هفته گذشته و در روزهای منتهی به سال جدید بسیاری از افراد همزمان با شنیدن خبر رفتن حجت الله ایوبی از سازمان سینمایی به مرور وقایع یک ساله گذشته پرداختند. حجت الله ایوبی که حدود سه سال و نیم سکاندار سینمای ایران بود هفته گذشته میز ریاستش را به یادگار گذاشت برای آنهایی که بعد و بعدتر می آیند تا امور سینما را به عهده بگیرند. همین امر بهانه ای شد تا به مرور مهمترین اتفاقات سینمایی در یک سال گذشته بپردازیم. در یک سال گذشته هرچند اتفاقات تلخی همچون فوت سینماگران، توقف اکران فیلم ها، نارضایتی صاحبان آثار رخ داد اما رویدادهایی هم بود که توانست مخاطب را نسبت به پرده نقره ای امیدوار نگاه دارد، مثل فروش ۱۶۰ میلیاردی آثار سینمایی که بی شک نشان از دوستی مخاطبان با سینما دارد.
در ادامه مروری اجمالی بر مهمترین اتفاقات سینمایی در یک سال اخیر داریم که می خوانید:
فروردین
نخستین اتفاقی که در نخستین روزهای سال ۹۵ خبرساز شد انحلال شورای عالی سینما بود.
حجت الله ایوبی رییس سابق سازمان سینمایی طی مصاحبه ای با مهر این شورا را یک فرزند ناقص الخلقه خواند و بیان کرد: «اولا از همه کسانی که عضویت در شورای عالی سینما را پذیرفتند جدا تشکر می کنم، ولی اکثریت قریب به اتفاق همین بزرگوارانی که پذیرفتند عضو شورای عالی سینما شوند در اولین جلسه معتقد بودند که این نهاد اساسا درست متولد نشده و یک فرزند ناقص الخلقه است. این دیدگاهی است که در شورای عالی سینما وجود داشت ولی ما حقیقتا در آن ماه های پرالتهاب اول کار خیلی فرصت بررسی همه جانبه این را که آیا این نهاد که تاسیس شده اتفاق خوبی است یا خیر نداشتیم و تصورمان این بود که سرنوشت سازمان سینمایی به شورای عالی سینما گره خورده و این ۲ نهاد به هم مربوط هستند ولی بعد که جلسات تشکیل شد، متوجه شدیم سازمان سینمایی یک سازمان مستقل است و نیازی نیست بالای سر این سازمان نهادی به نام شورای عالی سینما وجود داشته باشد.» به همین ترتیب پس از کش و قوس های فراوان این شورا منحل شد.
از دیگر اتفاقاتی که نخستین روزهای سال ۹۵ را تحت تاثیر قرار داد، فوت ثریا حکمت بود. این بازیگر سینما و تلویزیون که مدتی بود به کما رفته بود، جمعه ۲۰ فروردین ماه در بیمارستان درگذشت.
اردیبهشت
فرید کشنفلاح متولد ۱۳۳۹ کرمانشاه و گریمور پیشکسوت تئاتر و سینما بود که سالها با حوزه هنری فعالیت مستمر داشت صبح سهشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه دار فانی را وداع گفت.
اولین ماراتن سینمایی در سال ۹۵ با برگزاری سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر آغاز شد که این جشنواره را به حاشیه برد حضور مجری شبکه بهایی «من و تو» در این فستیوال بود، اما به طور کلی می توان گفت که این جشنواره با نظم و ترتیب کم سابقه ای برگزار شد که با توجه به ناهماهنگی هایی که در نمایش و ورود افراد به سالن در سی و چهارمین جشنواره ملی فجر پیش آمد این نظم در جشنواره جهانی نمود بیشتری داشت. از نکات دیگری که درباره این جشنواره می توان به ان آشاره کرد این است که بر خلاف اختتامیه جشنواره های دیگر که گاهی اوقات تا پاسی از شب به طول می انجامد اختتامیه سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر در کمتر از یک ساعت به پایان رسید.
خرداد
در خرداد ماه ۹۵ خبر توقیف فیلم سینمایی «آااادت نمی کنیم» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان توسط قوه قضاییه به دلیل پخش تیزرهای این فیلم از شبکه های ماهواره ای فضای سینما را تحت تاثیر قرار داد چراکه این برای نخستین بار بود که قوه قضاییه مستقیما به این امر ورود پیدا کرد و اکران یک فیلم را متوقف کرد. با این وجود پس از چندی عوامل این فیلم با دادن بیانیه ای تاکید کردند که با شبکه های ماهواره ای همکاری ندارند و این شبکه ها به صورت خودسرانه تصمیم به پخش این تیزرها کرده اند، از همین رو پس از چندی اکران این فیلم از سر گرفته شد، البته این تمام موضوع نبود، چرا که این مشکل در ماه های بعد هم گریبانگیر سینمای ایران شد.
فیلم سینمایی «پنجاه کیلو آلبالو» ساخته مانی حقیقی که در نوروز ۹۵ به نمایش در آمد سرانجام پس از سه ماه نمایش و فروش ۱۳ میلیاردی در خرداد ماه اکران آن از سوی سازمان سینمایی در سراسر کشور متوقف شد.
علی جنتی وزیر پیشین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود که اعطای پروانه نمایش به این فیلم از اشتباهات بزرگ شورای پروانه نمایش بود. او در مورد این فیلم گفته بود که «۵۰ کیلو آلبالو» فروپاشی و سقوط خانواده را ترویج میکند و با آرایش نامناسب بازیگران الگوی نامناسبی ارایه میدهد. در واکنش به سخنان جنتی، مانی حقیقی، کارگردان فیلم در نامهای سرگشاده خطاب به وزیر ارشاد نوشت که این فیلم تا پیش از آغاز فیلمبرداری سه بار از وزارت ارشاد پروانه ساخت گرفته است. به گفته او «فیلمنامه آن ۱۴ اصلاحیه داشته، دوبار توسط شورای پروانه نمایش بازبینی شده و ۱۷ اصلاحیه بر آن اعمال کرده است». حقیقی در انتهای نامه خود نوشته بود: «ماجرای تولید و اکران فیلم ۵۰ کیلو آلبالو حاکی از این است که مدیریت فرهنگی کشور من در این زمینه بیضابطه، مغشوش و غیراصولی بوده است. به همین دلیل، من دوستانه و برادرانه از شما تقاضا میکنم که کار را به کاردان بسپارید» به همین ترتیب این فیلم از پرده پایین کشیده شد.
یکی از موفقیت های سینمای ایران در خرداد ماه ۹۵ کسب جایزه بهترین بازیگر مرد توسط شهاب حسینی از شصت و نهمین فستیوال فیلم کن برای بازی در فیلم سینمایی «فروشنده» بود. همچنین این جشنواره جایزه بهترین فیلمنامه خود را نیز به اصغر فرهادی نویسنده و کارگردان «فروشنده» اهدا کرد. این فیلم توانست در ماه های بعد با فروش بیش از ۱۶ میلیارد تومان رکود فروش در سینمای ایران را بشکند.
خرداد ماه ۹۵ با فوت اصغر بیچاره عکاس، کارگردان و تهیه کننده سینما به پایان رسید.
تیر
آنچه که تیرماه ۹۵ را به شوک فرو برد فوت عباس کیارستمی کارگردان جهانی بود. او پس از تحمل یک دوره بیماری عصر دوشنبه ۱۴ تیر ماه درگذشت.
عباس کیارستمی که بر اثر سکته قلبی چشم از جهان فروبست برای ادامه درمانش ایران را به مقصد فرانسه ترک کرده بود تا مراحل درمان را در آن کشور طی کند اما بر اثر شدت گرفتن بیماری در همان کشور درگذشت. در پی فوت او بزرگان سینمای جهان در غم از دست دادن او نوشتند تا آنجا که حتی فرانس اولاند رییس جمهور فرانسه نیز درگذشت او را به همگان تسلیت گفت، اما این تمام ماجرا نبود و پس از مدتی خانواده عباس کیارستمی نسبت به روند درمان او و قصور پزشکان در ایران شکایت کردند. در پی این موضوع وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی و سازمان سینمایی به این قضیه ورود کردند و قصور را از جانب پزشکان فرانسوی دانستند، با این وجود در حالی که ۸ ماه از این اتفاق می گذرد اما همچنان پرونده پزشکی این هنرمند بزرگ مفتوح و مقصر اصلی فوت او مشخص نشده است.
از دیگر اتفاقات مهم این ماه جدا شدن محمدحسین لطیفی و ضیاءالدین دری از شورای پروانه نمایش بود، اما مشخص نشد که این جدا شدن عزل بود یا استعفا. گفته می شد جدایی این ۲ تن به دلیل اظهارنظرهایشان درباره فیلم سینمایی «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا» بود. پیشتر این ۲ به صراحت اعلام کرده بودند که این فیلم به دلیل موضوع نامتعارفش قابلیت نمایش ندارد.
مرداد
پرویز صبری از کارگردانان فیلم هایی با موضوعات کودکان در مرداد ماه ۹۵ درگذشت. او پس از تحمل یک دوره بیماری در بیمارستان سجاد شهریار از دنیا رفت. صبری که از ۱۸ اردیبهشت ماه در این بیمارستان بستری بود مدتی به کما به رفت و در نهایت پس از چندی درگذشت.
جشن حافظ که هر سال توسط علی معلم مدیرعامل «دنیای تصویر» برگزار می شود در مرداد ماه امسال نیز برگزار شد، این جشن برای نخستین بار نشان کیارستمی را اهدا کرد که این جایزه به شهرام مکری کارگردان جوان سینما تعلق گرفت. از دیگر نکات جالب این رویداد این بود که فیلم سینمایی «ابد و یک روز» ساخته سعید روستایی که سال گذشته در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر ۹ سیمرغ بلورین را از آن خود کرده بود، در این جشن نیز توانست ۴ جایزه در بخش بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه، بهترین بازیگر مرد و بهترین کارگردانی بگیرد. این نخستین رویداد فرهنگی در سال ۹۵ بود که راه سعید روستایی را در کسب جوایز در دیگر جشن ها و جشنواره های داخلی هموار کرد. جشن حافظ امسال بیشتر از هر سال دیگری درگیر حاشیه هایی چون پوشش بازیگران بود تا آنجا که این بازیگران در صفحات شخصی خود ناگزیر به دادن توضیح درباره این لباس ها بودند.
شهریور
پس از هتاکی های مکرر یک نشریه به هنرمندان سرانجام آنها به هتاکی های این نشریه در دهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران و اختتامیه جشنواره «چهل چراغ» که به صورت همزمان برگزار می شد، پاسخ دادند.
در جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران مانی حقیقی که تهمت هایی به او، ترانه علیدوستی و اصغر فرهادی توسط این نشریه زده شده بود بیان کرد: در چند روز گذشته تعدادی از همکاران و مردم از طرق مختلف از ترانه علیدوستی و اصغر فرهادی و من بابت مطلبی که در یک نشریه درباره ما نوشته شده دلجویی کردند. ما سه نفر تصمیم گرفتیم اعتراض خودمان را در قالب یک شکایت کیفری مطرح کنیم. انگیزه ما برای کاری که می کنیم این نیست که صرفا آن مطلب را تکذیب کنیم بلکه می خواهیم اعتراض خود را به این اتفاق نشان دهیم.
ابراهیم حاتمی کیا هم نسیت به هتاکی های این نشریه واکنش نشان داد و بیان کرد: همه عزیزان که اینجایند صاحب قلم هستند، حرمت قلم با اتفاقات آن نشریه زایل شد و همه ما باید در برابر آن بایستیم. نمی دانم این خشونت از کجا می آید. متاسفم که با اسم و خون حسین(ع) این چنین بازی می شود. من کم از این نشریه نواخته نشدم. آنها به من می گفتند کار انحرافی در سینما انجام می دهم.
مریلا زارعی نیز در اختتامیه جشنواره «چهل چراغ» تاکید کرد: امروز در این مملکت نشریهای منتشر میشود که به همه ما توهین کرده و پردهدری میکند و آبروی مسلمان را میبرد و بدترین الفاظ آن، تیتر میشود. من دیوانه حسین هستم از بزرگان میخواهم ورود پیدا کنند.
داوود میرباقری هم پس از صحبت های مریلا زارعی عنوان کرد: شرایطی که این روزها در بخشی از مطبوعات از جمله توسط این نشریه به وجود آمده، شرمآور است. اگر حضرت حسین (ع) بود امروز قیام و برخورد میکرد که چرا عدهای در مملکت شیعه چنین جراتی میکنند و هتاکی میکنند. ما توقع داریم که بزرگان و مسئولان ورود کنند. دل همه ما را شکسته است. این جریان اگر ادامه پیدا کند همه ضرر میکنند.
در دهمین جشن منتقدان و نوسندگان سینمایی ایران بار دیگر «ابد و یک روز» با هفت جایزه در بخش بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه، بهترین بازیگر مرد نقش اول، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین بازیگر مکمل مرد و بهترین دستاورد فنی توانست بار دیگر در یک جشن سینمایی جوایز را از آن خود کند.
از دیگر اتفاقات مهمی که شهریور ماه ۹۵ را تحت تاثیر قرار داد فوت داوود رشیدی بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون بود. او که مدتها بود از بیماری رنج میبرد و در منزل تحت مراقبت بود سرانجام به دلیل ایست قلبی درگذشت.
همانطور که پیشتر ذکر شد مشکل تیزرهای تبلیغاتی حل نشد و بر همین اساس طبق دستور قوه قضاییه مبنی بر برخورد با سینماگرانی که تیزر فیلم هایشان از شبکه ماهواره ای پخش می شود، با آثار مصطفی کیایی، علیرضا سرتیپی عبدالله علیخانی، سیدامیر پروین حسینی و رضا میرکریمی به عنوان تهیه کنندگان فیلم هایی چون «بارکد»، «دراکولا»، «زاپاس»، «دختر» و «آبنبات چوبی» و همچنین سه دفتر پخش سینمایی شامل فیلمیران به مدیریت علی سرتیپی، نورتابان به مدیریت محمدرضا صابری و پویافیلم به مدیریت عبدالله علیخانی برخورد و مدتی از کار آنها جلوگیری شد اما چندی بعد کار آنها آغاز شد.
در اعلامیه ای که از سوی سازمان سینمایی مبنی بر کار مجدد این دفاتر پخش صادر شد، آمده بود: «پیرو مذاکره رییس سازمان سینمایی با حجت الاسلام والمسلمین منصوری بازپرس رسیدگی کننده به پرونده، با ابلاغ ویژه رییس قوه قضاییه، مشکل اکران فیلم های دفاتر تعلیق شده شامل فیلمیران، نورتابان و پویا فیلم مرتفع شده و ادامه فعالیت این دفاتر بلامانع است.»
مهر
پس از آن که فیلم سینمایی «سیانور» ساخته بهروز شعیبی در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نادیده گرفته شد و در هیچ یک از رشته ها نامزد دریافت سیمرغ نشد، این فیلم در مهرماه ۹۵ در چهاردهمین جشنواره فیلم «مقاومت» شرکت کرد. این فیلم که درباره سازمان مجاهدین خلق و ترور شهید مجید شریف واقفی در پی ارتداد و انشعاب این سازمان است در این جشنواره نیز در هیچ کدام از بخش ها نامزد دریافت سیمرغ نشد که به همین دلیل جشنواره فیلم «مقاومت» با انتقادهایی روبه رو شد.
در این جشنواره چند فیلم دیگر مانند «هیهات» و «اروند» که با ماهیت جشنواره سنخیت دارند، حضور داشتند اما آنها نیز مورد بی مهری این رویداد قرار گرفتند در پی همین موضوع ناصر درخشان مدیر دبیرخانه دایمی و انتخاب و ارزشیابی چهاردهمین جشنواره بینالمللی فیلم «مقاومت» در پاسخ به اینکه چرا فیلم هایی مانند «اروند»، «هیهات» و «سیانور» در داوری چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت مورد توجه قرار نگرفته است، گفت: ما افراد شناخته شده و حرفه ای را برای داوری در این جشنواره انتخاب کرده ایم و آنها با نگاه حرفهای داوری آثار را در بین تعداد زیادی از فیلم ها انجام دادند و به دلیل کیفیت آثار رقابت بالایی در جشنواره وجود داشت.
پس از این اظهارات مسئولان جشنواره تصمیم گرفتند به فیلم هایی که نادیده گرفته شده کمک ۲۰ میلیون تومانی کنند، اما در فاصله کمتر از یک ساعت از این اعلام، تهیه کنندگان سه فیلم «اروند»، «سیانور» و «هیهات» در بیانیه ای اعلام کردند که این کمک ها را نمی خواهند و به این ترتیب این هدایا را به مسئولان جشنواره بازگرداندند.
هرچند در سال ۹۵ وعده وعید های زیادی برای اکران فیلم سینمایی «رستاخیز» ساخته احمدرضا درویش داده شد اما سرانجام این فیلم در این سال هم رنگ اکران به خود ندید. یکی از وعده هایی که داده شد مربوط به حجت الله ایوبی رییس پیشین سازمان سینمایی بود.
حجت الله ایوبی که عصر جمعه ۹ مهر ماه در اختتامیه چهاردهمین جشنواره فیلم «مقاومت» حضور داشت، درباره آخرین وضعیت فیلم سینمایی «رستاخیز» گفت: در این مدت گفتگوهای زیادی با احمدرضا درویش و تقی علیقلی زاده به عنوان صاحبان این فیلم داشتیم و همه با هم در تلاش هستیم و همکاری می کنیم تا جامعه اسلامی و تشیع از این اثر فاخر محروم نشوند. با توجه به مجموعه اتفاقاتی که رخ داد فکر می کنم در حال رسیدن به نتیجه با یکدیگر هستیم البته فردا شنبه مصادف با ۱۰ مهر ماه هم جلسه ای با یکدیگر داریم. به هر حال با توجه به چیزی که اعلام کرده بودیم ما بر سر عهد و پروانه نمایشی که داده بودیم هستیم.
ایوبی عنوان کرد: ما حتی اعلام کردیم که اگر صاحبان فیلم اصرار بر نمایش فیلم با چهره حضرت عباس(ع) هستند این اتفاق می افتد و ما حرفی نداریم. ما در واقع اختیار را به صاحبان فیلم داده ایم زیرا آنها افرادی متدین و آشنا به فضای کشور هستند و به خوبی مسایل را درک می کنند.
با این وجود رایزنی ها برای اکران این فیلم همچنان پابرجا است تا شاید «رستاخیز» در سال ۹۶ روی پرده برود.
از اتفاقات دیگری که می توان در این ماه به آن اشاره کرد برگزار نشدن جشنواره فیلم کودک در اصفهان بود. جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان در دوره بیست و نهم طی تصمیمات مسئولان به ۲ بخش کودک و نوجوان تقسیم شد و مقرر شد که پس از این جشنواره کودک در اصفهان و جشنواره نوجوان در همدان برگزار شود، در مهرماه سال گذشته جشنواره همدان برگزار شد و امسال باید جشنواره کودک در مهر ماه در اصفهان برگزار می شد، با این وجود این اتفاق نیفتاد.
پس از آنکه حجت الله ایوبی رییس سابق سازمان سینمایی علیرضا رضاداد را به عنوان دبیر سی امین دوره جشنواره فیلم کودک و نوجوان منصوب کرد او در گفتگویی درباره چگونگی برگزاری جشنواره بیان کرد: اصل این است که دوره سیاُم را در ۲ بخش رقابتی کودک و غیر رقابتی نوجوان برگزاری کنیم. همین روزها و در جلسه دی ماه شورای برگزاری جمعبندی میکنیم اما بخش رقابتی کودک در اوایل تیرماه و همزمان با عید فطر برگزار میشود.
به همین ترتیب مقرر شد این جشنواره در تیرماه سال ۹۶ در اصفهان برگزار شود.
آبان
سی و سومین جشنواره فیلم کوتاه تهران در حالی در پردیس چارسو برگزار شد که به نظر می رسید این سالن در سال آینده نمی تواند محل مناسبی برای برگزاری این جشنواره باشد. با توجه به اینکه هر ساله استقبال زیادی از این رویداد از سوی فیلمسازان عرصه فیلم کوتاه می شود به نظر می رسد دست اندرکاران این جشنواره باید به فکر محل دیگری برای برگزاری جشنواره باشند. این موضوع نکته ای بود که فیلمسازان این دوره نیز بر آن تاکید داشتند.
آذر
دهمین دوره جشنواره «سینماحقیقت» در این ماه در حالی برگزار شد که برخی از سینماگران نسبت به حضور پیدا نکردن آثارشان در این رویداد معترض بودند.
البته برخی موضوعات نیز به این مساله دامن می زد برای مثال بعد از اعلام اسامی فیلم های جشنواره در بخش های مختلف، چهار فیلم دیگر بدون اعلام دلیل مشخص به بخش مسابقه ملی اضافه شدند و در خبر رسمی مرکز گسترش تنها اعلام شد بر اساس اعتراض کتبی صاحبان آثار به دبیر جشنواره هیات بازبینی دوباره فیلمهای آنها را دیده است.
اما سیدمحمد مهدی طباطبایی نژاد دلیل این امر را چنین بیان کرد: از این چهار فیلم، ۲ اثر از پیش در ذخیره ها و جزو پیشنهاد هیات انتخاب جشنواره بود. اعضای هیات انتخاب گفته بودند اگر فرصت نمایشی وجود داشته باشد این آثار می توانند در جشنواره حضور پیدا کنند که بر همین اساس ما هم اعلام کردیم این فرصت وجود دارد و سانس های ما پاسخگوی این افزایش تعداد است.
و اما در روزهایی که صاحبان فیلم در تب و تاب ساخت و تکمیل مراحل نهایی آثارشان برای رساندن به سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر بودند، نیما طباطبایی کارگردان جوان این عرصه که از بیماری تومور مغزی رنج می برد در آذرماه ۹۵ درگذشت.
محمد زرین دست هم در همین ماه از دنیا رفت. او در حوزههای مختلف بازیگری، نویسندگی، کارگردانی و تهیهکنندگی فعالیت داشت.
اولین حاشیه های سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر از همین جا آغاز شد؛ یعنی زمانی که ۲ ماه مانده به برگزاری جشنواره اسامی هیات انتخاب این رویداد توسط یک کانال تلگرامی و یک رسانه لو رفت این در حالی است که همین اتفاق سال گذشته و در دوره سی و چهارم جشنواره نیز رخ داده بود و محمد حیدری دیر جشنواره اعلام کرده بود که برای صیانت از آرا و پرهیز از فشار سینماگران بر هیات انتخاب جشنواره اسامی آنها تا نهایی شدن رایشان اعلام نمی شود ولی در نهایت این اطلاعات محرمانه فاش شد.
دی
در دی ماه ۹۵ با اعلام فیلم های راه یافته به سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر حاشیه های این رویداد سینمایی قوت گرفت.
یکی از این حاشیه های راه نیافتن فیلم سینمایی «کاناپه» به کارگردانی کیانوش عیاری به این رویداد بود که دلیل آن استفاده بازیگران زن از پوستیژ اعلام شد و دبیر این جشنواره بیان کرد که درباره این فیلم باید مراجع قانونی بالاتر تصمیم گیری کنند.
از دیگر موضوعاتی که می توان به آن اشاره کرد کناره گیری فیلم سینمایی «امپراتور جهنم» به کارگردانی پرویز شیخ طادی از جشنواره بود، محمد خزاعی تهیه کننده این اثر در اعتراض به اینکه چرا این فیلم در بخش غیر رقابتی این جشنواره راه یافته بود از حضور در این رویداد کناره گیری کرد.
مشکل سایت خرید و فروش بلیت های سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر هم از دیگر حاشیه های جشنواره سی و پنجم بود، به طوری که بلیت فروشی این رویداد به صورت حضوری انجام شد.
فیلم سینمایی «مشکل گیتی» به کارگردانی بهرام کاظمی که در دی ماه روی پرده سینماها بود به دلیل صدور حکمی قضایی، وزارت ارشاد دستور توقف نمایش این فیلم به سینماداران ابلاغ شد. این توقف به دلیل پخش تیزرهای این فیلم در شبکه های ماهواره ای بود که البته بعد از چندی با تلاش صاحبان فیلم و دادن تعهد اکران آن از سرگرفته شد.
در همین ایام اکران فیلم سینمایی «سه بیگانه» هم متوقف شد. این فیلم که قرار بود اکران شود به دلیل مهاجرت کارگردانش به خارج از کشور نتوانست به نمایش در بیاید اما بعد از چندی با تعامل قوه قضاییه این مشکل حل شد و این فیلم در حال حاضر روی پرده است.
آنچه دی ماه ۹۵ را برای سینماگران تلخ کرد فوت دنیا فنی زاده عروسک گردان کلاه قرمزی بود. او که سال ها به عنوان عروسک گردان در پروژه های تلویزیونی و سینمایی حضور داشت بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
حوزه فیلم کوتاه با برکناری فرید فرخنده کیش در دی ماه ۹۵ رنگ دیگری به خود گرفت. فرید فرخنده کیش که دبیر انجمن سینمای جوانان ایران بود اندکی بعد از برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران از ستمش برکنار شد و سید صادق موسوی با حکم حجت الله ایوبی رییس سابق سازمان سینمایی به عنوان رییس هیات مدیره و مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران منصوب شد.
هرچند از برکناری فرخنده کیش خبری به میان نیامده بود اما او در مصاحبه ای که داشت بیان کرده بود که استعفا نداده است.
همزمان با روی کار آمدن سید صادق موسوی سیمرغ فیلم کوتاه هم به جشنواره فیلم بعد از ۷ سال بازگشت به طوری که در اختتامیه جشنواره فیلم فجر سیمرغ نمادین به بهترین فیلم کوتاه تعلق گرفت.
بهمن
سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در بهمن ماه در حالی برگزار شد که از همان ابتدا عده ای به نحوه انتخاب های آثار راه یافته به این جشنواره معترض بودند، فارغ از بحث های حاشیه ای مانند پذیرایی بسیار بد از مهمانان و خبرنگاران در برج میلاد، اجازه ورود ندادن به داخل سالن میلاد به برخی از بزرگان سینما و رفتار بد برخی از پرسنل برج میلاد با خبرنگاران، آنچه اعتراض سینماگران را برانگیخت نحوه داوری های این دوره از جشنواره بود به طوری که برخی از رقابت انصراف دادند، کارگردان «ویلایی ها»، مسعود سلامی فیلمبردار «گشت۲» و محسن نصراللهی طراح صحنه «بدون تاریخ، بدون امضا» از آن جمله بودند. اما پاسخ محمد حیدری دبیر جشنواره فیلم فجر به این اعتراض ها و انصراف ها این بود که «آن هایی که انصراف داده اند میل خودشان است.»
در اثنای جشنواره فیلم فجر اختلافات میان کارگردان و تهیه کننده فیلم سینمایی «قاتل اهلی» عیان تر شد. منصور لشگری قوچانی تهیه کننده این اثر عنوان می کرد که که «قاتل اهلی» باید یکبار دیگر تدوین شود چرا که میزان بازی پولاد کیمیایی فرزند مسعود کیمیایی کارگردان این فیلم بیشتر از آنچه که در فیلمنامه گنجانده شده بود، است. با این وجود مسعود کیمیایی بیان می کرد که به عنوان مولف و صاحب اثر، او در جایگاه تصمیم گیرنده در این باره است.
در ایام برگزاری سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر بود که حسن جوهرچی بازیگر سینما و تلویزیون بر اثر نارسایی کبد و عفونت ریوی درگذشت.
کاظم افرندنیا دیگر بازیگر سینما و تلویزیون نیز از دیگر بازیگرانی بود که در این ماه دار فانی را وداع گفت.
در بهمن ۹۵ قانون منع ورود ۶ کشور به آمریکا بر سینما هم تاثیر گذاشت.
در پی فرمان ترامپ رییس جمهور ایالت متحده آمریکا مبنی بر منع ورود مردم ۶ کشور به آمریکا ترانه علیدوستی بازیگر «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی که در بخش فیلم های غیر انگلیسی زبان مراسم اسکار نامزد بود در صفحه مجازی خود به فارسی و انگلیسی نوشت «قانون منع ایرانیان و شش کشور دیگر از ورود به آمریکا، حتی اگر موقتی باشد تبعیضآمیز است و غیرقابل پذیرش. نمی دانم این منع شامل وقایع فرهنگی هم خواهد شد یا نه، اما اگر یک درصد هم نشود، من برای شرکت در مراسم اسکار به این کشور سفر نخواهم کرد» این موضوع انعکاس زیادی در رسانه های خارجی داشت.
چندی پس از اظهار نظر ترانه علیدوستی، اصغر فرهادی کارگردان «فروشنده» نیز اعلام کرد که در این مراسم حضور پیدا نمی کند.
اسفند تا روز بیست و یکم
کسب اسکار از بخش فیلم های غیرانگلیسی زبان مراسم اسکار توسط «فروشنده» اصغر فرهادی از مهمترین اتفاقاتی بود که در نخستین روزهای اسفند رخ داد.
همچنین در این ماه مجمع عمومی عادی خانه سینما با دستور کار ۱- استماع و رسیدگی به گزارش عملیاتی- مالی هیات مدیره و بازرس۲- اصلاح آیین نامه داوری۳- انتخاب اعضای هیات مدیره۴- انتخاب بازرس، عصر روز یکشنبه ۱۵ اسفند ماه در تالار سیف اله داد خانه سینما برگزار شد و پس از اجرای بندهای دستور جلسه، نامزدهای عضویت در هیات مدیره معرفی و سپس به صورت کتبی توسط مجمع رای گیری به عمل آمد و پس از اخذ شمارش آرا به ترتیب فاطمه معتمدآریا، کامران ملکی، مرتضی رزاق کریمی، ابراهیم حقیقی، سید علی قائم مقامی، همایون اسعدیان، روانبخش صادقی به عنوان اعضای اصلی و سعید عقیقی و ایمان کرمیان به عنوان اعضای علی البدل هیات مدیره دوره چهاردهم خانه سینما انتخاب شدند.
همچنین شاپور پورامین به عنوان بازرس اصلی و سهیل رحیمی به عنوان بازرس علی البدل هیات مدیره از سوی اصناف برگزیده شدند.
هیات مدیره جدید در اولین نشست رسمی خود رییس، نایب رییس، سخنگو و دبیر را معرفی خواهد کرد.
از اتفاقات مهم دیگر این بود که در روزهای منتهی به سال ۹۶ رییس سازمان سینمایی تغییر پیدا کرد.
هرچند در ماه های اخیر خبرهایی از استعفای رییس سازمان سینمایی به گوش می رسید اما او طی مصاحبه ای اعلام کرد که استعفا نداده است. او تلویحا اعلام کرد که توسط سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برکنار شده است. در حال حاضر محمد مهدی حیدریان به جای او بر صندلی ریاست سازمان سینمایی تکیه زده است.
در انتها باید اشاره ای داشت به فروش ۱۶۰ میلیاردی سینما در سال ۹۵.
همانطور که گفته شد «فروشنده» اصغر فرهادی با فروش نزدیک به ۱۶ میلیارد تومان توانست رکورد خوبی از خود به جا بگذارد. پس از آن فیلم سینمایی «من سالوادور نیستم» به کارگردانی منوچهر هادی با فروش ۱۴ میلیارد و نیمی گیشه های سینماها را از آن خود کرد. همچنین «۵۰ کیلو آلبالو» ساخته مانی حقیقی، «سلام بمبئی» ساخته قربان محمدپور، «ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی و «بارکد» به کارگردانی مصطفی کیایی همگی به فروش بالای ۱۰ میلیارد رسیدند. آمدن دیا میرزا بازیگر هندی «سلام بمبئی» به ایران هم از خبرهای سینمایی امسال بود.
«بادیگارد»، «لانتوری»، «زاپاس»، «ناردون»، «دراکولا»، «آس و پاس»، «خوب، بد، جلف»، «دختر»، «رسوایی ۲»، «هفت ماهگی»، «سیانور»، «خشکسالی و دروغ»، «من»، «اژدها وارد می شود»، «عادت نمی کنیم»، «ایستاده در غبار»، «یتیم خانه ایران»، «نیمه شب اتفاق افتاد»، «خشم و هیاهو»، «نفس»، «آبنبات چوبی»، «یک دزدی عاشقانه»، «جنجال در عروسی»، «چهار اصفهانی در بغداد»، «لاک قرمز» و «متولد ۶۵» هم دیگر آثاری بودند که توانستند به فروش بیش از یک میلیارد تومان دست یابند.
آمارهای فروش سال ۹۵ نشان از این دارد که سینما حال خوبی داشته است، هرچند میزان فروش نمی تواند معیاری برای موفقیت یک فیلم باشد اما بی تردید سینمایی که در جذب مخاطب موفق نباشد و نتواند به فروش خوبی برسد سینمای پویا و زنده ای نخواهد بود.