محمدرضا نجفی امامی که سالهاست در حوزه جلوه های بصری فعالیت می کند اولین فیلم رئال انیمیشن ایران بانام «مبارک» را کارگردانی کرد. او معتقد است که اولین بار باید این اتفاق در سینمای ایران رقم می خورد بالاخره خارجیها هم از یک جا شروع کردند و با آزمون و خطا به قدرت در این حوزه رسیدند ما هم یک جا باید استارت می زدیم. «مبارک» کاری در حد استانداردهای دنیا است . این فیلم علاوه بر حضور در جشنواره فیلم فجر توانست در جشنوارههای خارجی از جمله مونترال کانادا، بوسان کره و.. هم شرکت کند و بعد از نمایش در ایران امکان نمایش در کشورهای دیگر را با توجه به کیفیت اثر تجربه میکند. با محمدرضا نجفی امامی کارگردان درباره تلفیق شخصیت های شاهنامه با مبارک و بخشهای رئال و اولین تجربه مهم در سینمای ایران به گفتوگو نشستیم که در پی می آید:
با مرگ افشار ایده مبارک شکل گرفت
شاهد اکران فیلمی هستیم که فرهنگ ایرانی را به درستی ترویج میدهد و با تکنیک خوب وقابل رقابت با کارهای خارجی بخش های انیمیشن فیلم ساخته شد. درباره شکلگیری این کار بفرمایید.
تخصص اصلی من انیمیشن و جلوه های ویژه برای سینما و تلویزیون است. خیلی از دوستان انیمیشن کار می کنند و خروجی و کیفیت آثار ایرانی رادیده بودم . اکثر دوستان منتقد این مطلب بودند که چرا هنرمندان ایرانی نمیتوانند با کیفیت آثار خارجی کار تولید کند و با آن آثار رقابت کند. من در کارهایم تلاش کردم توانمندی های جوانان ایرانی را به رخ بکشم با مرگ سعدی افشار ایده «مبارک» در ذهنم شکل گرفت و تلاش کردم با استاندارهای جهانی شادی و نشاط را با مبارک به خانه ها بیاورم.
استفاده از سوپراستار برای جلب مخاطب
چرا به صورت انیمیشن صرف کار نکردید.
همانطور که مطلع هستید انیمیشن در ایران صنعتی نوپا است، مخاطب هم به وفور آثار انیمیشن خارجی با کیفیت مناسب را دیده من ترجیح دادم از فضای رئال و استفاده از یک سوپراستار، سینمای رئال که برای مخاطب ملموس است، استفاده کنم تا مخاطب را بتوانم به سالن سینما بکشانم . انیمیشن را با کیفیت خوب که مخاطب بتواند با انیمیشنهای خارجی قیاس کند با سینمای رئال تلفیق کردم تا بتوانم مردمی که سینمای رئال را دوست دارند به سالن بیاورم و توانایی در ساخت انیمیشن را به آنها نشان دهم و بگویم با این کیفیت مطلوب هم می توان انیمیشن ساخت .
جذابیت بصری برایم اهمیت داشت
حضور شخصیت های شاهنامه در داستان بسیار جذاب بود. داستانگویی اثر و تلفیق مبارک و شخصیت های شاهنامه فراز و فرود خوبی به قصه میدهد چطور این شخصیتها را با هم ترکیب کردید؟
با فوت آقای افشار حضور مبارک برایم قطعی بود، ایده اولیه کار و فیلمنامه را با دوستم بهروز واثقی که نگارش فیلمنامه را انجام دادند، با هم به بحث و تبادل نظر میپرداختیم که چگونه این کار شکل بگیرد جذابیت تصویری در این اثر برای من بسیار مهم بود و بسیاری اذعان دارند که برخی از پلانها با کارهای غربی بسیار نزدیک است. دلیلش این بود که مخاطب من با فیلم های انیمیشن خارجی ارتباط خوبی برقرار می کند اگر سکانس پلانها را به گونه ای طراحی نمیکردم که نزدیک به کارهای خارجی باشد نمی توانستیم مفاهیم را به درستی انتقال بدهم و مخاطب پس می زد.
حضور شاکردوست باعث شد شخصیت داستان را تغییردهم
تلفیق رئال و انیمیشن در نگارش فیلمنامه چگونه انجام شد.
کاراکترها را در فضای رئال قراردادیم بعد آن را تلفیق کردیم، فیلمنامه نوشته شد و تمام شد به خانم شاکردوست دادیم . در ابتدا شخصیت یک پسر بود، خانم شاکردوست این قدر از کار خوشش آمد و ارتباط برقرار کرد که پسر را به دختر تبدیل کردم .
نوع چهره شاکردوست فان است/ تخیل در سینما را نادیده گرفتیم
با توجه به شخصیت اصلی داستان که پسر بود چگونه فیلمنامه به خانم شاکردوست ارائه شد.
من یک شخصیت پرستار در فیلم دارم برای آن نقش در نظر گرفته بودم .بازی های ایشان را دیده بودم و نوع چهره شان به فان نزدیک است و بچه ها با آن ارتباط نزدیکی برقرار میکنند قرار بود چند سکانس بازی کنند وقتی داستان را خواندند و بازی با عروسک انجام دادند و بسیار عالی بود. من تصمیم گرفتم شخصیت را تغییر دادم. ایشان در این چند ماه خیلی خوب توانستند بازی کنند. این کار برای اولین بار است که صورت می گیرد در خارج از کشور جلوه های ویژه و انیمیشن در نود درصد فیلم ها وجود دارد و جذابیت خوبی با این کار انجام میدهند، من تلاش کردم انیمیشن و جلوههای ویژه را وارد فیلم سینمایی کنم . به هر کارگردانی پیشنهاد می دادم رغبتی به استفاده از این تکنیک ها نداشتند . هدف اصلی من این بود که نشان بدهم می توان از تکنیک های دیگری برای خلق تخیل استفاده کرد. همه چیز در سینمای ما رئال شده ا ست. سینما یعنی تخیل و ما این جنبه از سینما را نادیده میگیریم. سینما یعنی جذابیت ، عظمت و قهرمان پروری متاسفانه کمتر در سینما می بینیم .
بسیاری از حرفها را می توان با انیمیشن زد/ انیمیشن فقط کارتون نیست
اگر سینمای بالیوود را توجه کنیم می بینیم به سمت انیمیشن و جلوه های ویژه در کارهایشان رفتند. انیمیشن فقط کارتون نیست. من سال گذشته رسوایی 2 را کار کردم که در آن تخریب و زمین لرزه بود. امسال هم «21 روز بعد» را کار کردم که برای هر دو کار هم کاندید دریافت جایزه بودم درست است که جایزه نگرفتم اما کاندید شدم و کار دیده شد. بسیاری از حرف ها را می توان از طریق انیمیشن و جلوه های ویژه ارائه داد.
زمان اکران مناسب است؟
یکسال و اندی در نوبت اکران هستیم چاره ای نبود. باز هم حوزه هنری سانس های خوب می دهد. نمی توان گله کرد همه فیلم ها با این مشکلات دست و پنجه نرم می کند. مجوز آموزش و پرورش را هم داریم اما مدارس در زمان خاص می توانند دانش آموزان را به سینما بیاورند. اگر بتوانیم به اکران فیلم در عید نوروز ادامه بدهیم کار بهتر دیده می شود. تایم ما در حال حاضر تایم مدرسه نیست. 55 انیماتور با من همکاری کردند و 110 نفر بعد از فیلمبرداری درگیر تری دی پروژه شدند کار راحتی نبود. نوع متحرک سازی، کوالیتی کار و... سعی کردم از هیچ چیزی نگذرم .
در حال حاضر که فیلم ساخته و دیده شده چه نقطه ضعفی در کار وجود دارد.
اگر قرار بود الان کار را بسازم روی قصه تاکید بیشتری میکردم. از نظر تکنیک و کار راضی هستم. اما قصه نیاز به گره های دیگری دارد.
انتهای فیلم باز است .
شخصیت یخ زده در انتهای فیلم زنده می شود. در قسمت دوم شخصیت های دیگری اضافه می شود نیمی از آن در ایران و بخشی در خارج از ایران ساخته می شود. اسم فیلم را ممکن است تغییر بدهیم.