رقم خورد و آقای کیارستمی اجازه دادند که من دکمه ضبطم را فشار دهم و اولین پرسش را با ایشان در میان بگذارم. راضی کردن آقای کیارستمی برای این گفت‌وگو کار آسانی نبود. یکی از عواملی که این مسیر را هموار کرد انتشار کتاب «گفت‌وگو با نجف دریابندری» در سال ۱۳۸۸ بود. کتابی که امسال به چاپ سوم رسیده است. موضوع از این قرار است که آقای کیارستمی به من گفت که این کتاب را می‌خوانم و اگر مورد پسندم واقع شد با هم گفت‌وگو می‌کنیم.»
این نویسنده با بیان نقل قولی از کیارستمی درباره کتاب «گفت و گو با نجف دریابندری»، بیان کرد: « آقای کیارستمی بعدها به من گفت از لحظه‌ای که کتاب را گرفتم تا وقتی آن را تمام نکردم زمین نگذاشتم. گویا خواندن این کتاب مقارن شده بود با سفری که ایشان باید به فرانسه می‌رفتند و آن‌طور که بعداً به من گفتند کتاب را با خودشان به پاریس برده بودند و یک نفس تا پایان خوانده بودند. خوشبختانه کتاب مورد رضایت استاد قرار گرفت و باب گفت‌وگو باز شد.»
او درباره روند شروع مصاحبه هایش با کیارستم، توضیح داد: «نقطه آغاز کتاب، سال ۱۳۸۸ و نقطه پایان هم سال ۱۳۹۲ بود که به مسافرت‌ها و فیلمسازی ایشان برخورد و کار عقب افتاد، تا روزی که متأسفانه از طریق یکی از خبرگزاری‌ها متوجه شدم ایشان در بستر بیماری است.
مظفری در توضیح بیشتر درباره کتابش گفت: «این کتاب در سه فصل تدوین و تألیف شده. متن با شعرهایی که به کیارستمی تقدیم شده آغاز می‌شود. در بخش اول کتاب گزارش و چند مطلب دیگر آمده. گزارش در واقع یادآور عنوانی است که کیارستمی بر اولین فیلم بلند داستانی‌اش گذاشته است. گزارش این کتاب البته نوعی گزارش زندگی و مرگ است: یادداشت‌های روزانه‌ای که حاصل روابط و مراوداتی است که من از حدود سال ۱۳۸۴ تا همین اواخر با او و احوال و آثارش داشتم. به عبارتی در این یادداشت‌ها به زندگی کیارستمی نزدیک شده‌ام، همچنان که نشان داده‌ام مرگ چگونه به شکل ناجوانمردانه‌ای به او نزدیک شده است.»
مظفری درهمین راستا اضافه کرد: «بخش دیگری از این فصل به فیلم‌شناسی، کتاب‌شناسی، مروری بر آثار، بزرگداشت و جوایز و افتخارات او اختصاص دارد. بخش دوم کتاب حاوی دو یادداشت از کیارستمی است که البته این یادداشت‌ها قبلاً یکی در نشریه «پوزوتیف»، با عنوان «تأثیرگذارترین فیلم زندگی‌ام» و دیگری با عنوان «در آغاز تصویر بود» در روزنامه «گاردین» منتشر شده است.»
او همچنین بیان کرد: «گفت‌وگوی من با استاد ۱۵۰ صفحه از کتاب را دربرگرفته. سیر گفت‌وگو هم به شکلی است که مدام در گذشته و حال و آینده در رفت و آمد است. از تولد او شروع می‌شود و در نهایت به اصغر فرهادی و «جدایی نادر از سیمین» و در پایان به فدریکو فلینی و «زندگی شیرین» می‌رسد. پدر و مادر، وضعیت مذهبی خانواده، نخستین تجربه‌های کتاب‌خوانی، دوران کودکی، مدرسه بهرام و دبیرستان جم، نخستین بارقه‌های آشنایی با فیلمسازی، صادق هدایت، احمد کسروی، شعر و تجربه‌های شعرخوانی او از جمله تجربه‌هایش در حفظ کردن شعرهای حمیدی شیرازی، ممیزی فیلم در ایران و دیگر کشورها، نفت، وضعیت مذهب در ایران، مسعود کیمیایی، ابراهیم گلستان، سینمای مستقل و بدنه از جمله مباحثی است که باب گفت‌وگو پیرامون آن‌ها در این اثر با استاد گشوده شده است.»
از خاطرات شخصی تا نقدی بر بروکراسی
داریوش مهرجویی که در چند ماه اخیر کتاب های تازه خود را رونمایی کرده است، با برخی از آثار خود در نمایشگاه کتاب امسال حاضر می شود.
کتاب «دو خاطره: سفرنامه پاریس، عوج‌کلاب» به عنوان اثری چاپ اولی است که دربردارنده روایت شخصی رویدادهایی است که این کارگردان سینما در دو مقطع زمانی با آن‌ها روبه رو بوده است. مخاطب، در بخش «سفرنامه پاریس» با خاطرات مهرجویی از حضورش در این شهر روبه‌رو می‌شود و در بخش دوم با نام «عوج‌کلاب» با روایتی از یک سوءتفاهم؛ سوء تفاهمی که مهرجویی را راهی بازداشتگاه می‌کند.
شهرام اقبال زاده که این روزها مشغول ویرایش جدیدترین اثر این کارگردان است درباره دیگر آثار او توضیح می دهد: «همچنین «سفر به سرزمین فرشتگان» که چندی پیش از سوی انتشارات به‌نگار راهی بازار شده، از دیگر آثاری است که به عنوان یکی دیگر از آثار چاپ اولی او در نمایشگاه کتاب حضور خواهد داشت. «سرزمین فرشتگان» ماجرای زوج جوانی را روایت می‌کند که راهی لس‌آنجلس می‌شوند با تصور این‌که آن‌جا سرزمینی بهشت‌گونه است در حالی که برای آن‌ها کم‌شباهت به جهنم نیست.»
چاپ دوم کتاب «آن رسید لعنتی» مهرجویی نیز در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود. «آن رسید لعنتی» درباره سردرگمی و کلاف بازنشدنی مشکلات انسان‌ها در زندگی شهری است؛ حتی می‌توان گفت نقدی بر بروکراسی و زندگی مدرن است. با آن‌که شهری که داستان در آن می‌گذرد تهران است، اما اتفاقات داستان در هر شهر بزرگی می‌تواند بیفتد.
اقبال‌زاده همچنین از ویرایش یکی از تازه‌ترین نوشته‌های داریوش مهرجویی خبر داد. این اثر «برزخ ژوری» نام دارد که در آن نویسنده با علم کردن ماجرای کارگردانی شهیر به نوعی تلاش کرده تا مباحث فلسفی و بویژه فلسفه هایدگر را درباره مرگ مطرح کند.
