دویچهوله در گزارشی نوشته است: همه از عشق اوباما به رقص و موسیقی جاز آگاه هستند. او در حد یک کارشناس موسیقی سیاهان را میشناسد. اما کمتر کسی از علاقه اوباما به ادبیات آگاه است. او میگوید اکنون خوشحال است که برای مطالعه وقت بیشتری خواهد داشت.
اوباما با رسانههای جمعی کمتر مصاحبه میکرد و دوست نداشت از زندگی شخصی خود سخن بگوید. اما در آخرین روزهای ریاست جمهوری با روزنامه "نیویورک تایمز" مصاحبهای خواندنی انجام داد که محور آن عشق او به ادبیات است.
اکنون به جای اوباما مردی به کاخ سفید راه پیدا کرده که از سخنانش پیداست هرگز در عمر خود کتابی جدی نخوانده است. ترامپ برای هوش و معرفت انسانی هیچ ارزشی قائل نیست و گمان دارد که همه چیز را خود میداند. برای او تنها "موفقیت" ارزش دارد که آن هم در پول و مقام خلاصه میشود.
اهمیت کتاب در رشد شخصیت
باراک اوباما از کودکی عاشق کتاب بوده و همه جور کتاب خوانده است. حتی در دوران دشوار ریاست جمهوری که وقت اندکی برای اشتغالات شخصی داشت، همواره کتاب خریده، در ساعات فراغت کتاب خوانده و به دوستان و خانواده خود کتاب خواندن را توصیه کرده و با شماری از نویسندگان سرشناس دوستی داشته است.
اوباما میگوید: «نمیتوانم بگویم که کتاب خواندن از من رئیس جمهور بهتری ساخت. اما مطمئن هستم به من یاد داد که موقعیت انسانی خود را در این مقام حفظ کنم».
به گفته اوباما به ویژه در لحظاتی که مقام پرمسئولیت ریاست جمهوری بر او فشار میآورد و خود را درمانده میدید، به ادبیات روی میآورد: «به نوشتههای آبراهام لینکلن، مارتین لوترکینگ، مهاتما گاندی و نلسون ماندلا مراجعه میکردم و از آنها الهام میگرفتم. در این حرفه و مقام آدم گاهی به شدت احساس تنهایی میکند. من گذشته را میکاویدم تا آدمهایی پیدا کنم که این موقعیت را درک کرده و به خوبی درباره آن نوشتهاند. برای نمونه چرچیل هم سیاستمداری مهم است و هم یک نویسنده خوب. من کارهای تئودور روزولت را هم با علاقه میخوانم.»
اوباما میگوید برای درک فرهنگهای دیگر و به ویژه شناختن انسانهای رنگارنگ این کره خاکی یاوری بهتر از ادبیات نیافته است. برای نمونه رمانهای "جومپا لاهیری" او را با درد و محنت مهاجران آشنا کردند. بیشتر داستانهای خانم لاهیری به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
اوباما به جوانان، از جمله به دختران خودش، توصیه میکند، برای فهم جهان و تلاش در راه رسیدن به یک زندگی بهتر کتاب بخوانند.
کتابهایی که اوباما دوست داشته است:
رمان "مردهها و برهنهها" نوشته نورمن میلر؛ ماجراهای این رمان در جنگ کره میگذرد و کتاب شاهکاری درخشان در نکوهش جنگ است. این کتاب به فارسی ترجمه شده است.
"صد سال تنهایی"، شاهکار گابریل گارسیا مارکز.
"دفتریادداشت طلایی" نوشته دوریس لسینگ، برنده جایزه ادبی نوبل، نیز به فارسی ترجمه شده است. خانم لسینگ که در سال ۲۰۱۳ درگذشت در کرمانشاه به دنیا آمده بود.
"زن شمشیرباز"، نوشته مکسین هنگ کینگستون به عنوان "زن پهلوان" به زبان فارسی منتشر شده است.
"راه آهن زیرزمینی"، نوشته کالسون وایتهد، اثری درباره مبارزات بردگان سیاه در دستیابی به آزادی است.
"مکبث" تراژدی معروف ویلیام شکسپیر، اثری است که به شکلی مؤثر و تکاندهنده جوانب شوم خودپرستی و قدرتطلبی را نشان میدهد.
"سرود سلیمان" نوشته تونی موریسون؛ این اثر خانم نویسنده برنده جایزه نوبل در ادبیات نیز به زبان فارسی منتشر شده است. تونی موریسون با اوباما و خانواده او دوستی دارد. او در سال ۲۰۱۲ طی مراسمی در کاخ سفید از دست اوباما جایزه آزادی را دریافت کرد.
"خم رودخانه" نوشته نایپول، این رمان مهم برنده جایزه ادبی سال ۲۰۰۱ نیز به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.
"پاستورال آمریکایی" اثر فیلیپ راث؛ این رمان نامدارترین نویسندهی زنده آمریکا نیز به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.
"ماجراهای آوگی مارچ" نوشته سال بلو، رماننویس نامداری که در سال ۱۹۷۶ برنده جایزه ادبی نوبل شد و برای کتابدوستان ایرانی هم چهرهای آشناست.